یادداشت/آیا تجاوز ترکیه به سوریه و عراق آخرین عامل بی ثباتی در منطقه است؟
پیچیدگی بحران‌های منطقه‌ای زمانی ملموس می‌شود که همزمان با آزمایش موفق دو فروند موشک بومی از سوی ترکیه، اشتهای توسعه طلبی و سیری ناپذیر ترکیه به عفرین و منبج و ... محدود نشده، بلکه عمق خاک سوریه را هدف خود قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، با پایان کار داعش و فروپاشی سازمانی آن در عراق و سوریه و با اسباب کشی آنان به افغانستان از سویی و فروکش کردن تب جدایی طلبی کردها در شمال عراق از طرفی دیگر، انتظار می‌رفت شاهد آرامش نسبی در منطقه باشیم. اما اقدام آنکارا برای مداخله نظامی در عفرین سوریه علیه کردها به بهانه آنچه اردوغان آن را تهدید امنیت ملی ترکیه خوانده است، حلقه دیگری بر بحران‌های غرب آسیا افزود.
پیچیدگی این بحران‌ها زمانی ملموس می‌شود که همزمان با آزمایش موفق دو فروند موشک بومی از سوی ترکیه، اشتهای توسعه طلبی و سیری ناپذیر ترکیه به عفرین و منبج و ... محدود نشده، بلکه عمق خاک سوریه را هدف خود قرار داده و بر دامنه جغرافیایی تحرکات خود می‌افزاید به طوری که اردوغان اخیراً از آغاز عملیات نظامی در مناطق شمالی عراق بویژه در سنجار خبر داده است که واکنش وزارت دفاع عراق را در پی داشته و بنا بر اعلام شبکه المیادین، وزارت خارجه در صدد است تا در صورت تحقق این تصمیم ترکیه، سفیر این کشور را در بغداد فرا خوانده و مراتب اعتراض مقامات عراقی را به وی اعلام کند.
رویکرد مذکور از سوی ترکیه در هر یک از دو کشور سوریه و عراق دارای عوامل و اسباب متفاوتی است از جمله:
1. درگیری ارتش سوریه با جنگ داخلی و گروه‌های مختلف در طول حدود 6 سال و تبدیل آن به درگیری فرسایشی و نیز در جریان بودن درگیری‌ها در مناطق مرکزی و به دور از مرز با ترکیه و همچنین ضعف کردهای شمال سوریه که زمانی با تکیه بر وعده‌های نیروهای آمریکایی در برابر ترکها صف آرایی کردند، عملاً باعث شده که نیروهای ترکیه در زمین سوریه بدون رقیب و مانع جدی دست به پیشروی بزنند.
2. اما در عراق اوضاع متفاوت است. علت انگیزشی ترکیه را در ورود به مناطقی مثل سنجار نه در ضعف نیروهای نظامی و امنیتی عراق -آنگونه که در سوریه وجود دارد- بلکه در اوضاع سیاسی منتهی به انتخابات پارلمانی اردیبهشت ماه عراق و مشغول بودن نیروهای سیاسی و امنیتی به مقوله انتخابات باید جستجو کرد، ضمن اینکه اوضاع نابسامان داخل کردستان مزید بر علت شده و آنکارا را به این برآورد رسانده که برای انجام عملیات در شمال عراق با مانع جدی روبرو نخواهد شد.
اما پس از تکفیری‌ها و جدایی طلبی کردها در شمال عراق و سوریه، آیا می‌توان انتظار داشت که تجاوز ترکیه به سوریه و عراق آخرین عامل بی ثباتی در منطقه باشد؟
در صورتی می‌توان به این پرسش، پاسخ مثبت داد که بازیگران منطقه‌ای با درک مشترکی از منافع، در راستای همگرایی در ابعاد مختلف گام بردارند و در غیر این صورت منطقه غرب آسیا با توجه به دلایل مختلف اقتصادی، ژئوپلیتیکی و ... هر روز می‌تواند آبستن بحرانی جدید باشد.
علی ساجد - کارشناس مسائل غرب آسیا
انتهای پیام/
