آیا اختلاف‌نظر بر سر برجام دلیل برکناری تیلرسون بود؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از "دویچه وله" آلمان، "دونالد ترامپ"، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز سه‌شنبه رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه‌ خود را برکنار کرد. گفته می‌شود که اختلاف نظر میان آن دو بر سر رویکرد نسبت به ایران، یکی از دلایل اصلی این تصمیم‌گیری بوده است.

ترامپ مایک پمپئو، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) را به عنوان جانشین او معرفی کرد.

به اعتقاد بسیاری ناظران سیاسی در این جابجایی یک "باز" جانشین یک "کبوتر" شده است و فراکسیون شخصیت های میانه رو در دولت آمریکا بیش از پیش تضعیف می گردد.

ترامپ دلیل چنین تصمیمی را وجود "اختلاف‌نظر" با تیلرسون اعلام کرده و گفته که شیوه‌ تفکرش با تیلرسون یکی نبوده است. رئیس‌ جمهور آمریکا همچنین تصریح کرده که خواهان کسی در راس وزارت خارجه است که "طول موج‌اش" با او یکی باشد. ترامپ افزوده که به پمپئو اعتماد کامل دارد، چرا که او مثل خودش فکر می‌کند.

به نوشته دویچه وله "پمپئو"، در جریان گزارش دهی منظم خود به ترامپ در کاخ سفید درباره امور امنیتی بیش از پیش نظر رئیس جمهور را به خود جلب کرده است.

"استیو گولدستاین"، مقام بلندپایه‌ وزارت خارجه‌ آمریکا گفته است که برکناری تیلرسون بر خلاف میل او صورت گرفته و وزیر خارجه‌ آمریکا قصد داشته به دلیل پیشرفت‌های ملموسی که در مسائل مربوط به امنیت ملی به دست آمده همچنان در مقام خود بماند.

وی همچنین افزود که رئیس‌جمهور با وزیر خارجه‌ خود صحبت نکرده و تیلرسون از علل برکناری خود آگاه نیست.

ناظران سیاسی یکی از دلایل مهم برکناری تیلرسون را اختلاف نظر ترامپ با او درباره‌ توافق اتمی با ایران ارزیابی می‌کنند. ترامپ در این باره گفته است: به نظر من توافق اتمی با ایران وحشتناک است، اما به نظر او خوب می‌آید.

به گفته رئیس جمهور آمریکا او می خواسته یا از این توافق خارج شود و یا در آن تغییراتی ایجاد کند، اما تیلرسون به این مسئله نگاه دیگری داشته است. در حالی که تیلرسون برای حفظ برجام تلاش می کرده اما پمپئو مخالف قاطع این توافق است.

پمپئو پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری گفته بود خوشحال است که "توافق فاجعه‌بار با دولتی متوقف می‌شود که بدترین پشتیبان مالی تروریسم است".

پمپئو پیش‌تر نیز توجه عمومی را نسبت به خود به عنوان یک "باز" جلب کرده بود. وی در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما قاطعانه با بستن اردوگاه گوانتانامو مخالفت کرده بود.

 البته در محافل کاخ سفید گفته می‌شود که برکناری تیلرسون دلایل دیگری هم داشته است. یکی از این دلایل، تصمیم ترامپ برای ملاقات با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی است. در محافل دولتی آمریکا گفته می‌شود که ترامپ می‌خواسته در آستانه چنین دیداری، تیم خود را تجدید کند.

علاوه بر این، درباره‌ برکناری تیلرسون از ماه‌ها پیش گمانه‌زنی می‌شد . رفتار ترامپ هم این ظن را تقویت می‌کرد که میان آن دو اختلاف‌نظر شدیدی وجود دارد. ترامپ بارها با سخنان خود مایه‌رنجش تیلرسون شده بود و این استنباط را پدید آورده بود که قصد دارد او را آشکارا تحقیر کند.

برای مثال ترامپ در ماه اکتبر سال گذشته تلاش‌های تیلرسون برای ارائه‌ راه‌حلی دیپلماتیک در مناقشه با کره شمالی را "اتلاف وقت" خوانده بود.

 این رسانه آلمانی در ادامه نوشت: همچنین به نظر می‌رسد که چرخش ناگهانی ترامپ در سیاست نسبت به کره شمالی و اعلام آمادگی او برای دیدار با رهبر این کشور، بدون مشاوره با تیلرسون صورت گرفته است. پنجشنبه‌ هفته‌ گذشته تیلرسون اعلام کرد که تا انجام گفت‌وگوهای مستقیم با رهبر کره شمالی هنوز "راهی طولانی" در پیش است. اما چند ساعت پس از این موضع‌گیری ترامپ اعلام کرد که دعوت کیم را برای دیدار میان سران دو کشور پذیرفته است. پس از این رویداد بود که تیلرسون قرارهای بعدی خود را به دلیل "بیماری" لغو کرد.

اما به نظر می‌رسد که اختلاف نظر میان ترامپ و تیلرسون به رویکرد نسبت به ایران و کره شمالی محدود نبوده است، بلکه آن دو در برخی از مسائل اساسی سیاست خارجی نیز اظهارنظرهای متناقضی داشته اند. ناظران سیاسی بر این باورند که در اصلی ترین مسائل سیاست خارجی آمریکا نیز هماهنگی بین این دو وجود نداشت.

تیلرسون نیز ناخشنودی خود را از این وضعیت پنهان نمی‌کرد. بیهوده نیست که 6 ماه پس از آغاز کار خود به عنوان وزیر امور خارجه‌آمریکا آشکارا اعلام کرد که "خسته" است.

انتهای پیام/