"دانشگاه سبز" الگویی عملی برای برون‌رفت از معضلات محیط زیستی

به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ محمد کافی در نخستین همایش بین‌المللی دانشگاه سبز اظهار کرد: دانشگاه سبز در وهله‏ نخست، نوعی نگاه است، شیوه‏‌ای از اندیشیدن، جهان‌بینی و آنگاه عمل، دانشگاه سبز در گام اول می‏‌کوشد سبز‌اندیشی را بپروراند، بنیان‌های شناختی و مفهومی آنرا استوار گرداند، برای مسائل فعلی و آتی راه حلی بجوید و سپس در عمل دانش و تجارب خویش را در جهت تحقق جامعه سبز به‏کار گیرد.

کافی با اشاره به اهمیت رویکرد روش‌مند برای بهینه‌سازی مدیریت و مصرف منابع و انرژی در پردیس‌های دانشگاهی افزود: جامعه  امروز ما در حوزه‏ محیط زیست با بحران‏‌های متعدد رو‌به‏‌رو شده و نیازمند الگوهای عملی برای نمایاندن راه برون‏‌رفت از این معضلات یا تخفیف و ترمیم آنهاست و چه الگویی درخورتر از دانشگاه سبز.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید بر اینکه جامعه ایرانی عموماً مصرف‌گراست و به‌ویژه در حوزه‏ منابع و انرژی، بسیار پرمصرف و اسراف ‏کار (و به تبع آن آلاینده) محسوب می‏‌شود و شدیداً نیازمند اصلاح و حرکت به سوی سیستم‏‌های کم نهاده است؛ اظهار کرد: ساختار غالب دانشگاه‏‌های کشور به صورت پردیس است که از سویی به مثابه شهری کوچک، شاکله‏  یک اجتماع با همه‏ی شئونات آن را دارا است و از سویی دیگر از استقلالی نسبی در تصمیم‏‌سازی و اجرا نیز برخوردار است؛ این دو عنصر، پردیس‏های دانشگاهی را مستعد تبدیل شدن به الگویی برای کل جامعه کرده است.

وی با اشاره به اینکه گستراندن سبزینگی در دانشگاه یا به ‏عبارتی دانشگاه سبز، جز با کاهش نهاده‌های ورودی و افزایش کارآمدی آنها میسر نخواهد بود، اذعان کرد: در حقیقت پردیس‏‌های کم نهاده (Low-input Campus) نمونه‌ای از سیستم‏‌های کم‌نهاده‌اند که با شاخصه‌های گوناگون قابل تعریف هستند.

وی با اشاره به اینکه پردیس‏‌های کم‌نهاده آنکه تنها مصرف‌کننده منابع نیستند بلکه خود فعالانه به تولید منابع نیز می‏‌پردازند و تولید انرژی‏‌های پاک، آب و حتی تولید غذا در پردیس را می‏‌توان از این جمله به شمار آورد، افزود: پردیس‌های کم‌نهاده جویای راهکارهایی برای کمینه کردن ورود منابع هستند و در همین رهگذر می ‏کوشند تا با بهره‏‌گیری از فناوری‏‌های سبز و بازچرخانی، فرآیند‌های خطی مصرف منابع (تبدیل منبع به زباله) را به فرآیند‌های چرخه‌ای بدل کنند، بر تعداد کاربری‌های هر منبع بیافزایند و کارآمدی استفاده از منابع را بهبود ‏بخشند.

کافی با اشاره به اینکه گذار از پردیس‏‌های فعلی به پردیس‌های کم ‏نهاده در سه گام متصور است، گفت: در گام اول سیستم به سوی کاهش مصرف نهاده‌ها راهبری می‌شود؛ در این گام ماهیت و نوع منابع همچنان به شکل مرسوم خود باقی است و مدیریت، معطوف به ارتقای کارآیی با صرف کمینه منابع می‏‌شود؛ گام دوم اما تحولی کیفی است که به تغییر نوع منابع از آلاینده به پاک یا کمتر آلاینده منجر می‏‌شود، سوق دادن انرژی‏‌های مورد استفاده در پردیس از انرژی‌های بر پایه‏ ی هیدروکربن به سمت انرژی‌های برپایه نور خورشید، نمونه مناسبی از این گام است و سرانجام گام سوم به طراحی مجدد سیستم برای کاهش نیاز به نهاده اختصاص می‏‌یابد.

وی گفت: در گام سوم اصولاً «طراحی» و «مدیریت» جایگزین ورودی‏‌های سنتی سیستم (نهاده) می‏‌شوند و طراحی سیستم چنان با شرایط سازگار می‏شود که اصولاً نیاز به نهاده کمینه گردد. فضای سبز سازگار با اقلیم خشک (خشک منظرها)، مثالی از این گام هستند.

رئیس دانشگاه فردوسی مشهد یادآور شد: دانشگاه فردوسی مشهد دارای سابقه‏‌ای دو دهه در مفهوم‌سازی و گسترش سیستم‏‌های کم‌نهاده (به ویژه بوم ‏نظام‏‌های کشاورزی کم‏ نهاده) دارد و در سال‌های اخیر بطور جدی و هدفمند در برداشتن گام‏های اول و دوم کوشیده است و برنامه‏‌های خود برای ورود به گام نهایی که طراحی و مدیریت جامع در این زمینه است را تنظیم کرده است.

انتهای پیام/