زندگی در «بزرگترین زندان زمین»؛ مرگ و زندگی در فلسطین
میان عناوینی که درباره فلسطین در سال ۲۰۱۷ منتشر شده، آثاری به مسائل فرهنگی و اجتماعی فلسطینیان میپردازد، نخستین تلاشها برای نشاندادن فرهنگ مردمی که سالهاست تلاش میشود تا تمامی نشانه و نشانیهایش محو شود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، موضوع فلسطین هنوز برای بسیاری تمام نشده و این زخم که بر پیکره انسانیت است، التیام نیافته است. گسترش شهرکسازیها در سرزمینهای اشغالی و همچنین اظهارات رئیس جمهور آمریکا درباره قدس در سال گذشته بار دیگر سبب شد تا توجه جامعه بینالملل بهسمت مسئله فلسطین جلب شود.
میان آثاری که هرساله در مسائل بینالملل منتشر میشود، بخش قابل توجهی به موضوع فلسطین و شرایط زندگی در سرزمینهای اشغالی اختصاص دارد. در سال 2017 نیز تعداد قابل توجهی اثر دراینباره منتشر شد که عمدتاً همانند سالهای گذشته به موضوعات تاریخی میپردازد، اما میان عناوین منتشرشده آثاری را میتوان یافت که با نگاهی جدید به موضوع فلسطین پرداختهاند. پرداختن به مسائل اجتماعی و فرهنگی فلسطینیان از جمله موضوعات جالبی است که میان این عناوین دیده میشود؛ نخستین تلاشها برای نشان دادن فرهنگ مردمی که سالهاست تلاش میشود تا تمامی نشانه و نشانیهایشان محو شود. در ادامه نگاهی انداختهایم به برخی از عناوین منتشرشده درباره فلسطین:
بزرگترین زندان زمین
«بزرگترین زندان زمین» عنوان یکی از آثاری است که در سال 2017 با محوریت سرزمینهای اشغالی منتشر شد. این اثر که به تاریخ سرزمینهای اشغالی میپردازد، معتقد است که صهیونیست با در نظر گرفتن سیاستهای غیرانسانی، فلسطین و اراضی اشغالی را به بزرگترین زندان جهان تبدیل کرده است.
نویسنده در این اثر کنار بررسی تاریخ سرزمینهای اشغالی، به استفاده از خشونت بهعنوان ابزاری از سوی صهیونیستها برای پیشبرد اهدافشان اشاره میکند و مینویسد: در سال 1967 هیچ تهدید اساسی برای اسرائیل وجود نداشت. مانورهای جمال عبدالناصر از جنس نوع اقدامات قبلی خود بود و با دامنه آنها تفاوتی نداشت. جبهه سوریه نیز میتوانست با چندین اقدام غیرتهاجمی اسرائیل آرام شود. اما اسرائیل جنگ 5 ژوئن 1967 را در جهت ادامه پاکسازی قومی و بلعیدن کامل فلسطین آغاز کرد.
از دیگر عناوینی که در سال گذشته با موضوع فلسطین منتشر شد، «راه بهار؛ زندگی و مرگ در فلسطین» نام دارد. بن اهنرنیش، نویسنده آمریکایی، در این اثر به بیان داستانهایی پرداخته که در گذر زندگی در کرانه باختری بهدست آورده است.
خشونتها علیه فلسطینیان، سازوکارهای غیرانسانی ایستهای بازرسی، از دست دادن خانه و کاشانه، گسترش شهرکهای صهیونیستی، استعمار و ... از جمله موضوعاتی است که در این کتاب نویسنده به آن پرداخته است. از سوی دیگر، سبک زندگی مردم فلسطین و آداب و رسوم آنها از دیگر موضوعاتی است که میتوان از خلال داستانهای این اثر دریافت.
غالب آثاری که درباره فلسطین در سال گذشته میلادی منتشر شده، به ویژگیهای تاریخی و شرایط زندگی مردم آن پرداخته است، اما در این میان معدود کتابهایی هم هستند که تلاش دارند تا هویت اجتماعی و فرهنگی فلسطین را پررنگ کرده و به آن بهعنوان یک کشور مستقل عربی با فرهنگ و آداب و رسوم خود بپردازند. «فلسطین در بشقاب؛ خاطراتی از آشپزخانه مادرم» عنوان یکی از این آثار است که با محوریت بررسی و معرفی غذای فلسطینیان منتشر شده است.
در سالهای اخیر آثار متعددی درباره غذا در آسیا و بهویژه خاورمیانه منتشر شده است، اما کمتر اثری را میتوان یافت که بهطور مشخص به آشپزی در فلسطین بپردازد. جودی کالا، سرآشپز بعضی از رستورانهای لندن و نویسنده این کتاب، شیوه طبخ غذاهای فلسطینی را نه بهسبک رستورانها که بهشیوه سنتی آن بیان میکند. در فضایی که اکثر کشورهای عربی در این زمینه بهسمت مدرن و غربی شدن پیش میروند، کتاب حاضر میتواند معرف خوبی از فرهنگ ناب بخشی از جهان عرب باشد. کتاب بههمراه تصاویر جالبی از غذاها منتشر شده است.
«طرحهایی از قتلعام کفر قاسم» عنوان یکی دیگر از آثاری است که با نگاهی هنری به تاریخ سرزمینهای اشغالی منتشر شده است. «سامیا حلبی» با استفاده از یادداشتها و خاطرات شاهدان قتلعام کفر قاسم در سال 1956، طرحهایی را درباره این روز ارائه کرده است. بسیاری از مخاطبان طرحهای این اثر و موضوع آن را خلاقانه توصیف کردهاند.
کشتار کفر قاسم در 26 اکتبر 1956 میلادی، در روستایی عربنشین در اسرائیل بهوقوع پیوست. در این کشتار چندین افسر و سرباز پلیس مرزی اسرائیل اقدام به کشتن 49 نفر از جمله شش زن و 23 کودک کردند. رژیم صهیونیستی تا مدتی خبررسانی درباره این واقعه و دسترسی روزنامهنگاران به این روستا را ممنوع اعلام کرد.
انتهای پیام/*