ضرورت توجه دولت دوازدهم به هدف‌گذاری برقی محقق نشده

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ، در طول مدت فعالیت دولت یازدهم ، برخلاف روند رو به رشد گذشته ، کاهش متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور را در برخی از سال ها شاهد بودیم. در حالی که در برنامه پنجم توسعه ، افزایش متوسط راندمان نیروگاه ها یکی از اهداف این برنامه تعیین شده بود ، در پنج سال هدفگذاری شده در اجرای این برنامه ، فقط در دو سال اول اجرای آن و سال پایانی اجرای این برنامه ، شاهد رشد متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی بودیم و در سال های سوم و چهارم اجرای برنامه پنجم توسعه کشور ، روند تغییر در مقدار متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی سیر نزولی به خود گرفت.

در ابتدای سال 90 که سال آغاز اجرای برنامه پنجم توسعه بود، متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور 36.6 درصد بود. در ابتدای سال 91 و در پایان نخستین سال اجرای برنامه پنجم توسعه ، متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور به 36.9 درصد رسید.

در ابتدای سال 92 و در پایان دومین سال اجرای برنامه پنجم توسعه ، متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور به 37.2 درصد رسید. این رقم در ابتدای سال 93 و در پایان سومین سال اجرای این برنامه ، با دو دهم درصد کاهش به 37 درصد رسید.

روند نزولی متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور ادامه یافت ؛ تا اینکه در ابتدای سال 94 و در پایان چهارمین سال اجرای برنامه پنجم توسعه ، این رقم به 36.3 درصد رسید که نسبت به یک سال قبل از آن ، هفت دهم درصد کاهش و نسبت به ابتدای اجرای برنامه پنجم توسعه نیز کاهشی 3 دهم درصدی داشت.

در ابتدای سال 95 و در پایان پنجمین سال اجرای برنامه پنج ساله پنجم توسعه متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی با رشد قابل توجه 1.1 درصدی به 37.4 درصد رسید. این رقم در ابتدای سال 96 و در پایان ششمین سال اجرای برنامه پنج ساله پنجم توسعه کشور (با توجه به یک سال تمدید اجرای برنامه پنجم توسعه مصوب مجلس شورای اسلامی) با رشد 4 دهم درصدی به 37.8 درصد رسید.

در مجموع متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور از ابتدای برنامه پنجم توسعه تا پایان اجرای این برنامه از 36.6 درصد به 37.8 درصد رسید. در همین مدت متوسط راندمان نیروگاه های کشور اعم از حرارتی ، برق آبی ، تولید پراکنده و ... از حدود 39 درصد به 41.1 درصد رسید. اما هدف گذاری برنامه پنجم توسعه برای افزایش یک درصدی متوسط راندمان نیروگاه های کشور در طول سالهای اجرای این برنامه محقق نشد.

در خصوص چرایی عدم تحقق افزایش 5 تا 6 درصدی متوسط راندمان نیروگاه های کشور در طول 6 سال اجرای این برنامه (5 سال مدت اجرای برنامه پنجم توسعه و یک سال تمدید مهلت اجرای آن) ، می توان به برنامه های وزارت نیرو در دولت یازدهم و عدم تحقق آنها و یا طولانی شدن تحقق و اجرای پروژه ها و قراردادهای مفید تعریف شده در این بخش به عنوان دلیل اصلی نرسیدن به این هدفگذاری اشاره کرد.

مجید فرمد عضو شورای پایانی شبکه برق کشور بیست و هشتم مهرماه سال 93 در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: " توسعه نیروگاهی کشور به هیچ وجه متوقف نشده و یک روند مداوم و پیوسته ای برای توسعه نیروگاههای جدید در نظر گرفته شده است. "

وی افزود: " اکنون در نیروگاه های گازی که در کشور داریم ، برای اینکه به ازای واحد تولید برق سوخت کمتری مصرف کنیم ، داریم سیکل های ساده گازی را به سیکل ترکیبی تبدیل می کنیم. "

عضو شورای پایانی شبکه برق کشور با بیان اینکه " از ظرفیت های قانونی موجود در قانون بودجه 93 برای تبدیل سیکل های ساده گازی به سیکل ترکیبی استفاده می شود " ، گفت:‌ " قرار است 16 هزار مگاوات از نیروگاههای گازی کشور به سیکل ترکیبی تبدیل شوند که این مسئله در بازه زمانی 3 تا 4 ساله انجام می گیرد چرا که احداث بخش بخار نیروگاههای سیکل ترکیبی 3.5 تا 4 سال طول می کشد. "

همچنین حمید چیت چیان وزیر نیروی وقت در دولت یازدهم در تاریخ دهم آبان ماه سال 94 در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: " یکیاز دلایل پایین بودن متوسط راندمان تولید برق کشور ، پایین بودن راندمان نیروگاههای گازی است. "

وی افزود: " در حال حاضر متوسط راندمان نیروگاههای گازی کشور 32 تا 33 درصد است که این رقم باید بهبود یابد. "

وزیر نیرو با اشاره به  مبادله 7100 مگاوات قرارداد برای تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی با بخش خصوصی ، اظهار داشت: " برنامه ویژه دولت برای افزایش راندمان نیروگاه های کشور ، تبدیل واحدهای سیکل ساده نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی با افزودن واحدهای بخار است. "

وی ادامه داد: " با مشارکت بخش خصوصی و تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی، در وزارت نیرو برنامه ریزی شده که تا 3 سال آینده دیگر نیروگاهی به صورت سیکل ساده گازی در کشور نداشته باشیم و تمامی نیروگاه های گازی به سیکل ترکیبی تبدیل شود که این مسئله موجب افزایش 1.5 برابری راندمان نیروگاه های حرارتی کشور خواهد شد. "

این صحبت های وزیر سابق نیرو و همچنین صحبت های عضو شورای پایانی شبکه برق کشور به معنای این است که می بایست تا پایان سال 97 شاهد بسته شدن پرونده فعالیت نیروگاه های سیکل ساده گازی باشیم ؛ اما با توجه به اینکه فرآیند تبدیل واحدهای سیکل ساده به سیکل ترکیبی در بسیاری از نیروگاه های گازی که به صورت سیکل ساده در مدار بهره برداری هستند ، هنوز آغاز نشده و با توجه به زمان 3 تا 4 ساله مورد نیاز برای احداث واحدهای بخار و تبدیل نیروگاه های سیکل ساده به سیکل ترکیبی ، این هدف گذاری تا پایان سال 97 محقق نمی شود.

سوم آبان ماه سال 93 نیز اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در دولت یازدهم در خصوص وضعیت نیروگاه ها در همایش مدیران ارشد صنعت آب و برق اظهار داشت: " در ابتدای فعالیت دولت یازدهم تنها 3 هزار و 800 مگاوات نیروگاه در حال ساخت در کشور وجود داشت در حالی که این رقم می بایست حدود 15 هزار مگاوات باشد. "

جهانگیری خاطرنشان کرد: " ایران در منطقه‌ای قرار گرفته است که می تواند در بخش هایی همچون برق به هاب منطقه تبدیل شود و برق کشورهای همسایه را تأمین کنیم."

وی افزود: " وزارت نیرو دقیق ترین سیاست‌ها را در قبال اقتصاد مقاومتی اتخاذ کرده و این سیاست ها به تایید شورای اقتصاد رسیده است. "

جهانگیری یکی از اقدام های بسیار مهم وزارت نیرو را افزایش بازده نیروگاه ها بیان کرد و گفت: "براساس برنامه ریزی‌های انجام شده ، همه نیروگاه های گازی در دولت یازدهم باید به سیکل ترکیبی تبدیل شده و بازده آنها به بالای 40 درصد برسد. "

احداث بخش بخار نیروگاه های حرارتی و تبدیل واحدهای سیکل ساده گازی به واحدهای سیکل ترکیبی و احداث سالانه 5 هزار مگاوات نیروگاه جدید با راندمان بالا از ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم از برنامه های اصلی وزارت نیرو به منظور افزاش متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور و به تبع آن افزایش متوسط راندمان کلی نیروگاه های کشور عنوان شده بود. اما دولت یازدهم تمام شد و برنامه این دولت برای تبدیل تمامی واحدهای سیکل ساده گازی به سیکل ترکیبی و همچنین احداث سالانه 5 هزار مگاوات نیروگاه جدید با راندمان بالا محقق نشد.

در ابتدای آغاز به کار دولت دوازدهم نیز تبدیل نیروگاه های سیکل ساده گازی به سیکل ترکیبی، بهسازی و نوسازی نیروگاه های فرسوده و جایگزینی آنها با نیروگاه های جدید و احداث نیروگاه های حرارتی جدید، سه برنامه اصلی دولت برای افزایش راندمان نیروگاه ها اعلام شد. در این بین برنامه ریزی های خوبی صورت گرفته اما عملیات اجرایی این برنامه ها به کُندی پیش می رود.

مذاکرات در این بخش ها بعضاً طولانی شده و قراردادها به مرحله اجرا نمی رسند ، قراردادهایی که به مرحله اجرا رسیده اند نیز در بخش هایی چون اجرای بندهای قانونی به منظور تسهیل و تسریع در تأمین مالی و استفاده از ظرفیت های قانونی برای بازگشت سرمایه ها با مشکلاتی مواجه اند. به نظر می رسد شورای عالی اقتصاد، وزارت اقتصاد و دارایی ، مجلس شورای اسلامی و وزارت نیرو باید به منظور اجرای پروژه هایی که به افزایش راندمان نیروگاه ها می انجامد، راهکارهای اجرایی اتخاذ کرده و چالش های پیش روی اجرای پروژه های تبدیل نیروگاه های سیکل ساده گازی به سیکل ترکیبی، بهسازی و نوسازی نیروگاه های فرسوده و جایگزینی آنها با نیروگاه های جدید و احداث نیروگاه های حرارتی جدید را برطرف کنند.

در بین سه راهکار افزایش متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور ، موضوع تبدیل نیروگاه های سیکل ساده گازی به بلوک های سیکل ترکیبی، راهکاری اجرایی تر، زود بازده تر و اقتصادی تر است که با هزینه کمتر نسبت به دو راهکار دیگر می توان راندمان و بهره وری بیشتری را در نیروگاه های موجود به وجود آورد ؛ به طوری که بدون ساخت نیروگاه جدید و بدون مصرف سوخت بیشتر و تنها با تبدیل واحدهای سیکل ساده به سیکل ترکیبی می توان شاهد افزایش راندمان و تولید برق بیشتر با مقدار ثابت مصرف سوخت واحد بود.

از این رو از دولت دوازدهم انتظار می رود همانطور که در برنامه های خود سه مسیر برای افزایش راندمان نیروگاه های کشور در بخش تولید برق حرارتی برنامه ریزی کرده ( با توجه به سهم 82 درصد نیروگاه های حرارتی در بخش تولید برق)، به هدف گذاری برقی محقق نشده در این زمینه توجه ویژه داشته باشد تا برنامه های محقق نشده برقی در دولت یازدهم، در دولت دوازدهم به منصه ظهور برسد.

انتهای پیام /