برگزاری جشنواره فیلم کودک در فصل تعطیلی مدارس نگران کننده بود

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، اکبر نبوی مجری کارشناس بخش سینمایی «چشم شب روشن» چهارشنبه 21 تیر با علیرضا رضا داد دبیر جشنواره فیلم های کودک و نوجوان در راستای موضوعاتی حول محور این جشنواره تا بامداد پنجشنبه 22 تیر گفتگو کرد.

روزگاری در سینمای کشورمان یک امپراتوری به نام سینمای کودک داشتیم

نبوی در ابتدا با اشاره به اینکه فیلم های کودک و نوجوان ارزش و اهمیت زیادی دارد، عنوان کرد: در این زمینه خلاء و کمبود زیادی داریم و اختصاص دادن تنها یک برنامه به مبحث سینمای کودک و نوجوان بسیار کم است. روزگاری ما در سینمای کشورمان یک امپراتوری به نام سینمای کودک داشتیم که بر قله های بسیار ارزشمندی ازخلاقیت و جذابیت بوده و با تولید آثار بسیار با محتوایی در این زمینه روبرو بوده ایم. به نوعی که سینمای کشور بخشی از اعتبار و آبرویش را از کاکل سینمای کودک و نوجوان وام می گرفت.

رضا داد دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان در تکمیل صحبت های نبوی گفت:آنچه مهم است سینمای کودک و نوجوان است. جشنواره رویدادی حد فاصل تولید و پخش بوده و اصالت ندارد و اگرهم اصالتی پیدا می کند به این جهت است که در این رویداد آثاری برگزیده معرفی می شوند و مردم با این آثار آشنا می شوند.

وی در پاسخ به این سوال که روند چند سال گذشته تولیدات سینمای کودک و نوجوان را چگونه ارزیابی می کند، تصریح کرد: در دوره گذشته که سال 94 در همدان برگزار شد به دلیل مشکلاتی که با اصفهان پیدا شده بود، جشنواره کودک و نوجوان همدان به فیلم های نوجوان معطوف شد. پس در نتیجه آثار کودک به نمایش درنیامد و همین که این آثار به نمایش در نیامد می شد ارزیابی کرد که جشنواره در چهارچوب فیلم های نوجوان از رونق کودکانه خودش برخوردار نشود. به نظر من زحمات شما و دیگر دوستان ما که عضو شورای سیاست گزاری بودند، امسال خیلی خوب تا آن حدی که انتظار می رفت نتیجه داد.

شورای سیاستگزاری جشنواره می خواهد فیلم بی مخاطب تولید نشود

این مدیر سینمایی ادامه داد: فکر می کنم شما دو اولویت در شورای سیاست گزاری داشتید: یکی اینکه فیلم بی مخاطب تولید نشود و من همانطور که در برنامه های دیگر گفتم تلاش شورای سیاست گزاری برای پخش نشدن بعضی فیلم ها ارزشمند تر و قابل ارزیابی ست و چیزی است که دیده نمی شود.

دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان فرصت سینمای کودک را بسیار محدود دانست و اظهار کرد: امکان دارد در سال بیش از 10 فیلم تولید نشود و اگر بخشی از این فیلم ها کم مخاطب یا صرفا بیان دلبستگی های شخصی باشد، آن موقع بچه های کشور ما از تولید ایرانی کمتر بهره مند می شوند.

وی تأکید کرد: درباره آنچه که تولید شده با توجه به استقبال مردم معلوم است که مسیر به درستی آغاز شده و تلاش می شود آنچه که قرار است تولید شود مورد استفاده مردم باشد.

79 سانس فوق العاده در جشنواره داشتیم

رضا داد در خصوص استقبال مردم از جشنواره فیلم های کودک و نوجوان گفت: ما در طول یک هفته برگزاری جشنواره 79 سانس فوق العاده داشتیم و بعضی از این سانس ها تا ساعت 3 بامداد طول کشید و شور و حالی در چهار باغ اصفهان بود که ازنظر خود مردم اصفهان وصف ناشدنی و بی سابقه بود. در این راستا فعالان مستمر سینمای کودک مانند مرضیه برومند و فرشته طائر پور نیز این فضا را بی سابقه تلقی کردند.

تهیه کننده اجرایی فیلم «محمد رسول الله» در ادامه بیان کرد: ما داریم در مسیر اصلی قرار می گیریم و البته تا رسیدن به آرمان مان فاصله زیادی داریم و از دیدگاه من هم نه می توان به دهه 60 برگشت و نه باید برگردیم.

در ادامه نبوی آثاری ماندگاری چون پاتال و آرزوهای کوچک، گربه آوازه خوان، دزد عروسک ها و گلنار را از نظر جذابیت برای مخاطب سینمای کودک و نوجوان بسیار مهم دانست.

نسل جوان مثل سینمای بزرگسال در سینمای کودک و نوجوان هم خودنمایی می کند

مشاور عالی سازمان سینمایی با بهره گیری از این جمله که «در دهه 60 بیشتر بچه های کوچک داشتیم و حالا همه بچه های ما بزرگ شده اند و برای همین ما با سن بچه های مان بزرگ شدیم و به سینمای بزرگسال رفتیم» گفت: نسل جوان همانطور که در سینما دارد خود نمایی می کند در حوزه کودک و نوجوان نیز خود نمایی می کند. امسال تقریبا فیلم هایی که مورد استقبال مردم قرار گرفت چه در حوزه  کودک و چه در حوزه نوجوان مربوط به کارگردان های نسل جوان بود که فیلم های اول و دوم آنها به نمایش درآمده بود .

 رضاداد با اشاره به اینکه استقبال مردم تاییدی بر خوب برگزار شدن جشنواره نیست، عنوان کرد: کودکان و نوجوانان ما نیاز زیادی به آثار سینمایی در این زمینه دارند. به دلیل همزمانی محرم و صفر با ماه مهر که زمان اصلی برگزاری این جشنواره بود؛ امسال این جشنواره را برای اولین بار در تابستان برگزار کردیم که این اتفاق برای من نگران کننده بود چرا که سال های گذشته بچه ها از طریق مدارس سازماندهی می شدند و تغییر این عادت کمی سخت بود.

برگزاری جشنواره در تابستان نگران کننده بود اما نتیجه داد

وی ادامه داد: بر خلاف نظر ما استقبال زیادی از جشنواره شد و خانواده های زیادی همراه با بچه ها آمدند و من گفتم اگر این زمان بهتر است پس باید فکر کنیم که جشنواره را در همین تابستان برگزار کنیم و خود این جابجایی زمان باعث شد تا دوستی بین کودک و نوجوان و خانواده آنها ایجاد شود که باهم به سینما بیایند. این اتفاق همان رویای دهه 60 "یک مخاطب کودک و نوجوان یعنی سه بلیط" است و به جهت رونق اقتصادی یک زمینه خیلی خوبی را برای ما ایجاد می کند.

این مسئول سینمایی اذعان کرد: برگزاری این جشنواره بیانگر آن بود که اولا مسیر درستی آغاز شده که امیدوارم تا 4 سال آینده این دولت، ما به آن رونقی که باید در سینمای کودک و نوجوان برسیم، دست یابیم و ثانیا به جهت اُخت گرفتن بچه ها با تکنولوژی هایی همچون موبایل و تبلت و .... گمان می کنیم که آنها دیگر دلبسته این جشنواره و این رویداد نیستند در حالی که بچه ها به یکدیگر نزدیک هستند.

زنگ سینما سال هاست در مدارس فراموش شده

وی افزود: به نظر من زمینه های گوناگونی برای کار در حوزه سینمای کودک و نوجوان وجود دارد و این مسئولیت همه فیلمسازها را سنگین تر می کند. چون بچه ها منتظر فیلمی با دغدغه های امروزشان هستند. جشنواره کودک و نوجوان مسئولیت متولیان تعلیم و تربیت مانند آموزش و پرورش را سنگین کرد. ضمن اینکه این نکته حائز اهمیت است که زنگ سینما سال هاست در مدارس فراموش شده و اگر زنگ سینما نباشد بچه ها با این رویداد و فعالیت اجتماعی چه می کنند؟

در ادامه نبوی با تقدیر از فیلم هایی همچون شهر موش ها مرضیه برومند و کلاه قرمزی و مجموعه برو بیا، علی کوچولو و... گفت: در دهه 60  فیلم های کودک یک جریان بودند و بعد از آن آثار سینمای کودک و نوجوان نتوانستند آنچنان که باید چشم انداز آسمانی زیبایی را برای ما درست کنند.

رضا داد در پاسخ به این سوال که اگر بخواهید یک چشم انداز تصویر کنید و بخواهید به شکل گام به گام آینده سینما کودک را ترسیم کنید، فکر می کنید ما گام های اول را باید چگونه برداریم تا به نقطه ای برسیم که چند قدم اساسی جلوتر بیاییم، گفت: ما در بخش فیلم های بلند داستانی غیر سینمایی تعداد آثار کمتری را نسبت به قبل داشتیم و این محیط نیز از دست بچه ها دارد گرفته می شود.

جریان انیمیشن در کشور باید جدی گرفته شود

وی تبیین کرد: ما در این جشنواره به یک نقطه قوت پی بردیم و آن اینکه انیمیشن در حال رشد است که این آثار توسط بچه های جوان و خلاق و متکی به سرمایه های کم شخصی دارد ایجاد می شود، میتوان به عنوان مثال گفت امسال 7 فیلم سینمایی داشتیم و 1 تا 2 فیلم آنها برای موسسات بودند و مابقی آثار ما متعلق به بخش خصوصی بودند که با حمایت بسیار اندک و یا بی حمایت ساخته بودند و به همین جهت جریان انیمیشن در کشور باید جدی گرفته شود و همین طور که ما داریم در حوزه های دیگر رشد میکنیم، ظرفیت های خود را شناسایی کنیم.

با رونق گرفتن سینمای بزرگسال با عدم مطالبه سینمای کودک روبروییم

وی در تکمیل صحبت هایش گفت: دومین مشکل فیلم کودک بحث اکران است که به جهت رونق گرفتن سینمای بزرگسال ما با عدم مطالبه روبرو شده ایم زیرا بچه ها زمان مطالبه ندارند و والدین نیز مطالبه آنها را فریاد نمی زنند. پس ما باید ظرفیتی را نه به شکل گلخانه ای بلکه به شکل حیات طبیعی سینما کودک و نوجوان به همراه راهکارهای آن پیدا کنیم.

برگزاری جلسه با شورای صنفی نمایش برای اکران بهتر فیلم‌های کودک

رضا داد توضیح داد: هفته دیگر ما با شورای صنفی نمایش جلسه ای داریم ببینیم چه کار باید بکنیم برای اینکه ما حدود 10 فیلم داریم که دست کم 8 تا از این فیلم ها می توانند سطح ارتباط گسترده ای با مخاطب داشته باشند و فیلم های "بیست و یک روز بعد" آقای خردمندان و فیلم" قهرمانان کوچک" که جایزه بهترین فیلم را گرفت در جدول اکران هستند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه اگر سرمایه گزاری آمد و فیلمش در اکران موفق شد، سرمایه گزاری می کند و کار دیگر را می سازد و اگر موفق نشد از این سینما بیرون می رود، عنوان کرد: این اتفاق یک عیب حساب می شود و باعث می شود علاقمندان سینمای کودک روحیه شان را از دست بدهند.

دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان از افرادی چون کیومرث پور احمد، ابوالحسن داودی و کامپوزیا پرتوی و محمد رضا هنرمند به عنوان کسانی که به لحاظ ویژگی شخصی نیز هنوز کودکانه بودن در وجودشان هست و سرمایه های سینمای کودک هستند یاد و تاکید کرد: فرمول های سینمای کودک و نوجوان باید در حوزه نمایش جدی تر گرفته شود.

اکبر نبوی نیز گفت: آیا ممکن است سینمای کودک و نوجوان بتواند سهم خوبی از اکران بگیرد؟ آیا در گام اول اینکه سهم خوب داشته باشد کافی است؟

آموزش و پرورش، وزارت ارشاد و تمام نهادهای متولی تعلیم و تربیت باید احساس تکلیف کنند

مشاور عالی سازمان سینمایی و سمعی بصری گفت: باید ببینیم چگونه میتوانیم این وظیفه اجتماعی را نسبت به فرزندان نسل آینده مان محقق کنیم و باید گفتمانی در آموزش و پرورش، وزارت ارشاد و از لحاظ فرهنگی با تمام نهادهای متولی تعلیم و تربیت که خیلی از آنها در تعلیم و تربیت بچه های ما نقش دارند، ایجاد شود تا همگی احساس این وظیفه اجتماعی را بکنند.

وی ادامه داد: معاون وزیر آموزش و پرورش در اصفهان در این رابطه اظهار آمادگی کردند چرا که آنها نیز این خلا را حس کردند.

نبوی نقش انجمن اولیا مربیان را در رونق سینمای کودک بسیار مثبت ارزیابی و عنوان کرد: مطالبه گری در حوزه سینمای کودک و نوجوان در جامعه ما ضعیف است. آیا درباره این موضوع با انجمن اولیا مربیان گفتگویی داشته اید؟

حیدریان ماموریت ویژه ای به بنیاد سینمای فارابی برای سینمای کودک و نوجوان داده است

رضاداد پاسخ داد: ما به لحاظ فرایند اقتصادی نیز از این ظرفیت برخورداریم و نسبت به آن غافل هستیم زیرا مقدمات کار فراهم است. آقای حیدریان در اصفهان نیز گفتگویی بارسانه ها داشتند و یک سری از سیاست هایشان را در حوزه کوک و نوجوان اعلام کردند. همچنین در برنامه هایشان ماموریت ویژه ای به بنیاد سینمایی فارابی دادند و با اهتمامی که آقای تابش در این دو سال به خرج دادند، فکر میکنم در 4 سال آینده بتوانیم بعضی از مشکلاتی را که در ایجاد چرخه طبیعی وجود دارد از بین ببریم.

وی تصریح کرد: بنا بر صحبت های حیدریان سینمای کودک و نوجوان در اولویت است و اینها سرمایه های آینده سینما هستند و اگر ما به سینما علاقمندیم، باید با سینمای کودک شروع کنیم. محور دوم فرمایشات ایشان هماهنگی نهاد های متولی و مسئول بود که فارابی میتواند نقش خوبی در این زمینه ایفا کند. آموزش و پرورش،انجمن ها و اولیا مربیان نیز هر کدام ظرفیتی هستند.

شورای صنفی نمایش می تواند تاثیرگذار باشد

رضاداد در ادامه به سوال نبوی درباره فارابی پاسخ داد و گفت: فارابی ماموریت های خود را به روز می کند و آقای تابش سازماندهی جدید می کنند و سینمای کودک و نوجوان در فارابی به عنوان یک ماموریت جدی گرفته می شود. همین خواهشی که ما از شورای صنفی کردیم که خیلی میتواند نقش ایفا بکند مورد استقبال قرار گرفت و آنها خیلی زود پاسخ مثبت دادند و برای این موضوع جلسه می گذاشتند و اعلام کردند که ما در حال تدوین برنامه ای برای سینما کودک و نوجوان هستیم.

دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان ادامه داد: اگر بگوییم فارابی نباشد، من نگران می شوم که ساختار جدیدی دوباره به ذهن ما بیاید و بار دولت را در این زمینه سنگین کنیم. همگی باید کمک کنیم که از همین ظرفیت های سازمانی که فعلا داریم استفاده کنیم و شورای سیاست گزاری ظرفیت خوبی است که همه در عملکرد آن تردید داشتند ولی در یک فضای آرام بدون ادعا دو سال کار کرده و بخشی از کار فرهنگی که انجام شد ناشی از صبوری بوده است.

در ادامه اکبر نبوی با طرح سوالی نظر رضاداد را درباره سهم خانواده ها در تولید، رشد و ارتقای سینمای کودک و نوجوان جویا شد و پاسخ شنید: جشنواره فرصتی برای نمایش و کسب جایزه نیست بلکه موقعیتی برای شناخت نقاط ضعف و قوت خود و آثار است. با توجه به مصاحبه هایی که سونیا پوریامین و مهدی رحیمیان با داوران خارجی، مهمانان ایرانی و فعالان سینمای کودک و نوجوان و خانواده ها و بچه ها انجام دادند، گزارشی به دست آمد که نکات عجیبی در آنها بود. خانواده ها عنوان کردند ما خودمان نسبت به فرزندانمان کوتاهی کردیم و سینما بهترین فرصت است تا چند ساعتی با هم باشیم و با هم گفتگو کنیم.

رضاداد ادامه داد: در این زمینه باید کار شود و در این زمینه خانواده ها و انجمن اولیا و مربیان و همه کسانی که به نحوی در تعلیم و تربیت فرزندان این کشور احساس مسئولیت می کنند باید احساس تکلیف کرده و وارد این ماجرا شوند.

سینمای کودک با خانواده تعریف می شود

دبیر جشنواره فیلم کودک و نوجوان یادآور شد: باید این نوع سینما را با خانواده تعریف کرد یعنی آثاری بسازیم که بچه ها با خانواده ها هم ببینند و هم گفتگو کنند که این خیلی مهم است و به الگوی دهه 60 نزدیک است چرا که در آثاری چون (گلنار، گربه آوازه خوان، جیب برها به بهشت نمی روند) می بینیم که پدرو مادر ها از این آثار خاطره دارند.

وی ادامه داد: در این جشنواره سعی کردیم در نشست های پرسش و پاسخ ما صرفا خبرنگاران سینمایی حاضر نباشند و50 نفر از دانشجویان این رشته ها با فیلمسازان از منظر تخصص های خود گفتگو می کردند که با توجه به نتیجه حاصل از این نشست ها متوجه شدیم مسئله سینمای کودک و نوجوان فقط یک مسئله سینمایی نیست بلکه مسائل جامعه شناسی، روانشناسی و آینده پژوهی را هم در برمی گیرد.

دبیر سومین جشنواره بین المللی فیلم شهر در تکمیل صحبت هایش گفت: ما به عنوان کسانی که نسبت به فرزندانمان تکلیف داریم باید توجه داشته باشیم که هم زبان و بیان  مطالبات فرزندانمان باشیم و گفتگو با پدر و مادر ها در این خصوص بسیار لازم است.

ایرج طهماسب و حمید جبلی و مرضیه برومند در حوزه کودک پایداری کردند

وی در رابطه با مسئله تشخص و جایگاه سینماگر کودک و نوجوان گفت: آنهایی که پایداری کردند و از این حوزه خارج نشدند اعتبار و منزلت اجتماعی را هم دارند و هم پیدا کردند که از جمله آنها می توان از ایرج طهماسب و حمید جبلی و مرضیه برومند نام برد.

رضاداد بیان کرد: یکی از کارهای دیگری که در زمان برگزاری جشنواره کودک و نوجوان با دوستان صحبت کردیم این بود که بتوانیم یک تشکل اجتماعی از فعالان سینمای کودک و نوجوان و کسانی که دلمشغولی رشد سینمای کودک و نوجوان را دارند ایجاد کنیم تا آنها آسیب ها را پیدا کنند .

وی در ادامه تصریح کرد: فعالان سینمای کودک و نوجوان باید گفتگوی مستمر با هم داشته باشند و نقاط ضعف و قوت کار خود و همکارانشان را مورد بررسی قرار دهند. در ضمن باید فرصت گفتگو بین متولیان تعلیم وتربیت کشور، متولیان سینما، فعالان سینمای کودکان و نوجوان و کسانی که نسبتی با سینمای کودک و نوجوان دارند به عنوان یک جریان اجتماعی انجام شود و تمام فیلمسازان درپی چنین اتفاقی هستند.

نبوی راه اندازی شبکه های اجتماعی در میان کودک و نوجوانی که به جشنواره فیلم کودک و نوجوان آمدند، مفید دانست چرا که به این وسیله آنها می توانند به صورت مستمر با یکدیگر و با دبیر خانه جشنواره در ارتباط باشند و ایده های خود را در این زمینه توسط کاناهای تلگرامی مطرح کنند.

دبیر جشنواره کودک و نوجوان در تکمیل صحبت های اکبرنبوی اظهار کرد: امسال اولین سالی است که باشگاه سینمای کودک و نوجوان در بهمن ماه در اصفهان راه اندازی شد که تا کنون 12 هزار عضو دارد و جامعه موثر 4000 نفری یکی از آن رمزهای موفقیت ما است و به این وسیله این باشگاه اعضا برنامه ها را از سایت می گرفتند و انتخاب می کردند. از آنها خواستیم نظرات و پیشنهادات و ایده های خود را در در زمینه سینمای کودک و نوجوان به ما بدهند و آنها سرمایه های ما هستند.

رضا داد در پاسخ به سوال نبوی در رابطه با متن و داستان فیلنامه های سینمای کودک و نوجوان که آن را رکن اصلی این سینما دانست، گفت: امسال با ورود 335 فیلمنامه به این جشنواره در رشته های تالیفی، اقتباسی، اندیشه های نو و حرفه ای مجموعا جوایزی اهدا شد که بر مبنای گزارش داوران جرقه هایی در این زمینه زده شده است و بنا بر درخواست من قرار شد آنچه که از میان فیلمنامه ها قابل تولید است کتاب کنند و در اختیار تهیه کنندگان قرار بگیرد.

اصفهان قطب سینمای کودک و نوجوان می شود

علیرضا رضا داد در پایان خاطر نشان کرد: این دبیر خانه یکسری فعالیت ها را غیر جشنواره انجام می دهد مانند 40 فیلم کوتاه در ایام جشنواره توسط40 فلیم ساز اصفهانی افتتاح شد که تا آبانماه تولید آن تمام می شود و به سمت این می رویم که اصفهان قطب سینمای کودک و نوجوان بشود.

«چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می رود.

انتهای پیام/