مونته نگرو رسما بیست و نهمین عضو ناتو می‌شود

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری «نووستی»، امروز، دوشنبه مونته نگرو در مراسمی در واشنگتن رسما به عضویت پیمان آتلانتیک شمالی درآمده و یکی از ضعیف ترین کشورهای عضو ناتو با کمترین بودجه نظامی تبدیل می شود. ضمن اینکه این عضویت برغم مخالفتهای داخلی گسترده صورت گرفته و آسیب جدی هم به روابط تاریخی این کشور با روسیه وارد کرده است.  

بر اساس توافق واشنگتن که پیوستن کشورها به ناتو از طریق واگذاری سندی در خصوص این الحاق توسط دولت ایالات متحده به آنها صورت می گیرد. "دوشکا ماکوویچ" نخست وزیر مونته نگرو امروز رسما این سند را در واشنگتن و در حضور "ینس استولتنبرگ" دبیرکل ناتو، از دست "توماس شنون" معاون وزیر خارجه آمریکا دریافت می کند.

دو روز بعد، یعنی در تاریخ 7 ماه ژوئن، پرچم مونته نگرو در مقر ناتو در بروکسل، فرماندهی کل نیروهای مسلح متحد ناتو در اروپا در شهر مونس بلژیک و همچنین فرماندهی راهبردی ناتو در نورفولک آمریکا، برافراشته می شود.

از بمباران یوگسلاوی تا عضویت در ناتو

دولت مونته نگرو در سال 2006 و بعد از اعلام استقلال از یوگسلاوی شروع به نزدیک شدن به ناتو نمود، یعنی تقریبا 7 سال بعد از آنکه یوگسلاوی که مونته نگرو نیز در آن زمان جزئی از آن بود، توسط بمب افکنهای ناتو مورد حمله قرار گرفت.  

این کشور در سال 2008 به همراه بوسنی و هرزگوین، از سوی ناتو به گسترش گفتگوها با هدف عضویت این بلوک نظامی دعوت شد و در دسامبر سال 2009 وزرای امور خارجه کشورهای عضو ناتو با پیوستن مونته نگرو به برنامه اقدامات مشترک برای عضویت در ناتو موافقت کردند. در چارچوب این مشارکت، مونته نگرو از سال 2010 الی 2014 فعالانه از عملیات ناتو در افغانستان حمایت کرده و در ماموریتهای هوایی ناتو در این کشور شرکت دارد.

در دسامبر سال 2015 مونته نگرو برای آغاز گفتگوها برای پیوستن به ناتو دعوت شد و در تاریخ 19 ماه مه سال 2016 ، وزرای امور خارجه ناتو پروتکل عضویت مونته نگرو در این سازمان را امضاء کردند. از آن زمان این کشور حق شرکت در نشستهای ناتو بعنوان ناظر را بدست آورد و در تاریخ 25 ماه مه سال 2017 ، نخست وزیر مونته نگرو برای نخستین بار در نشست سران ناتو در بروکسل شرکت کرد. در طول یک سال گذشته تصویب توافقات کشورهای عضو ناتو ادامه داشته و این روند در اواخر ماه مه به پایان رسید.

چرا مونته نگرو ناتو را انتخاب کرد؟

دبیرکل ناتو در تاریخ 25 ماه مه در کنفرانس مطبوعاتی در بروکسل، اصلی ترین علت پیوستن مونته نگرو به این پیمان را برشمرد و گفت که این مسئله هم برای مونته نگرو، هم اروپا و هم ناتو اهمیت زیادی دارد و نشان می دهد که درهای ناتو به روی همه کشورها باز است. البته توضیح نداد که فایده این عضویت برای خود مونته نگرو چیست.

طبق اطلاعات رسانه های گروهی غربی، پیوستن مونته نگرو به ناتو، کنترل این سازمان بر سواحل دریای آدریاتیک را تکمیل می کند. البته سهم مونته نگرو در توان بالقوه دفاعی پیمان ناتو را نمی توان بالا ارزیابی کرد. در نیروهای مسلح این کشور فقط حدود 2 هزار نفر نظامی خدمت می کنند. تنها کشور لوکزامبوگ با ارتشی 800 نفری، از لحاظ تعداد نیروی نظامی از مونته نگرو، عقب تر است. در عین حال بودجه دفاعی مونته نگرو از تمامی کشورهای عضو ناتو کمتر است. این بودجه در سال 2017 ، فقط 45 میلیون یورو است.  

در رابطه با اظهارات دبیرکل ناتو در باز بودن درهای این سازمان هم باید یادآور شد که با خارج شدن انگلیس از اتحادیه اروپا، گسترش ناتو جذابیت ناتو را نشان می دهد. و پیوستن مونته نگرو به این پیمان، این ادعا را تایید می کند که درهای ناتو به روی هر کشوری که اصلاحات لازم برای رسیدن به استانداردهای این سازمان را انجام دهد و خطر تعهدات در چارچوب آن را بپذیرد، باز است.

اکنون بغیر از بوسنی و هرزگوین و مقدونیه، کشور گرجستان در منطقه قفقاز و در مجاورت روسیه نیز خواستار عضویت در ناتو است.

مونته نگرو در انتظار ثبات و سرمایه گذاری

اصلی ترین مبتکر خط مشی مونته نگرو برای عضویت در ناتو، "میو جوکانوویچ" نخست وزیر سابق و رهبر حزب سوسیال دموکراتیک مونته نگرو است. وی معتقد بود که پیوستن به ناتو «اهمیت زیادی» برای این کشور دارد و علاوه بر تقویت ثبات داخلی و منافع اقتصادی، جایگاه مونته نگرو در اروپا را بالا خواهد برد. بر اساس اطلاعات مقامات دولتی، بعد از تایید عضویت مونته نگرو در ناتو، در دو ماه نخست سال 2017 ، جریان سرمایه های خارجی مستقیم به این جمهوری حدود 47 میلیون یورو بوده که بیش از کل جریان سرمایه در طول سال 2016 می باشد.

انتظار دیگر مونته نگرو، تسریع روند عضویت در اتحادیه اروپا از طریق همگرایی اورآتلانتیکی است. نخست وزیر مارکوویچ در حاشیه نشست سران ناتو در 25 ماه مه که برای نخستین وی در آن شرکت داشت، اعلام کرد که "فدریکا موگرینی" نماینده عالی رتبه اتحادیه اروپا در سیاست خارجی در بروکسل به او گفته است که روند عضویت مونته نگرو در اتحادیه اروپا ظرف 5 سال آینده تحقق خواهد یافت.

البته این در حالی است که مخالفان دولت به رهبری جبهه جنبش دموکراتیک مونته نگرو، عضویت در ناتو را به رسمیت نشناخته و آن را خواسته همه مردم این کشور نمی داند. مخالفان عضویت ناتو همچنین در مورد تاثیر منفی این اقدام در روابط بطور مرسوم دوستانه با مسکو نیز هشدار داده اند.

لطمه به روابط مونته نگرو با مسکو

مقامات مسکو بارها مخالفت خود با عضویت مونته نگرو در ناتو را اعلام کرده اند. در اواخر ماه آوریل، وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که مسکو حق خویش می داند تا برای دفاع از امنیت ملی خود و در پاسخ به تصمیم پارلمان مونته نگرو برای پیوستن به پیمان آتلانتیک شمالی، تصمیمات لازم را اتخاذ کند.

روسیه کسانی که این تصمیم که به بهانه تهدیدات از جانب روسیه صورت گرفته را مسئول عواقب منفی این اقدام بر روابط دوجانبه دانسته و همچنین آن را تعمیق دهنده اختلافات در اروپا ارزیابی کرده است.  

پیش از این "سرجان دارمانوویچ" وزیر امور خارجه مونته نگرو، روسیه را به دخالت در امور داخلی این کشور و ممانعت از تحقق قصد این جمهوری برای پیوستن به ناتو، متهم کرد. مسکو چنین ارزیابی از سیاست خود را بشدت تکذیب می کند.

دولت مونته نگرو همچنین این اواخر روابط اقتصادی با روسیه را به حداقل رسانده است. مقامات این جمهوری یادآور شده اند که روابط اقتصادی با روسیه تنها در عرصه کشاورزی است و مسکو شریک تجاری اصلی آن محسوب نشده و سرمایه گذاری زیادی هم از سوی روسیه در مونته نگرو صورت نگرفته. البته توریستهای روسی تاکنون درآمد ارزی خوبی برای این جمهوری داشتند.

روسیه بارها در خصوص خط مشی کلی ناتو در گسترش به سمت شرق هشدار داده است. از سال 1999 الی 2009 تقریبا تمامی کشورهای بلوک شرق سابق، از جمله 4 جمهوری یوگسلاوی سابق (صربستان، مونته نگرو، بوسنی و هرزگوین و مقدونیه) و همچنین سه جمهوری حوزه دریای بالتیک، به عضویت ناتو درآمده اند.

"ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه در مصاحبه اخیر خود با "الیور استون" کارگردان آمریکایی در تفسیر سیاست ناتو گفت: «زمانی که کشوری به عضویت ناتو درمی آید، مقاومت دربرابر اعمال فشارهای وارده بر آن از سوی بزرگترین عضو این پیمان، یعنی آمریکا برایش بسیار سخت خواهد بود. دیگر در این کشور هر کاری امکان پذیر خواهد بود: از استقرار سپر دفاع ضد موشکی و ایجاد پایگاه نظامی گرفته تا حتی مستقر کردن تسلیحات تهاجمی جدید. و روسیه مجبور است برای مقابله با این تهدیدات واقعی برای امنیت ملی خود، اقدامات لازم را در نظر بگیرد.»

انتهای پیام/