آمریکا نمی‌تواند ایران را تغییر دهد/برهم زدن برجام به ضرر آمریکاست
«رند» در گزارشی به واشنگتن هشدار داد در پی دامن‌زدن به اختلافات در ایران برای «تغییر رژیم» نباشد چرا که عواقب سنگینی برای آمریکا به‌دنبال خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، «رند» در گزارشی به واشنگتن هشدار داد در پی دامن زدن به اختلافات در ایران برای «تغییر رژیم» نباشد چرا که عواقب سنگینی برای آمریکا به‌دنبال خواهد داشت.
اندیشکده آمریکایی «رند» در گزارشی تحلیلی نوشت: تنش‌های آمریکا و ایران احتمالاً در ماه‌های آینده افزایش می‌یابد. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و دیگران از جمله برخی از قانونگذاران در کنگره صریحاً از توافق هسته‌ای موسوم به برجام بین ایران و گروه 1+5 (آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) انتقاد کرده‌اند.
آمریکا آزمایش‌های اخیر موشک‌های بالستیک ایران را ناقض قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرده است و مقامات ارشد آمریکایی برای مهار و نفوذ ایران در خاورمیانه (غرب آسیا) تمایل قوی نشان داده‌اند، با این حال، تعادل فعلی قدرت در خاورمیانه و موضع ایران در رابطه با قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای و بین المللی، احتمالاً گزینه‌های آمریکا را در قبال ایران محدود می‌کند.
برجام به‌طور گسترده‌ای به‌ویژه از سوی اتحادیه اروپا، چین و روسیه، اقدامی موفقیت آمیز تلقی می‌شود. اما شاید موضوع مهم‌تر این باشد که جمهوری اسلامی در داخل کشور، نسبتاً پایدار و قدرتی است که باید در خاورمیانه روی آن حساب شود.
رند با اشاره به گزینه‌های ادعایی واشنگتن از جمله فشار دیپلماتیک و اقتصادی و نظامی علیه ایران افزود: واشنگتن در توانایی خود برای تغییر رفتار ایران در منطقه یا متوقف کردن برنامه موشکی رو به رشد تهران، با محدودیت‌های واقعی مواجه است.
نویسنده با اشاره به تحقق برجام از سوی دولت روحانی نوشت: بسیاری از ایرانیان به‌درستی ممکن است استدلال کنند که روحانی اقدامات بیشتری انجام نداده است و منافع اقتصادی برجام برای مردم طبقه متوسط ملموس نیست، در عین حال روحانی به سه هدف مهم دست یافته است: بازگرداندن ثبات، کمک به افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه و بهبود روابط با قدرت‌های بزرگ مانند روسیه، چین و بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا. منتقدان آمریکایی اغلب برجام را عاملی برای جسورتر شدن ایران می‌دانند ولی برجام نباید علت اصلی قدرت رو به رشد ایران تلقی شود. شرایط داخلی در ایران و تحولات منطقه از بزرگترین عوامل هستند.
به‌نوشته رند «روحانی شکاف بین گروههای اصلاح‌طلب و تشکیلات محافظه‌کار را کاهش داد اگرچه گروه نخست، کاملاً خارج از قدرت است و در حال احتضار به نظر می‌رسد» و «نشانه‌های چندانی در مورد بروز ناآرامی‌ها در آینده وجود ندارد».
این اندیشکده آمریکایی در ادامه افزود: اگر آمریکا برای دامن زدن به اختلافات در ایران با پیگیری سیاست «تغییر رژیم» تلاش کند، این احتمال وجود دارد با چالش‌های شدیدی روبه‌رو شود که ممکن است قادر به غلبه بر آنها نباشد. این وضعیت به‌ویژه در صورتی به‌وجود می‌آید که فرمان اجرایی‌ای که ایرانیان را از سفر به آمریکا منع می‌کند دوباره اجرا شود. آمریکا دارای شهرت نسبتاً مثبتی میان مردم ایران است اما اقدامات واشنگتن که به ایرانی‌ها صدمه بزند و آنها را تحقیر کند، قطعاً موجب کاهش قدرت نرم آمریکا در برابر ایران خواهد شد.
رند درباره عواقب سیاست‌های خصمانه واشنگتن علیه تهران نوشت: اعمال تحریم‌های بیشتر به ایران لطمه می‌زند ولی واشنگتن نباید برجام را به خطر بیندازد حتی اگر این کار با اقداماتی مانند ممنوعیت مسافرتی موقت پناهجویان و شهروندان ایران و شش کشور عمدتاً اسلامی دیگر صورت بگیرد. بعید است ایران از برجام خارج شود و ترجیح می‌دهد جهانیان، آمریکا را به‌سبب شکست احتمالی این توافق، سرزنش کنند. رویکرد ستیزه‌جویانه آمریکا ممکن است موجب شود چین، روسیه و اتحادیه اروپا در آینده در هر مناقشه‌ای بر سر برجام، طرف ایران را بگیرند. ایران علاوه بر دستیابی به ثبات بیشتر در داخل کشور، به قدرت بیشتری در خاورمیانه دست پیدا کرده است.
نویسنده با اشاره به قدرت و نفوذ منطقه‌ای ایران افزود: داعش موجب شد ایران قدرت بیشتری در منطقه پیدا کند. داعش که دشمن قسم‌خورده شیعیان است، غیرمستقیم به ایران امکان داد در عراق و سوریه قدرت بیشتری به‌دست آورد و با قدرت‌های مهم بین المللی مانند روسیه، روابط نزدیک‌تری برقرار کند. متحدان ایران مانند شبه‌نظامیان شیعه عراقی، رژیم سوریه و حزب‌الله لبنان در مقابله با داعش و گروههای تکفیری دیگر، نقش مهمی داشته‌اند. این وضعیت، اهرم فشار بیشتری را در خاورمیانه و در قبال آمریکا در اختیار ایران قرار می‌دهد. ایران فرماندهی هزاران نفر از جنگجویان خارجی شیعه را در عراق و سوریه در اختیار دارد. حزب‌الله لبنان همچنین باتجربه‌تر شده و تجهیزات سنگین بیشتری را مستقر کرده است. اعضای حزب‌الله در سوریه تجربیات جنگی بیشتری را به‌دست آورده‌اند و به نظر می‌رسد به هدف اصلی ایران یعنی تضمین بقای اسد دست پیدا کرده باشند.
نویسنده به کاخ سفید توصیه کرد: موضوع مهم‌تر اینکه، ایران و روسیه اکنون در سوریه و خارج از آن، متحدانی نزدیک هستند. به‌سادگی نمی‌توان به نفوذ ایران پایان داد. ایران و آمریکا در مورد موضوعات زیادی اختلاف نظر دارند و تنش‌ها بین این دو کشور که زمانی متحد هم بودند ممکن است در آینده نزدیک به‌میزان خطرناکی تشدید شود. اما آمریکا احتمالاً با حمایت کردن از رابطه پیچیده‌ای که از سال 1979 بین واشنگتن و تهران تعریف شده است دستاوردهای بیشتری خواهد داشت. آمریکا و ایران که همواره دشمن بوده‌اند اما همواره با هم نجنگیده‌اند، با اکراه یکدیگر را تحمل کرده‌اند. ایران و آمریکا یک توافقنامه مهم و تاکنون موفق منع گسترش سلاح‌های هسته ای را امضا کرده‌اند و هر دو از آن بهره می‌برند.
رند در پایان با اشاره به اینکه «آمریکا نمی‌تواند ایران را تغییر دهد» افزود: آمریکا و جمهوری اسلامی مجبور به حفظ روابط دیپلماتیک رسمی یا شریک بودن با یکدیگر نیستند، اما مسائلی از جمله داعش وجود دارد که بر هر دو تأثیر می‌گذارد. آمریکا، روشهای بسیاری برای اعمال فشار بر ایران دارد و گاهی اوقات باید از آنها استفاده کند. اما از بین بردن برجام از هر طریقی، به منافع آمریکا صدمه می‌زند. برخی اوقات آمریکا مجبور است با یک توافقنامه کنار بیاید حتی اگر این کار با سرسخت‌ترین دشمنان باشد.
انتهای پیام/*
