فرمان ترامپ روی ریل اوباما

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، فرمان اجرایی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا در مورد ممنوعیت ورود مسافرانی از هفت کشور مسلمان به امریکا در این روزها جنجالی بی‌سابقه به راه انداخته تا آنجا که کار به خود کاخ سفید و همراهان او در دولت کشیده شده و او را مجبور کرده تا سرپرست وزارت دادگستری و رئیس اداره مهاجرت، محافظت مرزی و گمرک را برکنار کند و سخنگوی او هم برای دیپلمات‌های امریکایی خط و نشان بکشد. سلی ییتز و دنیل راگزدیل دو کسی هستند که به دستور ترامپ از سرپرستی وزارت دادگستری و ریاست اداره مهاجرت امریکا برکنار شده‌اند و دلیل این برکناری هم اعتراض این دو به آن فرمان اجرایی است و شون اسپایسر، سخنگوی ترامپ هم به دیپلمات‌های امریکایی گفت که «یا با این برنامه کنار بیایید یا می‌توانید بروید.» این عزل و نصب‌های داخلی جدای از شکسته شدن سکوت باراک اوباماست که از زمان تحویل پست ریاست جمهوری به ترامپ در همین چند روز قبل به مرخصی رفته بود اما شرایط به نحوی رقم خورده که او هم به نحوی بی‌سابقه به صف مخالفان ترامپ پیوسته و محدودیت‌های مهاجرتی ترامپ را باعث به خطر افتادن ارزش‌ها دانسته است.

این اتفاقات چنان سریع و پی‌درپی می‌افتند که گاه تفکیک آنها از یکدیگر و ارزیابی درست از آنچه پیش آمده اگر نه غیرممکن، دست کم بسیار مشکل می‌شود. در واقع، موضوعاتی مثل ابهام در قانون، دستور‌العمل کلی و تفسیرهای شخصی چنان با مواضع سیاسی و موج‌های احساساتی گره خورده که برای مثال، معلوم نمی‌شود مخالفت سلی ییتز با فرمان اجرایی ترامپ تنها دلیل حقوقی داشته یا اینکه انگیزه‌های سیاسی هم در کار بوده است. خود ییتز دلیل حقوقی برای مخالفتش با فرمان ترامپ مطرح کرده و در یادداشتی نوشته مطمئن نیست دستور ترامپ قانونی باشد و «شاید دفاع از آن با وظیفه دادگستری دایر بر اجرای عدالت در هر شرایطی همخوانی نداشته باشد.» از طرف دیگر، باید توجه داشت که ییتز معاون وزارت دادگستری در دولت اوباما بود که بعد از پایان کار لورتا لینچ، وزیر دادگستری دولت قبل و به دستور اوباما عهده‌دار سرپرستی وزارت دادگستری شد تا زمانی که سنا وزیر پیشنهادی ترامپ را تأیید کند. به عبارت دیگر، ییتز از عوامل دولت قبلی اوباماست که به صورت موقت و برای سر و سامان دادن اوضاع تا آمدن وزیر جدید، سرپرستی وزارت دادگستری را به عهده گرفته و به همین جهت هم باید او را بیشتر مجری سیاست‌های دولت قبل دانست تا دولت جدید. بنابر این، طبیعی است که ییتز با فرمان اجرایی ترامپ مخالفت کند و انگیزه اصلی او را باید بیشتر سیاسی دانست تا حقوقی که بر مبنای گرایش سیاسی‌اش در دولت اوباما، حالا نمی‌تواند فرمان اجرایی ترامپ را پذیرفته و عامل اجرایی آن باشد.

همین موضوع در مخالفت دیپلمات‌های وزارت خارجه امریکا با فرمان اجرایی ترامپ دیده می‌شود. آنها در یک نامه اعتراضی گفته‌اند که محدودیت‌های اعمال شده باعث امنیت بیشتر امریکا نمی‌شود بلکه مغایر ارزش‌های امریکاست و حاوی پیامی غلط برای جهان اسلام است. کوین لوئیس، سخنگوی باراک اوباما، هم کم و بیش همین نکات را در مورد مخالفت اوباما با این فرمان ترامپ بیان کرده؛ مخالفتی که بی‌سابقه بوده و تا کنون دیده نشده رئیس‌جمهور قبلی به این نحو صریح مخالفت خود را با فرمان اجرایی رئیس‌جمهور بعدی بیان کند. استناد به ارزش‌های امریکایی یا دادن پیام غلط به جهان اسلام در مخالفت این افراد بیشتر سرپوشی است برای انگیزه سیاسی آنها، انگیزه‌ای که به طور مسلم از دید ترامپ مخفی نمانده و ترامپ و همراهانش با توجه به همین موضوع هم برای آنها خط و نشان می‌کشند. با وجود این، نکته مهم مبنای فرمان ترامپ است که باید گفت هم خود فرمان و خط و نشان‌ کشیدن‌های ترامپ و هم مخالفت طرف مقابل حتی اوباما بر یک مبنای مشترک است.

این مبنای مشترک قانونی است که در زمان ریاست جمهوری اوباما تحت عنوان قانون جلوگیری از سفر تروریست‌ها با نام اختصاری H. R.158 در 2015 و به عنوان بخشی از بودجه سال بعد میلادی به تصویب کنگره و امضای اوباما رسید. این قانون یک بازنگری در قانون موسوم به VWP مصوب 1986 است که به 38 کشور اجازه ورود به خاک امریکا بدون اخذ ویزا و اقامت 90 روزه در آن را می‌داد اما با بازنگری H. R. 158، اگر اتباع این 38 کشور از مارس 2011 به چهار کشور ایران، عراق، سوریه و سودان سفر کرده باشند، دیگر مشمول VWP نمی‌شوند و باید ویزا بگیرند و سه کشور یمن، لیبی و سومالی هم بعداً از سوی وزارت امنیت داخلی امریکا به این فهرست اضافه شدند. ترامپ هم به این قانون و امضای اوباما استناد کرده و به همین جهت هم در فرمان خود نامی از هفت کشور نبرده بلکه در بخش C از فرمان به H. R. 158 استناد کرده و نوشته: «من ورود شهروندان مهاجر و غیرمهاجر کشورهایی که در بخش 217 الف. (12) این قانون آمده را به حالت تعلیق درآوردم.» پس جدای از انگیزه‌های سیاسی، مخالفت‌ها با فرمان اجرایی ترامپ و خط و نشان کشیدن‌های او و همراهانش با این مخالفت‌ها دلیل اصلی دیگری ندارد چنانکه اگر در واقع امر، ارزش‌هایی مثل حفظ حقوق برابر نژادها یا احترام به عقاید ادیان دیگر و جهان اسلام در کار بود، دیگر نباید H. R. 158 توسط اوباما امضا می‌شد تا ترامپ بتواند بر مبنای آن چنین جنجالی را به راه بیندازد.

انتهای پیام/