آغاز شمارش معکوس تشدید تنش در روابط مصر و عربستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، اگر بارقه امیدی وجود داشت که مصر و عربستان بار دیگر روابط خود را از سر بگیرند و آتش جنگ رسانه‌ای آنان  متوقف شود، اما خبر توقف ارسال محموله فراورده های نفتی شرکت آرامکو عربستان برای دومین ماه متوالی به مصر که به مهم ترین خبر روز گذشته روزنامه ها و پایگاه های خبری مصر  تبدیل شد، این اندک امید را نیز از بین برد.

عبدالباری عطوان سردبیر این روزنامه در مقاله خود افزود: در این شرایط باید در روزها و هفته های آینده منتظر شدت تنش روابط مصر و عربستان و چه بسا اقدام انتقامجویانه مصر در سطح دیپلماتیک و سیاسی باشیم.

عربستان دیگر نیازی به مصر و جایگاه سیاسی آن ندارد

مثلث کشورهای عربی حوزه خلیج فارس متشکل از عربستان، امارات و کویت در سایه افت درآمدهای نفتی، فروکش کردن انقلاب های موسوم به بهار عربی که تهدیدی برای  این کشورها بود، شکست سیاست های این کشورها در براندازی دولت سوریه و ورود جنگ یمن به بیستمین ماه خود به اضافه فرسایشی شدن این ماجراجویی ها، نشان می دهد  این کشورها دیگر نیازی به مصر و جایگاه سیاسی این کشور ندارند.
همچنین این کشورها  با توجه به سیاست های ریاضتی که هدف از آن مقابله با کسری بودجه است و  فشار آن بر شهروندان این کشورها تحمیل خواهد شد، متوجه شده‌اند  که دیگر نمی توانند برای نجات اقتصاد بیمار مصر، سیل دلارهای خود را به خزانه دولت عبدالفتاح السیسی سرازیر کنند از همین رو  برای توجیه این ناتوانی و انصراف از کمک به قاهره، به دنبال بهانه هستند.

مصر جام زهر صندوق بین‌المللی پول را سر کشید

در این میان دولت مصر خیلی زود به تغییر رویکرد عربستان، امارات و کویت پی برد، به همین دلیل، مجبور شد تا جام زهر صندوق بین المللی پول را سر بکشد و شرایط بسیار دشوار آن را برای گرفتن وام 12 میلیارد دلاری بپذیرد از جمله این شرایط سخت، شناور کردن  نرخ ارز در مصر، متوقف کردن یارانه برق و کالاهای اساسی دیگر است و در این شرایط مصر خود را برای عواقب احتمالی ناشی از خشم مردمی آماده می کند و چه بسا این خشم در اعتراض جمعه آینده تحت عنوان «قیام فقراء» در سراسر مصر به اوج خود برسد.

در این ارتباط  پیش بینی یکی از نویسندگان مصری  در مورد واکنش کشورش به این ناسپاسی کشورهای عربی مزبور به شرح زیر است:

اول: مصر با جرأت و جسارت بیشتری در مسیر نزدیک کردن روابط با ایران و سوریه گام بردارد و سفارت خود را در تهران بگشاید.

دوم: منابع معتبر مصری تاکید کردند که گفت وگو بین مصر و ایران از طریق کانال های متعدد از جمله عراق با شتاب در  جریان است و یکی از اهداف سفر یک هفته پیش طارق الملا وزیر نفت مصر به بغداد یافتن کانال های ارتباط و تماس با ایرانی ها بود و برخی گزارش های تایید نشده نیز حاکی از دیدار وی با مسئولان ایرانی در حاشیه این سفر است و در واقع موضوع یافتن جایگزینی برای نفت وارداتی از عربستان فقط عنوان ظاهری سفر وزیر نفت مصر به بغداد بود.

سوم: موضع مصر در قبال حمله ائتلاف عربی به یمن به رهبری عربستان به سرعت در حال تغییر در جهتی مخالف است و به ائتلاف «حوثی- صالح» نزدیک می شود.

نکته دیگر اینکه مصر حمله موشکی به کشتی اماراتی در باب المندب در دریای سرخ را به شکل قوی محکوم نکرد حال آنکه امنیت این منطقه بر درآمدهای حاصل از رفت وآمدهای کشتی ها در کانال سوئز تاثیر دارد.

چهارم: رسانه های مصری بار دیگر سر پیکان خود را به سمت عربستان نشانه رفته اند از جمله اینکه ریاض را به محاصره یمنی ها و گرسنگی آنان و حمایت از تروریسم در سوریه، عراق و لیبی متهم کرده اند و البته فهرست اتهام های رسانه ای مصر علیه عربستان طولانی تر از این  است.

پایان سریع ماه عسل روابط مصر و عربستان

به نظر می رسد ماه عسل روابط عربستان و مصر در همان روزهای اول پایان یافت زیرا روابط دو کشور مبتنی بر اصول راهبردی و احترام متقابل نیست بلکه برخاسته از دیدگاه ارباب و رعیتی است حال آنکه مصر امروز  با میراث فرهنگی بزرگ و دیرینه خود نمی پذیرد که در برابر عربستان سر تعظیم فرودآورد آن هم در حالی که عربستان کشوری است که تنها از نظر مالی قدرتمند است.

نکته قابل توجه اینکه عربستان به ویژه پیش از آن که قیمت نفت کاهش یابد، عرض اندام می کرد تا مصر را تسلیم خود کند و بتواند سیاست های قاهره را مطابق با  نیازهای خود در جنگ یمن، سوریه، عراق و در قبال ایران شکل دهد.

در همین ارتباط می توان متوجه شد که چرا عربستان در قبال دیدار وزیران خارجه مصر و ایران در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل و رای مصر به نفع روسیه در شورای امنیت  خشمگین شد.

آمار و ارقام کمک های کشورهای حاشیه خلیج فارس به مصر در چهار سال گذشته متفاوت است و برخی حاکی از این است که  این کمک ها بالغ بر 40 میلیارد دلار بود که سهم عربستان از آن 30 میلیارد اعلام شد  حال آنکه بخشی از این آمارها نشان می‌دهد که  حجم این کمک ها به 50میلیارد دلار می رسد، اما نکته مهم  این است که حجم این کمک ها هر چقدر باشد، روند بازگرداندن آن با توجه به بحران مالی مصر، بسیار دشوار به نظر می رسد.

در مقابل باید در نظر داشت که هرچند  مصر با  بحران روبه رو است، اما در سایه مشکلات اقتصادی و شروع اعتراضات مردمی به دلیل اتخاذ سیاست های ریاضتی به اضافه هدر دادن ذخیره های ارزی و سوء مدیریت و جنگ فرسایشی بی پایان در یمن، بحران عربستان و هم پیمانان آن کمتر از مصر نخواهد بود.

با در نظر گرفتن این شرایط  همه نشانه های موجود حاکی از این است که از هم گسیختگی اجتناب‌ناپذیر روابط عربستان و مصر است، زیرا اوج خشم مردمی در مصر و توقف کمک های ریاض و دیگر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در این برهه حساس که قاهره با بحران شدید مالی روبروست،  از تشدید کشمکش دو کشور بحران زده حکایت دارد.

انتهای پیام/