قفل "رکود" بر درِ بزرگ‌ترین کارخانه فولاد ناتمام کشور/ ۱۰۰۰ بیکار منتظر اتمام یک کارخانه‌

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، کندوکاو در وضعیت صنعت به خواب رفته آذربایجان غربی که قریب به اتفاق آنها خصوصی بوده و بیش از 60 درصد آنها در رکود مطلق هستند برای هر خبرنگاری می‌تواند تجربه خوب کاری اما تأثرانگیز باشد.

در استان آذربایجان غربی تنها راهکاری که برای راه‌اندازی کارخانه‌های راکد از سوی دولت اندیشیده شده برگزاری جلساتی است که در نتیجه آن قرار است صاحبان صنایع صرفاً به بانکهای مختلف معرفی شوند تا اگر صلاحیت بازپرداخت وام از سوی بانک‌ها پس از اخذ انواع تضامین احراز شد وام با بهره‌های بانکی بالای 16 تا 20 درصد به ایشان پرداخت شود تا چرخ اقتصادشان راه بیفتد، اما اساساً این کاریست که بانک‌ها به‌صورت عادی خودشان همه‌روزه انجام می‌دهند و بدون معرفی دولت نیز افراد صلاحیت‌دار می‌توانند از هر بانکی با تأمین تضمین‌ها وام مد نظر خود را بگیرند.

با این حال برگزاری ده‌ها جلسه برای شناسایی واحدهای راکد و فازبندی و تفکیک آنها، سه سال از عمر دولت یازدهم را صرف خود کرده و هنوز تعداد واحدهای معرفی شده به بانک از میان هزاران واحد راکد و نیمه‌فعال آذربایجان غربی به چند صد واحد هم نرسیده و تعداد واحدهای تسهیلات دریافت کرده نیز آن‌قدرها نیست که حتی مسئولان بخواهند رقمش را اعلام کنند.

اخیراً خبرگزاری تسنیم بازدید میدانی از تعدادی از همین کارخانجات راکد را در دستور کار خود قرار داده است  و چندی پیش در آستانه سفر رئیس جمهور به آذربایجان غربی در نخستین قدم از یک کارخانه جدیدالاحداث گزارش تهیه کرد که نشان می‌داد پس از گذشت فقط 6 ماه از  افتتاح این واحد با حضور متولیان ارشد دولتی، فقط با ظرفیت 5درصدی مشغول به تولید است.

اینک در ادامه این سلسله گزارش‌ها وضعیت صنعت فولاد آذربایجان غربی مورد بررسی میدانی تسنیم قرار گرفته است.

درست از 12 سال پیش استفاده از واژه‌هایی توسط دولتمردادن در آذربایجان غربی شروع شد که تا آن موقع اصلاً این کلمات و واژه‌ها در بخش صنعت چندان مصطلح نبود و کاربردی نداشت.

استاندار وقت آن زمان از ایجاد و راه‌اندازی خوشه‌های مختلف حرف می‌زد و یکی از پر کاربردترین اصطلاحات افزوده شده به واژگان مورد مصرف کلیدواژه خوشه‌های فولاد بود.

خوشه‌های صنعتی فولاد به مجموعه کارخانه‌هایی گفته می‌شد که قرار بود در کنار هم به صورت هلدینگ یا صنایع مادر تأمین کننده و سازنده تجهیزات، ابزارها و امکانات زیرساختی منطقه باشند و حتی تولیدات خود را به سایر کشورها صادر کنند و از این رو داشتن چنین خوشه‌هایی در استانی مرزی همچون آذربایجان غربی برای مردم منطقه حقیقتاً یک آرزو بود بنابراین وقتی استاندار دولت هشتم از این کلیدواژه‌ها برای بخش صنعت استفاده می‌کرد حتی تصور داشتن این خوشه‌ها برای مردم بسیار دلنشین بود چه رسد به اینکه حقیقتاً خوشه‌های واقعی صنعت مادر فولاد در آذربایجان غربی راه اندازی شود.

به هر حال از همان زمان به دلیل اینکه اساساً هیچ یک از دولتهای یک تا هشتم به دلایل و یا با توجیهات امنیتی هیچ وقت نخواسته بودند تا در آذربایجان غربی صنایع دولتی راه اندازی شود باز قرعه فال، ناخواسته به نام بخشهای خصوصی افتاد تا بنیانگذار نخستین واحدهای فولادی در این منطقه از کشور باشند.

امید مردم منطقه به راه‌اندازی مجموعه‌های صنعتی تحت عنوان دل فریب خوشه‌های صنعتی فولاد وقتی بیشتر می‌شد که مسئولان ارشد دولتی در مراسمات کلنگ زنی این واحدها شرکت می‌کردند و با آب و تاب فراوان خبر از شگفتی‌هایی می‌دادند که قرار است با راه اندازی صنایع فولاد در صنعت آذربایجان غربی و اشتغال جوانان اتفاق بیافتد.

اشتغال هزاران نفر به‌ صورت مستقیم و اشتغال شاید دهها هزار نفر به‌ صورت غیرمستقیم از یک سو و شتاب یافتن رشد و توسعه آذربایجان غربی به واسطه داشتن صنایع مادر و مدرن، از جمله وعده‌های دلنشینی بود که مرتباً داده می‌شد تا مردم این منطقه از کشور پس از سه دهه به داشتن صنایع بزرگ امیدوار شوند.

دقیقاً به خاطر همین امیدواری بود که مردم برخی روستاهای اطراف ارومیه حاضر شدند از اماکن و زمینهای ابا و اجدادی خود دل کنده و زمینهای پرخاطره خود را به کارخانه در شرف احداث فولاد ارومیه واگذار کنند تا با راه اندازی آن حداقل فرصت اشتغال پایدارتری برای خود و فرزندانشان بیابند.

به هر زحمتی بود کار تملک زمینهای دولتی و خصوصی کارخانه فولاد ارومیه در میانه‌های جاده ارومیه به مهاباد انجام شد و کلنک احداث این کارخانه بر زمین زده شد.

میلیاردها تومان پول رایج مملکت به همراه میلیونها دلار ارز خارجی خرج احداث این مجموعه شد تا به سرعت به بهره برداری برسد.

مردم منطقه هر روز با مشاهده شتابی که در احداث این کارخانه می‌دیدند دلگرم‌تر می‌شدند و رفت و آمد خودروهای بزرگ صنعتی و ورود و خروج و تخلیه ماشین آلات بسته بندی شده که از مقاصد اروپایی و سرزمین‌های دور می‌آمدند هر روز به امیدواری مردم می‌افزود تا بالاخره پس از سالها چرخ رونق اقتصادی در این منطقه نیز به گردش در خواهد آمد.

کارخانه فولاد ارومیه به سرعت احداث شد و به مرز 80 درصد پیشرفت فیزیکی رسید، ماشین آلات و تجهیزات آن از اطراف و اکناف ایران و اروپا با پشت سر گذاشتن انواع تحریمهای ظالمانه بارگیری و پس از پیمودن هزاران کیلومتر در زیر سوله‌های بزرگ کارخانه دپو شد تا با تأمین سرمایه در گردش آن از سوی بانکها خیلی زود راه اندازی شود.

اما یکسال گذشت، خبری از تأمین سرمایه در گردش از سوی بانک نبود.

دومین سال هم گذشت، بانک از دادن هر گونه سرمایه در گردش امتناع کرد، بانک دستور داشت از این مجموعه صنعتی اصلا حمایت نکند چراکه دیگران در اولویتش بودند!

سومین سال هم گذشت و شمار سال‌های ناکام گذشته به شش سال رسید و هنوز که هنوز است به جای آنکه آهنی و فولادی در کوره‌های این کارخانه معظم گداخته شود دل مردم منطقه، کارگران، مهندسین، تکنسین‌ها و صاحبان صنایع فولاد ارومیه گداخته شده است.

اکنون مردم منطقه مأیوس از وعده‌های دولتمردان هر روز سوله‌های فلزی و انبوه ماشین آلات و تجهیزاتی را نظاره‌گر هستند که قرار بود روزی حداقل 1000 نفر از جوانان منطقه را به‌صورت مستقیم در خود مشغول به کار کند.

انباشت ده‌ها میلیارد تومان پول در کارخانه‌ای که 80 درصد از پیشرفت فیزیکی آن به انجام رسیده و فقط با تأمین سرمایه در گردش آن از سوی بانکی که تا ریال آخر سود خود را از بابت تسهیلات دریافت خواهد کرد، می‌تواند در طی 8 ماه هزاران نفر را به صورت مستقیم و غیر مستقیم به اشتغال مشغول کرده و تحولی در اقتصاد آذربایجان غربی ایجاد کند.

اما دریغ که به گواه این 6 سال انتظار، هنوز دولتمردان اراده‌ای برای برداشتن قفل رکود از این مجموعه صنعتی مادر ندارند و آنچه که مسئولان تحت عنوان حمایت از طرح‌های اقتصاد مقاومتی و اتکا به قدرت داخلی از آن داد سخن می‌دهند از شعارهای جذاب پا فراتر نمی‌گذارد و الّا هم اینک اکثر تجهیزات و ماشین آلات کارخانه صنایع فولاد ارومیه خریداری شده و در محل کارخانه دپو شده و سالهاست که خاک می‌خورد و فقط نصب و راه اندازی و کمی همت دولت را می‌طلبد تا با تأمین سرمایه در گردش آن گره از کار این واحد بگشاید.

بنابراین مدعیان اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی این گوی و این میدان.

خبرنگار تسنیم برای تکمیل این گزارش و تائید محتوای آن به سراغ منابع خبری مسئول نیز رفت که حاصل این بخش از کندوکاو این رسانه در حوزه صنعت در پی می‌آید.

کارخانه‌های ذوب آهن، فولاد، مس و آلومنیم آذربایجان غربی فعال‌سازی شوند

نادر قاضی‌پور عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی با تاکید بر ظرفیت‌های نهفته در سرزمین آذربایجان غربی گفت: متاسفانه خاک و سم کارخانه‌های ذوب آهن، فولاد، مس و آلومینیم را مردم آذربایجان می‌خورند اما معدود اشخاصی در تهران و کرمان متنفع شده و میلیاردر می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه آذربایجان‌ غربی نمادی از همه عناصر موجود در جدول مندلیف است با تاکید بر حل مشکلات واحدهای بزرگ صنعتی اظهار داشت: در این باره امید است که برنامه عملیاتی سازمان صنعت، معدن و تجارت به سمت سنگ‌های گرانقیمت سوق یابد چون با وجود داشتن این سنگ‌ها در استان مطالعه‌ اثربخشی بر روی آن انجام نشده است.

نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مشکلات واحدهای صنعتی در بانک‌ها و با  تاکید بر اینکه باید بانک‌های حاکمیتی و خصوصی ادغام شده تا انقلابی در نظام بانکداری کشورمان به وجود آید گفت: در این صورت 70 تا 80 درصد مشکلاتی که به سبب وجود تسهیلات گران قیمت بانکها به واحدهای تولیدی تحمیل شده برطرف می‌شود.

وی با ابراز تاسف از اینکه هم‌اکنون یکی از مشکلات اصلی کشور مسئله بیکاری است اظهار داشت: هم‌اکنون 22 درصد مردان و 44 درصد بانوان تحصیل کرده استان آذربایجان‌ غربی بیکارند با وجود اینکه این استان از لحاظ سواد سرانه نیز در رتبه پایینی قرار دارد اما تعداد تحصیل کردگان بیکار آن نیز بسیار بالاست.

راه‌اندازی مجدد واحدهای راکد مانده آذربایجان غربی

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی نیز در همین ارتباط با تاکید بر اینکه وضعیت صنعت در کشور وخیم است گفت: متاسفانه هم اکنون بهره مرکب در سیستم بانکی کشور  وجود دارد و حاصل آن وجود 50 درصد فارغ‌اتحصیلان دانشگاهی بیکار است.

عبدالوهاب سهل‌آبادی با ابراز تاسف از اینکه 11 درصد زنان کشور بیکار هستند بیان کرد: این در حالی است که بسیاری از این افراد در قسمت توزیع و بازار فعال بوده و به حق واقعی خود نمی‌رسند چون با وجود بهره‌وری بالا، حقوق ناچیزی را دریافت می‌کنند.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه هم اکنون از هر پنج خانوار ایرانی یک خانوار کاملا بیکار هستند افزود: بی شک تبعات اجتماعی آن را نیروی انتظامی و هزینه‌های آن را زندان‌ها پرداخت می‌کنند.

وی راهکار حل مشکلات اجتماعی و فرهنگی موجود در جامعه را توجه روزافزون به بخش صنعت، راه اندازی مجدد واحدهای راکد مانده و حل مشکل اشتغال دانست و خواستار توجه دولتمردان به حل مشکلات بخش صنعت، معدن و تجارت شد.

95 درصد واحدهای تولیدی آذربایجان غربی

رئیس اتاق بازرگانی استان آذربایجان‌ غربی نیز با صحه گذاری به وجود انواع مشکلات در سیستم بانکی و مدیریتی در حوزه صنعت اظهار داشت: عدم شفافیت اقتصادی در کنار ناکارآمدی مدیریتی در 35 سال گذشته سبب شده که 95 درصد واحدهای تولیدی آذربایجان غربی انواع مشکلات اقتصادی را داشته باشند.

حسن انتظار دتصریح کرد: متاسفانه هم‌اکنون مشکلات عدیده‌ای در بخش صنعت، معدن و کشاورزی استان وجود دارد.

معرفی 271 واحد تولیدی آذربایجان غربی به بانک‌ها

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌ غربی نیز در این ارتباط اظهار داشت: تاکنون 130 جلسه رفع موانع تولید و 43 جلسه تسهیل با بخش خصوصی و با حضور استاندار آذربایجان‌ غربی تشکیل شده ‌که حاصل آن شناسایی 961 واحد تولیدی راکد و مناسب برای اخذ تسهیلات است.

محمدفاروق گرمیانی بیان کرد: در نتیجه این جلسات 271 واحد تولیدی برای  گرفتن وام به بانک‌ها معرفی شده اند.

وی با اشاره به اینکه به گفته جراید هم‌اکنون واحدهای صنعتی 86 هزار میلیارد تومان بدهی دارند گفت: این در حالی است که تمامی آنها مربوط به واحدهای تولیدی نبوده و 80 درصد آن برای 130 نفر است، بنابراین تا زمانی که این مشکل علاج نشود نمی‌توان کاری را از پیش برد.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان‌غربی افزود: متاسفانه زمانی که موضوع اجرای طرح‌های زودبازده در کشور آغاز شد 15 درصد همکاران تجربه کار صنعتی نداشته و در نتیجه با توجه به اینکه واحدهایشان توجیه اقتصادی نداشت به بن‌بست رسیده و از سوی دیگر در طول 30 سال گذشته تنها پنج درصد واحدهای تولیدی بدون مشکل خاصی فعالیت کرده‌اند.

عکس و گزارش از محمد آقایی پر

انتهای پیام/