برجام ما، برجام آنها
۲۳ تیرماه، مصادف بود با یک سالگی توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ (برجام) و طی این روزها طرف‌های گفت‌وگو هرکدام با بیانیه و اظهارنظرهای گوناگون از نتایج و ثمرات این توافق می‌گویند.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، 23 تیرماه، مصادف بود با یک سالگی توافق هسته‌ای ایران و 1+5 (برجام) و طی این روزها طرف‌های گفت‌وگو هرکدام با بیانیه و اظهارنظرهای گوناگون از نتایج و ثمرات این توافق می‌گویند و البته کنگره امریکا که از همان روزهای آغازین مذاکرات تاکنون هیچ‌گاه روی خوشی به این توافقات نشان نداده است، همچنان در ادامه اقدامات خصمانه خود، در کار تصویب تحریم‌های جدید و فشارهای چندجانبه بر جمهوری اسلامی ایران است.
«تضمین دنیایی آرام! انتقال 98 درصدی ذخایر اورانیوم غنی شده ایران به خارج از کشور، پرکردن رآکتور پلوتونیوم اراک با سیمان و بازرسی‌های سرزده از تأسیسات هسته‌ای ایران، مهم‌ترین دستاوردی است که طرف‌های غربی می‌گویند از توافق با ایران به دست آورده‌اند.»
چنانکه اوباما در همین زمینه می‌گوید: «توافق در طول سال گذشته موفق شد برنامه هسته‌ای ایران را به عقب راند، از تنش بیشتر جلوگیری کرد و امنیت ما را بالا برد. ایران 98 درصد از اورانیوم غنی شده‌اش را به خارج از کشور منتقل کرد، دو‌سوم از سانتریفیوژهایش را برچید، رآکتور تولید پلوتونیوم خود را با سیمان پر کرد و با سرزده‌ترین بازرسی‌ها و برنامه راستی‌آزمایی که تاکنون در مورد یک برنامه هسته‌ای مورد مذاکره قرار گرفته است، موافقت کرد.»
جان کری، وزیر خارجه امریکا هم در اظهاراتی مشابه در هتل وستن پاریس درباره اولین سالگرد برجام گفت: یک سال پیش در همین روز گروه 1+5 موفق شدند پس از چندین سال مذاکرات فشرده توافقی با ایران به منظور محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران حاصل کنند، به‌‌طوری که به جهان این تضمین را داد که ایران دنبال تسلیحات اتمی نمی‌رود. از آن لحظه به بعد، 19 هزار سانتریفیوژ ایران تحت نظارت آژانس قرار گرفت و بخشی از آن به انبار منتقل شد. هسته رآکتور پلوتونیوم اراک به طور کامل برداشته و از بین برده شد. 98درصد از ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از آن کشور به بیرون منتقل شد و نظارت هر روزه! بر محدودیت 300 کیلوگرمی (اورانیوم غنی شده) وجود دارد. این محدودیت امروز درباره غنی‌سازی در حد 67/3 درصد وجود دارد و ما فرآیندی را برای تبادل اطلاعات و گفت‌وگو داریم که توانایی قابل‌توجهی را برای ما ایجاد می‌کند تا بتوانیم نظارت مؤثری داشته باشیم تا اگر هر زمان اشکال و ابهامی وجود داشته باشد، بتوانیم به آنها رسیدگی کنیم.
در کنار این بیانیه‌ها و اظهارنظرها، اما سخنان وزیر خزانه‌داری امریکا پرده از واقعیتی برداشت که کمتر در سخنان اوباما و جان کری دیده می‌شود. جاکوب لو، روز پنج‌شنبه با طرح این ادعا که اقتصاد ایران از توافق برجام بسیار منفعت برده است، در عین حال تأکید کرد: امریکا به اعمال فشار تحریم‌ها بر ایران به خاطر حمایت این کشور از تروریسم و برنامه موشک‌های بالستیک آن ادامه خواهد داد؛ موضوعی که بارها در سخنان منتقدان هسته‌ای تکرار و هشدار داده شده است برنامه هسته‌ای ایران بهانه‌ای بیش نیست و پس از آن برای مقابله با جمهوری اسلامی تروریسم، حقوق بشر و توانمندی‌های دفاعی را زمینه تداوم تحریم‌ها خواهند کرد. موضوعی که مورد توجه خبرگزاری فرانسه نیز قرار گرفته و نوشت: تهران شکایت دارد که تداوم تحریم امریکا در ارتباط با ادعای حمایت از فعالیت‌های تروریستی هنوز هم مانع از دستیابی این کشور به سامانه بانکداری جهانی است و توان این کشور را برای انجام خریدهای عمده نظیر هواپیما کاهش می‌دهد. این تحریم‌ها همچنین مانع از اجرای برنامه‌های سرمایه‌گذاری خارجی در ایران است. لو گفت: امریکا می‌تواند به استفاده از فشار تحریم بر ایران بر سر تروریسم و مسائل موشک‌های بالستیک ادامه دهد.
سخنان وزیر خزانه‌داری امریکا را باید در ادامه همان خط فشار بر ایران ارزیابی کرد که با سخنان تأمل‌برانگیز دبیرکل سازمان ملل و صدراعظم آلمان درباره توان بازدارندگی و موشکی ایران از چندی پیش کلید خورد و فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در ادبیاتی دیگر آن را تکرار کرد. چندی پیش بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی محرمانه اعلام کرد که آزمایش‌های موشکی ایران با روح برجام سازگار نیست و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز مدعی شد ایران مقررات شورای امنیت سازمان ملل در خصوص توقف برنامه موشکی نظامی خود را نقض کرده است. در کنار این فشارهای فزاینده، مجلس نمایندگان امریکا با تصویب چند لایحه که می‌گویند با هدف مجازات ایران بر سر آزمایش موشک‌های بالستیک صورت گرفته، دامنه تحریم‌ها علیه ایران و نیز کارشکنی در اجرای برجام را گسترده‌تر از گذشته کردند تا در عمل نشان دهند خصومت علیه جمهوری اسلامی ایران با یک توافق نصفه و نیمه از میان برداشته نخواهد شد.
آنچه که گفته شد تنها گوشه‌ای از نتایج و دستاوردهای یک‌ساله برجام است که موافقان برجام از آن به عنوان فتح‌الفتوح یاد می‌کنند که سایه جنگ را از سر کشور برداشته است.
اما رویکرد دولتمردان و مسئولان هسته‌ای کشور مان درباره برجام و یک سالگی آن چیست؟ دکتر روحانی رئیس‌جمهور کشورمان 20 فروردین 94 چند ماه پیش از توافق برجام در مراسم روز ملی فناری هسته‌ای تأکید کرد: «ما هیچ توافقی را امضا نخواهیم کرد، مگر آنکه در اولین روز اجرای توافق تمامی تحریم‌های اقتصادی به مورخ همان روز لغو شود.»
رئیس‌جمهور 16 اسفند سال گذشته در نشستی خبری و در پاسخ به منتقدان دلسوز هسته‌ای (که اکنون نابرجامیان خوانده می‌شوند)، تصریح کرد: «برجام یک مثل آفتاب تابان است وقتی که فردی چشمش را ببندد می‌گوید که شب است و او باید چشمش را باز کند و ببیند که آفتاب است.» اما یک ماه از توصیف آفتاب تابان دکتر روحانی نگذشته بود که ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در سفر به نیویورک، در فروردین‌ماه امسال در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ گفت: توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تاکنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران دربر نداشته است.
رئیس‌جمهور هم هفته گذشته در جلسه هیئت دولت، ضمن تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران به عهد خود در توافق هسته‌ای پابرجا و متعهد است، اظهار داشت: اگر روزی 1+5 بخواهد از تعهدات خود سر باز بزند، ما کاملاً آمادگی داشته و از لحاظ توانمندی هسته‌ای در شرایطی هستیم که در زمان کوتاهی می‌توانیم به نقطه مطلوب خود دست پیدا کنیم.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز در حساب توئیتری خود نوشت: «تا زمانی که رجزخوانی‌های کوته‌بینانه، اجرای کم‌رمق تعهدات و شعارهای نخ‌نما ارجح باشند، امکان پیشرفت در ابهام خواهد بود.»
از این مواضع اینگونه برمی‌آید که از آفتاب تابان برجام تنها کورسویی مانده است که با بدعهدی‌های علی‌الدوام امریکایی‌ها رو به خاموشی است. بنابراین آنچه که از برجام عاید ما شده، عبارت است از اینکه: فروش نفت و میعانات گازی به ظاهر بالا رفته اما در انتقال پول اتفاقی نیفتاده است. به اذعان دولتمردان بانک‌های بزرگ جهانی با ما همکاری نمی‌کنند، یعنی پول‌های قبل و بعد از توافق برجام همچنان بلوکه است؛ اکنون هم توانمندی دفاعی ایران بهانه می‌شود تا زمینه فشار و در نتیجه تداوم تحریم‌ها توجیه پیدا کند، تا جایی که دکتر علی‌اکبر صالحی که پیش از این در نقد برجام و بدعهدی امریکا توسط روحانی مورد عتاب قرار گرفته بود بی‌محابا لب به اعتراض بگشاید و از پخت و پز توطئه دیگر علیه جمهوری اسلامی از جانب غرب بگوید. قضاوت درباره دستاوردهای برجام برای ما و آنها را به خوانندگان می‌سپاریم.
انتهای پیام/
