چند نکته درباره کودتا در ترکیه؛ از بی‌تجربگی کودتاچیان تا نماز صبح با پرچم ترکیه

به گزارش سرویس بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، نیمه شب جمعه و بامداد شنبه کودتایی در ترکیه رخ داد که دارای نکات قابل توجهی است که آن را نسبت به کودتاهای گذشته متمایز کرده است.

* بر خلاف گذشته این بار کودتا با محوریت نیروی هوایی و بخشی از ژاندارمری دنبال شد. در گذشته شاهد محوریت نیروی زمینی ارتش در کودتاها بوده‌ایم.

* در کودتاهای گذشته دولتها چندان پایگاه مردمی نداشتند و بعضاً بدون خونریزی و به‌صورت روتینه قدرت جابه‌جا شده و دولت وقت استعفا می‌کرد. در دوره کنونی برخلاف گذشته حزب عدالت و توسعه تشکیلات سازماندهی شده‌ای در همه شهرها مانند بسیج مردمی ایجاد کرد تا با اشاره دولت به خیابان‌ها ریخته و از دولت حمایت کنند.

* سازمان امنیت این‌بار با دولت است و با افزایش نیرویی که در بخش‌های انتظامی و امنیتی طی چند سال گذشته از سوی اردوغان انجام گرفته، هر اتفاق یا طرحی به سرعت کشف و خنثی می‌شود.

* اردوغان بلافاصله بعد از کودتا به دو نکته مهم اشاره کرد. اول اینکه انتظار کودتا را نداشته و شوکه شده است؛ دوم اینکه این کار «جماعت گولن» است. فتح الله گولن با انتشار بیانیه‌ای این کودتا را محکوم کرد.

* احزاب مخالف دولت مانند کردها به سرعت در حمایت از دولت بیانیه صادر کرده و به میدان آمدند. آنها می‌دانستند که با رفتن دولت اسلامگرای ترکیه و روی کار آمدن ارتش وضعیت بدی پیدا خواهند کرد. همچنین می‌دانستند که کودتا با این شرایط با شکست روبرو می‌شود.

* افرادی که دست به کودتا زدند بر خلاف گذشته غالباً جزو رده‌های پایین نظامی بودند که چندان به امور کودتا مانند گذشتگانشان آشنا نبودند. بر همین مبنا بود که در دوره کودتا تمام مقامات ارشد از جمله رئیس جمهور، نخست وزیر و وزیر خارجه آزاد بودند و مرتب بیانیه صادر می‌کنند.

فرید زکریا در مصاحبه خود با سی ان ان به جالبی به این نکته اشاره کرده و گفت: کودتاگران تازه کار بودند چرا که اسلاف آنها به خوبی می‌دانستند چطور باید کودتا کرد و به سرعت امور را در دست گرفت.

* شبکه‌های اجتماعی در این کودتا نقشی بسیار بارز ایفا کردند. اردوغان با استفاده از همین شبکه‌ها و با تلفن همراه خود به مردم پیغام می‌داد که چه کاری انجام دهند و همین پیام‌ها بود که مردم را به خیابان‌ها ریخته و کودتاگران را به مخمصه کشاند.

* ائمه جماعت در سراسر ترکیه در مساجد مردم را به حضور در خیابان‌ها ترغیب می‌کردند و مساجد مرتب تا صبح به اذان گفتن مشغول بودند.

* مردم بر خلاف دوره‌های گذشته به خیابان‌ها آمده و حتی در مقابل تانکها هم ایستادند که در گذشته سابقه نداشته است. مردمی که به خیابانها آمده بودند نماز صبح را در میدان‌ها و سجاده‌هایی از پرچم ترکیه به جای آوردند.

* در دمشق این اتفاق با خوشحالی مردم روبرو شد و تا صبح مردم در خیابانها شادی و پایکوبی کردند.

* ارتش ترکیه بلافاصله فرمان عقب نشینی نیروهای خود از عراق را صادر کرد که این موضوع برای عراق نیز خبر خوبی بود.

* این کودتا آنقدر سریع اعلام و سرکوب شد که برخی آن را بازی خود اردوغان برای تصفیه درونی و نیز بسط قدرت خود نامیدند.

گزارش از علی حیدری

انتهای پیام/