لحن کوبنده و انقلابی اشعار استاد سبزواری/ شعر انقلاب در آینه غزلیات پدر شعر انقلاب

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سبزوار، حسین ممتحنی فرزند عبدالوهاب متخلص به حمید سبزواری در سال 1304 در سبزوار چشم به جهان گشود. در واقع حمید، تخلص شعری او است. سبزواری از شاعران انقلاب اسلامی است که از دوران جوانی شعرهای زیادی را در وصف انقلاب سروده است. از جمله آثار او می‌توان به دو مجموعه شعر با نام‌های "سرود درد" و "سرود سپیده" اشاره کرد.

حمید سبزواری را پدر شعر انقلاب می‌دانند زیرا هیچ شاعری به اندازه حمید سبزواری در خدمت اهداف، آرمان‌ها و شخصیت های انقلاب نبوده است پس لقب پدر شعر انقلاب برازنده و شایسته استاد حمید سبزواری است.

در همین راستا مسئول انجمن شعر سبزوار با بیان اینکه حمید سبزواری ابتدا در آموزش و پرورش مشغول به کار بود، گفت: در آن زمان به دلایل سیاسی و موضع گیری‌هایی که استاد سبزواری داشت از آموزش و پرورش اخراج شد و بعد به بانک بازرگانی در آن زمان رفت و در اوایل انقلاب خود را بازنشسته کرد.

حسین شنوایی با بیان اینکه حمید سبزواری پس از بازنشسته شدن، خود را وقف انقلاب و زبان انقلاب شدن کرد، افزود: شعر حمید سبزواری دو دوره کلی دارد که یکی مربوط به قبل از انقلاب و دیگری مربوط به بعد از انقلاب است که دفتر نخست وی سرود درد است و تمام شعرهای قبل انقلاب را در برمی‌گیرد و دفتر دوم وی سرود سپید و در بردارنده شعرهای بعد از انقلاب وی است.

وی با بیان اینکه شعرهای قبل از انقلاب سبزواری، نیز دو مرحله است، اظهار داشت: مرحله نخست مربوط به قبل از انقلاب تا قیام 15 خرداد یعنی از سال 1330 تا سال 1342 بود که شعرهای ایشان در این دوره بیشتر جنبه وطنی داشت و خیلی جهت گیری های مذهبی و سیاسی نداشت.

وی با بیان اینکه مرحله دوم شعرهای قبل از انقلاب استاد بیشتر جهت گیری‌های سیاسی و مذهبی پیدا کرد و سمت و سوی اسلامی، بازگشت به خویشتن و هویت اسلامی به خود گرفت، یادآور شد: از سال 42 به بعد حدود نیم قرن است که ایشان زبان گویایی برای انقلاب و مسائل اسلامی است.

شنوایی با بیان اینکه مجموع شعرهای دو دوره قبل از انقلاب سبزواری بیشتر در قالب‌های غزل و قصیده، دو بیتی پیوسته، مثنوی، رباعی و شعر نو نیمایی است، ادامه داد: از این میان عمده شعرهای وی در قالب قصیده است و معتبرترین آثار وی که آثار فخیم و معتبری است در قالب قصیده است و قصاید او یادآور قصاید ناصر خسرو است و از حیث لفظ و محتوا نیز یادآور قصاید مسعود سعد است.

ویژگی بارز غزلیات استاد سبزواری

وی با بیان اینکه غزلیات استاد سبزواری بیشتر سیاسی و اجتماعی است و خیلی جنبه شخصی ندارد، اظهار کرد: غزلیات استاد یادآور غزل های فرخی یزدی شاعر آزاده دوران معاصر پهلوی اول است.

این شاعر سبزواری بابیان اینکه محتوای بیشتر شعرهای دوران قبل از انقلاب سبزواری، درباره دوران حاکمیت ان زمان، توصیف نابسامانی‌ها، تشویش به قیام و آگاهی دادن به مردم بوده است، خاطرنشان کرد: حمید سبزواری در یکی از ابیات بسیار زیبای خود مبنی بر اینکه "من حمیدم نه ستایشگر هر محمود، حق پرستم نه ستاینده اهریمن" آزادگی و انقلابی بودنش کاملاً مشهود است.

استاد شنوایی با اشاره به اینکه برخی از غزل‌های سبزواری سبک هندی نیز دارد که خیلی حال و هوای انقلاب ندارد، اضافه کرد: آثار بعد از انقلاب استاد سبزواری به دو گروه اشعار انقلابی و اشعار عندی تقسیم می شود ضمن اینکه سبک حمید سبزواری سبک خراسانی است و اگرچه زبانش امروزی است ولی متعلق به همان دوران یعنی زبان فخیم خراسانی است.

شعر انقلابی بخش عمده اشعار استاد سبزواری

وی با بیان اینکه 90 درصد اشعار حمید سبزواری انقلابی و تنها 10 درصد آنها غزل هندی است، عنوان کرد: وی بعد از انقلاب بیشتر از قالب‌های غزل، قصیده و مثنوی استفاده می‌کرد.

وی با اشاره به اینکه وی حدود 400 سرود نیز ساخته است، ادامه داد: ساخت این تعداد سرودهایی که مربوط به مسائل انقلاب است بسیار چشمگیر می باشد که این سرودها در وصف مناسبت‌ها، شخصیت‌ها، پدیده‌های انقلاب، دفاع مقدس، نهادهای انقلابی است و کسی در ایران پیدا نمی‌شود که بیتی از این سرودها را نشنیده باشد.

شنوایی با اشاره به شعر معروف استاد سبزواری مبنی بر "خمینی ای امام" که در کوران انقلاب ساخته شد، گفت: به گفته خود استاد این سرود دیوار به دیوار کاخ نیاوران تمرین می‌شد؛ همچنین قصیده معروفی که در رسای شهید مطهری سروده‌اند از اهمیت بالایی برخوردار است.

استاد خود را وقف انقلاب کرد

شنوایی با تاکید بر اینکه استاد سبزواری چهره بسیار بارزی در مقوله سرود هستند، تصریح کرد: حمید سبزواری خود را وقف انقلاب کرد و علی رغم سیل انبوه تهمت‌ها و اتهاماتی که به وی وارد می شد همواره خود را زبان انقلاب می‌دانست.

این دوست دیرینه استاد سبزواری با بیان اینکه فربه و لاغر در شعر حمید سبزواری زیاد است، عنوان کرد: یکی از دلایل این امر این است که ایشان می خواستند پا به پای حوادث انقلاب حرکت کنند و این شتاب‌زدگی و عجله در سرودن شعرها سبب شد مقداری افت و خیز در کارهایشان بوجود آید.

وی افزود: حمید سبزواری از خود یک نوع ایثار شاعرانه به خرج داد و خود را وقف انقلاب کرد و پا به پا با زبانی که گاه به ناچار به زبان شعار نزدیک می شد، سعی کرد حوادث انقلاب را بیان کند؛ موضع گیری کند و شخصیت‌ها را تکریم و ستایش کند.

لحن کوبنده اشعار استاد سبزواری

مسئول انجمن شعر سبزوار با بیان اینکه استاد سبزواری روحیه انقلابی خود را سال‌های سال حفظ کرد و از اتهاماتی که به وی زدند نترسید و این امر بسیار قابل ستایش و تقدیر است، اظهار داشت: روحیات استاد علی‌رغم اشعارش که حماسی است و لحن قاطع و کوبنده‌ای دارد، بسیار مهربان است و دوستی را پاس می‌دارد و بسیار صریح است و مواضع و آرمان‌های خود را بیان کی گند که این امر خوشامد برخی‌ها نیست.

شنوایی با بیان اینکه استاد سبزواری در ابتدای کار خود بر این عقیده بود که شعر باید طبیعی باشد، خاطرنشان کرد: وی معتقد بود که شعر باید طبیعی باشد مانند یک جنگل که اگر آن را پیراسته و دستکاری کنیم یک پارک یا بوستان مصنوعی می شود و دیگر آن خاصیت طبیعی بودن خود را ندارد ولی بعد از مدتی که با دوستان و شعرای بزرگی همراه شد این حالت پیراستگی در اشعار وی تلطیف شد و به پیراستگی کارهای خود دقت نمود.

وی همچنین با اشاره به اینکه استاد سبزواری حرف برای گفتن بسیار دارد؛ یادآور شد: این پر حرفی و داشتن حرف‌های زیاد در اشعار استاد دیده می‌شود و گاهی می‌بینیم که اشعار وی دچار بلندی می شود خصوصا در قصاید که این امر نشات گرفته از روحیه ایشان است.

شنوایی در پایان با تاکید بر اینکه حمید سبزواری شایسته عنوان "پدر شعر انقلاب" است، بیان کرد: هیچ شاعری به اندازه حمید در خدمت اهداف، آرمان‌ها، شخصیت‌ها و نهادهای انقلاب نبوده و لقب پدر شعر انقلاب برازنده و شایسته استاد حمید سبزواری است.

به گزارش تسنیم، استاد حمید سبزواری شاعر پیشکسوت انقلاب به‌دلیل کهولت سن و بیماری، بامداد امروز در بیمارستان آسیا دار فانی را وداع گفت.

انتهای پیام/