راههای برونرفت اردوغان از بحرانهای فزاینده ترکیه چیست؟
بحرانهای فزایندهای، که ترکیه طی ماههای اخیر با آنها دست و پنجه نرم میکند، ایجاب میکند، نخستوزیر تازهکار صفحههای جدید در روابط این کشور با همسایگانش باز کند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه الکترونیکی «رأیالیوم» در مقالهای در ستون «سخن سردبیر» به قلم «عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب به بحرانهای فزاینده پیشروی ترکیه پرداخت و نوشت: انفجار تروریستی در قلب استانبول و بحران فزاینده با آلمان، تحلیل رفتن نقش ترکیه در سوریه به نفع کُردها... این هدف گرفتنهای فزاینده برای چیست؟ راههای برونرفت «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه از این بحرانها چیست؟
انفجاری، که روز سهشنبه در منطقه نزدیک به یکی از مهمترین مراکز توریستی در استانبول (بازار) بهوقوع پیوست و به کشته شدن 11 نفر از جمله 7 نیروی پلیس و چهار غیرنظامی و زخمی شدن 36 نفر دیگر منجر شد، بحرانی جدید از نوعِ قدیم به پرونده قطور و پر از بحرانهای سیاسی و اقتصادی ترکیه افزود؛ بحرانهایی که این روزها رو به افزایش و در حال تولید مثل است و نزدیک است که رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری این کشور را دچار حالت فروپاشی کنند آن هم اگر تاکنون دچار این حالت نشده باشد.
موضوع نگران کننده در این عملیات این است که تمام جزئیات (انفجارها) بیانگر مهارت زیادی در اقدامات انفجاری و نفوذ امنیتی به بالاترین سطوح است. آنچه این عملیات تروریستی را با عملیاتهای قبلی متمایز میسازد، این است که آن، عملیاتی انتحاری با استفاده از جلیقه انفجاری، که عاملان آنها بر تن میکنند، نیست بکله این انفجار با استفاده از یک خودروی بمبگذاری شده صورت صورت گرفت که در زمان عبور اتوبوس نیروهای پلیس ضد شورش، از راه دور منفجر شد.
انفجار دیروز استانبول به تمام معنا، عملیاتی تروریستی بوده که هدفش از بین بردن موسم گردشگری ترکیه است که سالیانه 36 میلیارد دلار به خزانه ترکیه واریز میکند. این انفجار نشانههایی از عملیاتهای حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک ) را دارد، که در فهرست گروههای تروریستی بینالمللی درج شده است، هر چند جایز نیست گروه داعش را از این عملیات دور نگهداشت.
انفجارهای پی در پی، که بر شدت آن طی ماههای اخیر افزوده شده، بیتردید افکار عمومی در ترکیه را مشغول کرده است و واضح است که حلقه مخالفان اردوغان و سیاستهایش دیگر به دشمنان کُردش محدود نیست بلکه نزدیکترین همپیمانان اروپاییاش را نیز شامل میشود و ما در اینجا از آلمان سخن میگوییم.
یک ضربالمثل انگلیسی میگوید اگر در چالهای افتادی اولین کاری که باید بکنی این است که از کندن چاله دست بکشی. اگر ما اظهارات اردوغان و مواضع داخلی و خارجی وی را دنبال کرده باشیم، میبینیم که عملکرد وی نقطه مقابل این ضربالمثل است.
اردوغان در حال حاضر و پس از به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط پارلمان آلمان، که با اجماع اعضای آن تصویب شد، وارد جنگی شدید علیه این کشور شده و نزدیک است اعصابش را به طور کامل با پرداختن به این بحران یا دیگر بحرانها از دست بدهد. رئیسجمهوری ترکیه 11 نماینده تُرکتبار پارلمان آلمان از جمله رئیس حزب «سبزها» را متهم کرد که آنها تُرک نیستند و از آنها خواست آزمایش خون (دیانای) انجام دهند تا تبار واقعیشان مشخص شود. وی از این هم فراتر رفت هنگامی که این نمایندگان را شاخههای تروریستهای کُرد توصیف کرد. این امر باعث عصبانیت دولت آلمان، که این اتهامها را «غیر قابل درک» خوانده، شده است.
«بینالی ییلدریم» نخستوزیر جدید ترکیه در نطقی در پارلمان، که برای تشریح سیاستها و برنامههای دولت جدید ایراد شد، تأکید کرد، اولویتهای این برنامه بر افزایش شمار دوستان و کاهش دشمنان متمرکز خواهد شد. ولی واضح است که موضعگیریهای رئیسش درباره بیشتر کشورهای همجوار کاملا بر عکس این بلندپروازی است؛ یعنی افزایش شمار دشمنان و کاهش دوستان.
ترکیه هدف قرار گرفته شده است؛ زیرا طی 14 سال گذشته با رهبری اردوغان معجزه اقتصادی- سیاسی محقق کرد که به افتخاری برای جهان اسلام و به الگویی برای همه کشورهای اسلامی تبدیل شد ولی به نظر میرسد قاعدهای که میگوید حفظ بقاء در قله دشوارتر از رسیدن به آن است، اکنون بر ترکیه و اردوغان، که این کشور را به این قله رساند، کاملا صدق میکند.
انفجار تروریستی در استانبول، که در ابتدای مبارک رمضان بهوقوع پیوست، اختلاف فزاینده با آلمان و بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا و همچنین به حاشیه رانده شدن تدریجی ترکیه در سوریه و برجسته شدن نقش کُردها عواملی هستند که به اقدام نخستوزیر جدید ترکیه برای اجرای برنامه دولتش در گشودن صفحههایی جدید با کشورهای همجوار بهویژه سوریه، مصر، روسیه و عراق با هدف متوقف کردن حالت وخامتی، که کشورش با آن مواجه شده است، یا حداقل کاستن از شدت آن، سرعت میبخشد.
این پرسش مطرح میشود که آیا معلم ییلدیریم یعنی اردوغان به او اجازه گشودن این صفحهها را میدهد؟ در اینباره تردید داریم.
انتهای پیام/