پیشنهاد ساخت تهران جدید به جای طرح انتقال پایتخت

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم، محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران و رئیس شورای سیاستگذاری اقتصاد مقاومتی و بخش خصوصی اظهار داشت: امروزه، رشد سریع شهرها و گسترش بی حد و مرز قطبهای اجتماعی، اقتصادی، صنعتی و اداری، بخصوص رشد غول آسای شهرهای بزرگ، نشانگر استقبال روزافزون توده های مردم از پدیده شهرنشینی است. علی الخصوص که سکونت در شهرهای بزرگتر، بیشتر مورد توجه قرار میگیرد که همین پدیده نیز زمینه‌ای است برای بروز بحرانهای اجتماعی و اقتصادی از یک طرف و ایجاد مسائل مربوط به زیست محیطی و بالاخره مسائل فرهنگی و انسانی از طرف دیگر.

وی با طرح چند سوأل گفت: چرا دولتها مجبور می‌شوند تا با صرف هزینه های فراوان به تأسیس مجدد ادارات و نهادهای حاکمیتی اقدام کنند؟ دولتها با این کار بدنبال چه هستند؟ آیا هر مشکلی در پایتخت را میتوان با تغییر جای آن درمان کرد؟ آیا دولتهایی که پایتخت خود را تغییر داده‌اند به اهداف خود رسیده‌اند؟ و از همه مهمتر، آیا میتوان از تجربیات جهانی برای بحث تغییر پایتخت ایران بهره گرفت و به تصمیم درستی رسید؟ با بررسی و توسل به مهمترین و جدیدترین تجربیات جهانی، بطور قطع میتوانیم پاسخ مناسب و معقولی را برای این سؤالات بدست آوریم.

علیپور با اشاره به بحثهای مطروحۀ چند سال گذشته در خصوص ضرورت انتقال پایتخت افزود: بحث انتقال پایتخت ایران، بیش از اینکه با انگیزه کم ‌کردن بار ترافیک و آلودگی هوا انجام ‌شود، بیشتر با انگیزه ‌های سیاسی و اقتصادی مطرح می‌شود. مشکل شهر تهران، جمعیت بسیار زیاد آن است و خطر زلزله احتمالی نیز مزیدی بر علت شده است. البته فقدان امکانات موردنیاز برای چنین جمعیت عظیمی، ضرورت رسیدگی به وضع تهران را حتی در صورت انتقال پایتخت ضروری می‌کند. جدای از اینکه باید جلوی رشد جمعیت شهر تهران به ویژه از طریق مهاجرت گرفته شود، میبایست درخصوص کاهش ریسکهای مختلف در شهر تهران، از طریق کاهش آسیب‌پذیری، بهسازی و اجتناب از مناطق پرخطر با جدیت تمام تلاش شود. به اعتقاد صاحب نظران با اوضاع کنونی شهر تهران، مطرح نمودن ایجاد پایتخت جدید، قطعاً ضرورتی برای آینده کشور محسوب میشود. ساخت پایتختی که با طراحی مناسب و مدرن، امکانات زیربنایی مورد نیاز برای نسلهای آینده در آن قابل تأمین و پیش‌بینی شده باشد، موجب افزایش فرصت برای کشور خواهد شد. از نظر معماری و طراحی شهری نیز میتوان شهری با هویت طراحی کرد که بر مبنای سابقه ایرانی و اسلامی ما و هویت ملی و دینی شکل گیرد.

سبزعلیپور گفت: فارغ از بحث جابجایی پایتخت که ارتباطی به بحث امروز ما ندارد باید به تجربۀ جدید شهرسازی در جهان اشاره کنم که روز به روز در حال گسترش میباشد و آن ایجاد مناطق و یا شهرهای جدید و مدرنی است که مسئولین و مقامات اجرایی تعدادی از شهرهای بزرگ دنیا در جهت انضباط بخشی به زندگی شهرنشینی، ایجاد استحکام و امنیت، مدرنیته شدن، استفاده بهینه و حداکثری از حداقل فضا، ایجاد امکانات گسترده و وسیع، حمل و نقل پیشرفته و سریع از برای صرفه جویی در وقت مردم و.... دهها مورد دیگر به این امر روی آورده و در کنار شهر قدیم خود، منطقه ای بزرگ و یا شهری جدید و مدرن را با همان نام ساخته و شهر را به دو بخش جدید و قدیم تقسیم کرده اند که با این تدبیر خویش، امکانات اداری و رفاهی مردم را افزایش و مشکلات شهر را به حداقل رسانیده اند. در همین راستا میتوان به دهلی نو در شهر دهلی، دوحۀ جدید در شهر دوحۀ قطر، منهتن در نیویورک، وین جدید در شهر وین، مناطق جدید و مدرن شهری در شهرهای مختلف کشور چین از جمله شهر شانگهای، و همچنین مناطق شهری جدید در شهرهای هنگ کنگ، سنگاپور، توکیو و.... دهها مورد دیگر اشاره کرد.

وی تصریح نمود: مشخصه بارز شهرهای جدید این است که در شهرها و مناطق جدید شهری برخلاف شهرهای قدیم، تمامی زیرساختها اعم از خیابان کشی ها، خطوط برق و آب و تلفن و گاز، فاضلاب، خطوط حمل و نقل زیر زمینی و رو گذر و... موارد دیگر بطور اصولی و علمی طراحی و ایجاد میگردند و بر روی این زیرساختها، مجموعۀ وسیع و متنوعی از برجهای بزرگ و بلند اداری، مسکونی و رفاهی ساخته میشوند. بطور مثال: در شهر وین در کشور اطریش که یک شهر توریستی با بناهای قدیمی چند صد ساله میباشد، دولت و یا بعبارتی شورای شهر و شهرداری اجازه دست زدن به ترکیب و بافت قدیمی وین را به کسی نداده و نمیدهند و برای جبران این سیاست، منطقه ای جدید را در شهر وین ایجاد کرده اند و فقط در آن منطقه اجازه برج سازی و مدرن سازی را میدهند تا با این تدبیر خود، هم بافت قدیمی وین را حفظ کرده اند و هم وین جدیدی را ایجاد نموده اند و یا شهر دوحه پایتخت قطر که شهر بسیار کوچک و بی ذرق و برقی بود، با ساخت منطقه جدید دوحه در آنسوی آب، دوحه را به یکی از مدرنترین و زیباترین شهرهای حاشیه خلیج فارس مبدل کرده بطوریکه از بابت توسعه در حال ربودن گوی سبقت از دبی میباشد و بسیاری از شرکتهای بین المللی دفاتر خود در خاورمیانه را به دوحۀ جدید منتقل کرده و میکنند.

علیپور با تأکید بر اینکه مشکلات و معضلات شهر تهران مردم و مسئولین را کلافه کرده و مقامات کشوری نیز برای گریز از این مصائب و بزک کردن تهران بعنوان پایتخت ایران و بمنظور مهیا کردن شهری قابل زیستن، سالانه هزاران میلیارد تومان را صرف ساماندهی تهران میکنند که نه تنها اصلاً توجیه ندارد بلکه ازدیاد مشکلاتی که غالب آنان را نمیتوان در کوتاه مدت با پول مرتفع کرد موجب شده تا جمعی بحث جابجایی پایتخت را طی سالیان گذشته مطرح کنند که آن نیز به این زودیها دست یافتنی نیست. متأسفانه تهران بدلیل مدیریت نادرست و بعضاً سوء مدیریتها و حتی در برخی موارد بواسطۀ خیانتهای عده ای به ظاهر مسئول و مدیر طی دهها سال گذشته به وضعی درآمده که هیچ بخش آن قابل دفاع نیست (هر چند خدمات ارزندۀ انجام شده توسط برخی از مدیران دلسوز در این شهر را نیز نباید از مدنظر دور کرد) اما با تمام این اوصاف، نه حمل و نقل آن، نه آب و هوای آن، نه معماری و نه تأسیسات زیربنایی تهران، هیچیک استاندارد و زیبندۀ ایران و ایرانی نیست. هوای آلوده، آب ناسالم، برجهای بلند و مرتفع در کوچه های 6 و 9 متری و ترافیک دیوانه کننده، سست و نابود شدن آن با یک زلزله نسبتاً قوی و... دهها مورد دیگر، همه و همه حاصل این سوء مدیریت هاست.

وی در ادامه افزود: ضعفها و خلاء های موجود تهران روز به روز وجود تهرانی تمیز، مدرن، منظم، مقاوم و... را محسوس تر نموده و به آرزوی مردم مبدل شده است. بر همین اساس ساخت تهران جدید در کنار شهر تهران ضروری بوده و همین امر موجب شده تا از دو سال و چند ماه پیش با پا در میانی مسئولین تعدادی از مراکز تجارت جهانی کشورهای مختلف مذاکراتی را با تعدادی از سرمایه گذاران بزرگ خارجی برای سرمایه گذاری جهت ساخت تهران جدید داشته باشیم که پس از گذشت حدود سه سال و مذاکرات فشرده و نهایتاً جلب اعتماد سرمایه گذاران داخلی و خارجی، اخیراً موافقتنامه خود را در این خصوص صادر کرده اند و به همین منظور کنسرسیومی متشکل از چندین سرمایه گذار اروپایی، عرب و ایرانی آماده سرمایه گذاری جهت طراحی و ساخت تهران جدید میباشند. در فاز اول پروژه تهران جدید، امکانات و سازه های مختلفی در نظر گرفته شده است که بخشی از آن شامل: 100 برج و آسمانخراش، 20 هتل پنج و شش ستاره بزرگ با برند بین المللی، 3 مرکز بزرگ همایشها با سالنهای متفاوت و ظرفیتهای مختلف، چند مرکز تفریحی و سیاحتی و ورزشی، منطقۀ دیپلماتیک، چندین مرکز آموزشی مدرن، 10 مرکز بزرگ خرید و چندین هایپر مارکت و رستورانهای متنوع، مراکز انتظامی و... دهها سازۀ دیگر همچنین خیابان کشی ها منظم و علمی، حمل و نقل مدرن ریلی و خیابانی، زیر گذرها و پلهای متنوع و... میباشد. (یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که ساخت شهرک غرب، شهرک اکباتان و برجهای نواب برای اسکان بخش اعظمی از همشهریان تهرانی مفید بوده و کمک شایانی به مدیریت منظم تهران نموده است).

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران در خاتمه تأکید کرد: ساخت تهران جدید، جدای از اینکه موجب سربلندی و افتخار ایران و ایرانی خواهد شد، فواید زیاد دیگری را نیز در پی خواهد داشت از جمله اینکه بحث جابجایی پایتخت فعلاً مسکوت خواهد ماند، باتوجه باینکه غالب برجها و آسمانخراشهای تهران جدید اداری خواهند بود در نتیجه دفاتر و واحدهای این برجها با شرایط مناسبی به شرکتها و دفاتر کارخانجات واگذار خواهند شد که همین امر موجب میگردد تا بخش اعظمی از دفاتر شرکتها از کوچه پس کوچه های تهران و از منازل مردم به دفاتر برجهای تهران جدید نقل مکان کرده و در نتیجه تعداد زیادی از آپارتمانهای تهران تخلیه و آماده اجاره به مردم جهت زندگی خواهد شد که ازدیاد آپارتمان خالی موجب کاهش قیمت اجاره نیز خواهد شد، هدایت بلندمرتبه سازی از تهران قدیم به تهران جدید و همچنین انتقال بخش اعظمی از مراودات روزمره تهران قدیم به تهران جدید باعث خلوت شدن و کاهش بار ترافیکی تهران قدیم نیز خواهد شد و دهها حسن و فایده دیگر که ذکر تک تک آنها از حوصله بحث ما خارج میباشد. سرمایه اولیه این کنسرسیوم چند میلیارد یورو بوده و با ساخت فاز اول تهران جدید و فروش واحدهای ساخته شده، سایر سرمایه گذاران ایرانی و خارجی نیز میتوانند با خرید زمین در این شهر، نسبت به ساخت و اجرای پروژهای اداری و مسکونی اقدام نمایند. البته آغاز به کار این کنسرسیوم منوط به حمایت دولت، شورای شهر و شهرداری تهران میباشد در غیر اینصورت، بی مهری مسئولین ذیربط موجب خواهد شد تا سرمایۀ عظیم این کنسرسیوم به سمت کشورهای دیگر هدایت شود که امیدوارم چنین اتفاق ناخوشایندی رخ ندهد.

انتهای پیام/