"غارت خاموش" کلید خورد

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، «میادین مشترک» یک عبارت دوکلمه‌ای است که نشان می‌دهد بهره برداری از یک میدان نفتی یا گازی به‌صورت مشترک انجام می‌گیرد اما نه لزوماً با هماهنگی دوطرفه و تعریف رویکرد برد ــ برد، بلکه در عمل میادین مشترک به‌صورت کاملاً رقابتی و تلاشی یک‌جانبه‌گرایانه برای برداشت بیشتر، از سوی کشورهای مختلف در حال توسعه هستند.

ایران در حال حاضر طبق آخرین آمار اعلامی وزارت نفت، از مجموع 102 میدان گازی و نفتی، 28 میدان مشترک دارد که از این تعداد، 18 میدان نفتی، 4 میدان گازی و 6 میدان دارای ذخایر نفت و گاز است. شرکت ملی نفت ایران تاکنون تولید از 10 میدان مشترک نفت و گاز را آغاز کرده، اما تولید از 18 مخزن مشترک هنوز آغاز نشده است، این درحالی است که در اغلب قریب به اتفاق میادینی که ایران تولید از آنها را آغاز کرده، بهره برداری طرف مقابل بیش از ایران است و در میادینی که هنوز سهم تولید ایران "صــــفر" است، طرف مقابل تولید را با حداکثر توان آغاز کرده است.

اهمیت توجه به میادین مشترک هیدروکربوری در یکی از بندهای 24گانه سیاست‌های کلان اقتصاد مقاومتی به‌صورت مستقیم مورد تأکید قرار گرفته است. در بند 14 از سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی از سوی مقام معظم رهبری، "افزایش ذخایر راهبردی نفت و گاز کشور به‌منظور اثرگذاری در بازار جهانی نفت و گاز و تأکید بر حفظ و توسعه ظرفیت‌های تولید نفت و گاز، به‌ویژه در میادین مشترک" به‌عنوان یکی از سیاست‌های کلی دستیابی به مقاوم شدن اقتصاد ایران آورده شده است.

وزارت نفت نیز در تلاش است با جذب سرمایه‌های خارجی به پروژه‌های میادین مشترک شتاب دهد که این برنامه از ابتدای دولت یازدهم در "تلاش یک‌پارچه دولت برای لغو تحریم‌ها" دیده شده بود و در سومین سال فعالیت دولت یازدهم نیز وزارت نفت همین برنامه را دنبال می‌کند.

یکی از اهداف شکل‌گیری مدل جدید قراردادهای نفتی موسوم به IPC نیز تأخیر در بهره برداری از میادین مشترک نفتی و گازی کشور و لزوم ایجاد مدل قراردادی کارآمد و جذاب بوده که این نوع از قراردادهای نفتی هنوز در مرحله اصلاح و بازنگری قرار دارد و متن نهایی آن تهیه نشده است.

با وجود اینکه یکی از دلایل بازنگری در مدل قراردادهای نفتی ایران توجه بیشتر به توسعه میادین مشترک بوده، منتقدان IPC بر این باورند که در متون انتشار یافته از این نوع از قرارداد، تأکید ویژه‌ای بر اولویت دادن به پروژه‌های میادین مشترک نفتی و گازی نیست و در لیست‌هایی که از پروژه‌های آماده واگذاری در قالب قراردادهای جدید نفتی ایران منتشر شده، هم نام میادین مستقل به چشم می‌خورد و هم نام میادین مشترک، و انتخاب پروژه نیز به شرکت‌های متقاضی سرمایه گذاری واگذار شده است.

خبرگزاری تسنیم با گشایش پرونده "غارت خاموش" یک به یک به تحلیل آخرین وضعیت میادین مشترک نفتی و گازی ایران و مقایسه آن با وضعیت توسعه در طرف مقابل می‌پردازد.

انتهای پیام/*