پشت پرده اجرایی نشدن قرارداد صادرات گاز ایران به پاکستان

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، 6 سال پیش قراردادی بین ایران و پاکستان به امضا رسید تا صادرات گاز ایران به این کشور با تکمیل خطوط لوله انتقال گاز در خاک دو کشور از عسلویه تا عمق حدوداً 800 کیلومتری خاک پاکستان آغاز شود.

پیروی امضای این قرارداد، ساخت خط لوله صادرات گاز با تکمیل خط لوله هفتم سراسری و انشعابات لازم در ایران پیگیری شد و کلنگ احداث 781 کیلومتر از یک‌هزار کیلومتر خط لوله صلحی که طبق گفت‌وگوهای یک دهه پیش سه کشور ایران، پاکستان و هند قرار بود در خاک پاکستان احداث شود، بیست و یکم اسفند 91 با حضور رئیس جمهور وقت ایران و رئیس جمهور وقت پاکستان در نقطه مرزی دو کشور به زمین خورد تا با تکمیل این 781 کیلومتر در خاک پاکستان، صادرات گاز ایران به این کشور تا پایان سال 2014 میلادی آغاز شود.

در ادامه شاهد این بودیم که درحالیکه ایران به تعهدات خود پیش از زمان قیدشده در قرارداد عمل کرده و خط لوله صادرات گاز به پاکستان را از عسلویه به نزدیکی مرز پاکستان رسانده بود، اما در خاک پاکستان هیچ حرکت جدی برای احداث خط لوله انجام نشد.

بر اساس توافقنامه خرید و فروش گاز بین دو کشور، تحویل اولین محموله گاز به پاکستان می بایست تا تاریخ 31 دسامبر 2014 آغاز می شد اما این مهم انجام نگرفت. در مدت یک سال و نیم گذشته بهانه پاکستانی‌ها برای توجیه تکمیل نکردن خط لوله در خاک کشور خود، بی پولی و تحریم ها علیه ایران بود و به صراحت اعلام می کردند تا زمان لغو تحریم ها باید منتظر ماند.

رئیس جمهور ایران روز گذشته وارد اسلام آباد شد تا دور جدیدی از همکاریهای ایران و پاکستان با حضور عالی‌ترین مقام های اجرایی دو کشور آغاز شود. در این سفر تاکنون 6 سند همکاری بین دو کشور به امضا رسیده اما این لحظه، خبری از مذاکرات جدی برای تعیین تکلیف صادرات گاز ایران به پاکستان نیست. فقط رئیس جمهور ایران در بخشی از صحبت های خود در اسلام آباد اذعان داشته "تکمیل و راه‌اندازی خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان به نفع دو ملت است و راه‌اندازی آن تأثیر زیادی در توسعه اقتصادی دو کشور بویژه پاکستان بر جای می‌گذارد."

در حالی که حدود یک سال و نیم از زمان تعیین شده برای آغاز صادرات گاز ایران به پاکستان در قرارداد فی مابین می گذرد، هنوز صحبت ها در خصوص صادرات گاز ایران به پاکستان در سطح رایزنی است. این درحالی است که اخیرا پاکستان برای خرید گاز به صورت LNG با قطر یک موافقتنامه 16 میلیارد دلاری امضا کرده است.

بهانه تحریم های ایران برای توجیه تکمیل نکردن خط لوله در خاک پاکستان دیگر برای این کشور کارآیی ندارد، چراکه با اجرای برجام عملا باقی ماندن تحریم های یکجانبه علیه ایران بی معناست. اما به نظر می رسد هنوز دولت پاکستان در خصوص اجرای قرارداد خرید گاز از ایران گوش به فرمان کاخ سفید است و یکی از دلایل اصلی عدم تعیین تکلیف این قرارداد، همین مسئله است.

پایگاه خبری تریبیون حدود دو ماه پیش اعلام کرد که اخیرا یک مقام ارشد آمریکایی با اشاره به پابرجا بودن برخی از تحریم های آمریکا علیه ایران، به مقامات پاکستانی توصیه کرده که درمورد خط لوله چند میلیارد دلاری انتقال گاز از ایران محتاطانه عمل کنند. "جاناتان الکیند" دستیار امور بین الملل وزیر انرژی آمریکا نیز در این زمینه گفته است که امریکا یک برنامه 3 ساله خدمات فنی برای حمایت از تلاش های پاکستان برای تامین انرژی مورد نیاز این کشور طراحی کرده و پرونده خط لوله انتقال گاز ایران به پاکستان همچنان باید مورد قضاوت قرار گیرد.

امریکا به دنبال این است که گاز مورد نیاز پاکستان از کشوری به جز ایران تأمین شود و «جاناتان ایلکایند» معاون بخش بین‌الملل وزارت انرژی آمریکا در سفر اخیر خود به اسلام‌آباد گفته بود "برخی تحریم‌ها علیه ایران هنوز هم ادامه دارد و آمریکا تاکنون تصمیمی در مورد خط لوله گاز صلح ایران و پاکستان را نگرفته است. پاکستان پس از امضای توافقنامه‌های متعدد با دیگر کشورها، فرصت مناسبی برای خرید گاز ارزان از بازارهای بین‌المللی خواهد داشت.گاز ارزان به میزان قابل توجهی در بازار بین‌المللی وجود دارد و پاکستان نیز بزودی توافقنامه‌هایی را در این زمینه امضا خواهد کرد. گاز مایع «ال ان جی» راه حل مناسبی برای رفع بحران انرژی پاکستان است، اما آن را نباید بعنوان تنها گزینه موجود در نظر گرفت."

در واقع در حالیکه ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر هیدروکربوری جهان در همسایگی کشور پاکستان قرار دارد و می تواند به عنوان منبعی مطمئن تأمین کننده انرژی مورد نیاز این همسایه پرجمعیت خود باشد؛ اما امریکا به دنبال عقد قراردادها و تفاهمنامه های تأمین انرژی با پاکستان است تا این کشور در تأمین انرژی با ایران همکاری نداشته باشد.

به نظر می رسد آمریکا عدم وابستگی پاکستان به ایران را در بخش تأمین انرژی دنبال می کند تا بتواند با کمک گروهکهای تروریستی در منطقه، امنیت را در مرز دو کشور ایران و پاکستان با چالش مواجه کند و دو کشور را در مرزهای خود، به جای تلاش و تمرکز برای توسعه، به دور تسلسل تلاش برای ایجاد امنیت وارد کند.

انتهای پیام/