یک تشکل صنفی نداریم، هر نویسنده‌ای در جزیره خود تک افتاده است
نویسنده کتاب «دوازدهم» با اشاره به تجربیات تلخ خود از دانلود غیر قانونی کتاب‌هایش، بر ضرورت تشکیل یک انجمن صنفی نویسندگان برای پیگیری مسائل حقوقی در رابطه با مشکلات این‌چنینی تأکید کرد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، دانلود غیرقانونی کتاب های الکترونیکی موضوعی است که با گسترش رسانه ها و شبکه های اجتماعی به شدت تقویت شده است. همه‌روزه عناوینی از کتاب‌های منتشر شده که البته منحصر به کتاب‌های قدیمی هم نسیت، با کمترین قیمت به کاربران عرضه می‌شود که مورد استقبال هم قرار می‌گیرد. بسیاری از کاربران لینک پی دی اف کتاب‌هایی را که در کتابفروشی‌ها وجود دارد،برای یکدیگر می‌فرستند. برخی سایت‌های اینترنتی نیز بدون داشتن قرارداد با ناشر، از این طریق کسب درآمد می‌کنند؛ این در حالی‌ست که این امر تبعات منفی و تأثیرگذاری بر جریان نشر کشور داشته است؛ از افت فروش ناشران گرفته تا ضرر مالی‌ای که متوجه نویسندگان آثار می‌شود.
بر طبق قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، حقوق معنوی پدیدآورنده محدود به زمان و مکان نیست و غیر قابل انتقال است و مدت حمایت از اثر، پنجاه سال بعد از فوت پدیدآورنده خواهد بود، بنابراین دانلود غیرقانونی آثاری که نسخه چاپی آن در کتابفروشی‌ها موجود است، موجب زیان به پدیدآورنده، ناشر و صنعت نشر می‌شود.
در چند روز گذشته با توجه به گسترش این نوع اقدامات، کمپینی با حضور نویسندگان و مترجمان مطرح کشور نظیر بلقیس سلیمانی، اسدالله امرایی، بهاره رهنما و... به منظور جلوگیری از این روند تشکیل شده است. هدف از تشکیل این کمپین اطلاع‌رسانی در زمینه دانلودهای غیر قانونی و اعلام نارضایتی مؤلفان و مترجمان از این طریقه است. همچنین به تازگی سایتی به نام رصد rasad.fidibo.com با شعار#من_دزد_کتاب_نیستم نیز آغاز به کار کرده است. هدف این سایت فرهنگ‌سازی و همکاری کاربران اینترنت برای اطلاع‌رسانی در زمینه دانلودغیرقانونی کتاب در اینترنت است. کاربران می توانند با مراجعه به سایت، هرگونه دانلود غیرقانونی کتاب ها را به اطلاع این سایت برای پیگیری‌های آتی برسانند.
خبرگزاری تسنیم، با علی مؤذنی، نویسنده، در این‌باره به گفت‌وگو پرداخت. او که خود دانلودهای غیر مجاز کتاب‌هایش را تجربه کرده است، به چرایی ظهور این پدیده اشاره می‌کند و می‌گوید: دانلود غیر مجاز نشان از بی‌تعهدی و بی‌مسئولیتی نسبت به اموال دیگران است و پدیده زشتی است و نشان از پایین بودن سطح فرهنگی کسانی دارد که به چنین عملی مبادرت می‌ورزند. این عمل را هم اضافه کنید به اعمال دیگری که در همین راستا صورت می‌گیرد، مثل رعایت نکردن قانون به هر شکلش، از عبور از چراغ قرمز بگیرید تا ورود غیر مجاز به خیابان یک‌طرفه، آن هم با حالت طلبکارانه و... .
وی ادامه می‌دهد: یکی از رنج‌های بزرگی که همه در اجتماع می‌کشیم، رعایت نشدن قانون است. همه معترضیم و جز عده‌ای قلیل قانون را رعایت نمی‌کنیم و در حق هم اجحاف می‌کنیم و همیشه هم نالانیم. دانلود غیرمجاز آثار نویسندگان هم از همین دست رفتارهاست بی‌آنکه در نظر گرفته شود چه لطمه‌های معنوی و مادی‌ای به نویسندگان وارد می‌آید.
تجربه تلخ علی مؤذنی از دانلودهای غیر مجاز کتاب‌هایش
نویسنده کتاب «دوازدهم» به تجربیات خود در این زمینه اشاره می‌کند و می‌افزاید: من خودم شاهد نشر دو عنوان از رمان‌هایم در وبلاگ‌ها بوده‌ام؛ یکی رمان «ظهور» و دیگری «نه آبی نه خاکی». تعجب آور اینکه صاحبان هر دو وبلاگ مدعی بودند که برای راحتی مخاطبانی که احتمال دارد به این کتاب‌ها دسترسی نداشته باشند، رمان را منتشر کرده‌اند؛ در صورتی که رمان چاپ چهاردهم رمان «نه آبی نه خاکی» هم منتشر شده و «ظهور» هم با چاپ چهارم در بازار کتاب موجود است و قبلاً هم در انتشاراتی دیگری چندین چاپ خورده است.
مؤذنی ادامه می‌دهد: شگفت‌آور اینکه مجموعه داستان «دلاویزتر از سبز» هم به صورت صوتی فروش می‌رود! به این صورت که یکی از گوینده‌های خوش‌صدای رادیو، داستان‌ها را با اجرایی بسیار بد خوانده است. آخر داستان خواندن هم راه و رسم دارد و صدای خوب برای خواندن آن لازم است، اما کافی نیست. داستان‌های کوتاه دیگرم هم هستند که بی‌اجازه روی سایت‌ها گذاشته شده‌اند. واقعاً این دست افراد چه فرقی دارند با کسانی که خیابان یک‌طرفه را ورود ممنوع با سرعت می‌آیند و اگر هم اعتراض کنی، چند تا دشنام هم می‌شنوی.
هر نویسنده‌ای در جزیره خود تک‌افتاده است، یک انجمن صنفی نداریم
بخش دیگر صحبت‌های این نویسنده به رابطه خلأهای قانونی با تشدید شدن این رویه اختصاص دارد. وی در این‌باره می‌گوید: این یک‌مشکل بزرگ است که نویسندگان به عنوان یکی از فرهیخته‌ترین اقشار جامعه، با آن دست به گریبانند. هر نویسنده‌ای در جزیره خود تک‌افتاده است و با مسائل متعددی رو به روست که یکی از آنها همین زیر پا گذاشته شدن حقوقش است. ما حتی یک تشکل صنفی نداریم که بتوانیم به پشتوانه آن حقوقی از این دست را پیگیر شویم. توجه بفرمایید که شکایت کردن چه پروسه عذاب‌آوری را از نظر صرف انرژی و وقت برای نویسنده رقم می‌زند.
مؤذنی ادامه می‌دهد: به نظرم مجلس باید با درک موقعیت نویسندگان و نقش‌شان در پیشبرد فرهنگ جامعه، به فکر تقویت قوانینی باشند که در این زمینه وجود دارد. در کنار تقویت قوانین به عنوان عامل بازدارنده، باید با اطلاع‌رسانی صحیح و بالا بردن سطح آگاهی جامعه در توجه به رعایت قانون، کاری کنیم که با کالای فرهنگی کار غیرفرهنگی صورت نگیرد. درک این نکته که با دانلود غیرقانونی آثار نویسندگان، صنعت نشر گرفتار چه بلایی می‌شود و چقدر بر دامنه بیکاری افزوده می‌شود، چه بسا بتواند بسیاری از وجدان‌های خفته را بیدار کند.
این نویسنده در پاسخ به این پرسش که آیا این روند تنها تبعات اقتصادی دارد یا تأثیری منفی بر جریان فرهنگی و اجتماعی هم می‌توان در نظر گرفت یا خیر، می‌گوید: همانطور که اشاره شد، در این ارتباط، اتفاق‌های ناگوار زیادی می‌افتد که به گمانم همه بر ضد پیشرفت فرهنگی یک جامعه است. اولین و چه بسا مهمترین آن احساس بدبینی و ناامنی نویسنده نسبت به جامعه‌ای‌ست که در آن زندگی می‌کند. این ذهنیت که برای کی می‌نویسم، سؤال تعیین‌کننده‌ای‌ست! برای جامعه‌ای می‌نویسم که حقوق مسلم مرا نادیده می‌گیرد و به آن تعرض می‌کند؟ جامعه‌ای که قانون‌گذارانش از حقوق مادی و معنوی من حمایت نمی‌کنند و دست متعدیان به فرهنگ را باز گذاشته‌اند؟ سؤالات ناامیدکننده‌ای است.
وی می‌افزاید: وقتی امید و نشاط را از قلم نویسنده بگیری، قطعاً سمت و سوی جامعه رو به افسردگی خواهد بود. مطلب در این خصوص بسیار است. به ضعیف شدن اقتصاد بیمار نشر هم که اشاره کردم. به هرحال، فکر می‌کنم جلوگیری از چنین عمل ناشایستی برای متولیان امور کار سختی نیست. همت می‌خواهد. چند سال پیش این دزدی در مورد فیلم‌های سینمایی درحال اکران اتفاق افتاد که با پیگیری خنثی شد. حالا در این خصوص هم قطعاً راه‌های بازدارنده وجود دارد.
انتهای پیام/
