موردی از آنفولانزای فوق حاد در میان دام و طیور مشهد مشاهده نشده است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، شبکه دامپزشکی یکی از ارکان مهم تامین غذای سالم در سبد غذایی مردم است. در این راستا و با هدف آشنایی بیشتر با دستورکارهای شبکه دامپزشکی مشهد، میزبان بهروز خسروی‌نیا در دفتر خبرگزاری تسنیم خراسان رضوی بودیم.

متن گفت‌وگوی تفصیلی خبرگزاری تسنیم خراسان رضوی با مدیر شبکه دامپزشکی مشهد به این شرح است:

تسنیم: جناب خسروی نیا، ضمن خیرمقدم به حضرتعالی، لطفا در ابتدا مقدمه‌ای در ارتباط با مهمترین محورهای فعالیت شبکه دامپزشکی مشهد بفرمائید.

خسروی نیا: شبکه دامپزشکی مشهد در محورهای کمک به تولید، بهبود اقتصاد، بهداشت و سلامت دام فعالیت دارد. برخی بیماری‌های واگیردار انگلی دامی است که سبب تلفات می‌شود و اگر هم کشنده نباشد خسارات زیادی در حوزه دام تحمیل می‌کند.

در 6 ماهه نخست امسال 480 هزار نوبت سردام گوسفند و بز واکسیناسیون آبله دامی، واکسن شاربون برای 420 هزار رأس گوسفند و بز و 24 هزار رأس گاو و گوساله و واکسن تب برفکی برای 33 هزار رأس گوسفند و بز و 45 هزار رأس گاو و گوساله صورت گرفته است.

در بیماری‌های انگلی بیشتر بحث پیشگیری مطرح بوده و داروهایی به دام تجویز می‌شود که در کاهش وزن و جلوگیری از استرس دام مؤثر است.

تسنیم:آمار دقیقی از تعداد دام‌های سبک مشهد در اختیار دارید؟

خسروی نیا: 500 هزار رأس دام سبک در مشهد وجود دارد و پیشگیری از ابتلای هر گوسفندی به بیماری انگلی سبب افزایش یک کیلوگرمی وزن دام بوده و در مجموع 900 تن موجب افزایش تولید گوشت قرمز می‌شود.

بیماری‌های هاری، تب مالت، سل و شاربون (سیاه زخم) بیماری‌های مشترک انسان و دام هستند و در بیماری تب کریمه کنگو هم پیشگیری دامی را با سمپاشی بدن دام و اماکن دامی داریم، زیرا این بیماری از طریق کنه به دام منتقل شده و از طریق خون دام کشتار شده به انسان منتقل می‌شود.

اگر لاشه دام 24 ساعت در سردخانه تست شود بسیاری از ویروس‌ها غیرفعال شده و خطر بیماری دامی را نخواهیم داشت.

در بحث دام سبک واکسیناسیون دام‌ها صورت می‌گیرد، اما در دام سنگین به جز واکسیناسیون تست سل و خونگیری شناسایی میکروب تب مالت انجام می‌شود و پس از نتیجه این کار دام‌های آلوده به کشتارگاه منتقل و سپس مدفون می‌شوند و هزینه قرامت آن هم به صاحب دام پرداخت می‌شود.

تست سل در 19 هزار و 400 رأس گاو صورت پذیرفته که پاسخ 32 رأس آن مثبت بوده و 11 هزار و 200 رأس گاو هم آزمایش بروسلوز شده که پاسخ 16 مورد این آزمایش نیز مثبت بوده است.

در مشهد 14 باشگاه سوارکاری فعال است و شبکه دامپزشکی مشهد اسب‌های این باشگاه‌ها را تست می‌کند تا از بروز بیماری «مشمشه» در سوارکاران جلوگیری شود، زیرا این بیماری از اسب به انسان منتقل می‌شود؛ در 6 ماهه نخست امسال 500 رأس اسب آزمایش شد که پاسخ یک مورد آن مثبت بود و آن اسب کشتار و مدفون شد.

بیماری آنفولانزای فوق حاد از طریق پرندگان به انسان منتقل می‌شود که برای جلوگیری از انتقال این بیماری از پرنده به انسان تمهیداتی اندیشیده شده است.

تسنیم: درباره واحدهای فعال صنعت طیور مشهد نیز توضیحاتی ارائه فرمائید.

خسروی نیا: در سطح شهرستان مشهد 162 واحد پرورش مرغ گوشتی با ظرفیت جوجه‌ریزی 2 میلیون و 500 هزار قطعه در سال، 91 واحد پرورش مرغ تخم‌گذار با ظرفیت 3 میلیون و 600 هزار قطعه در سال، 23 واحد پرورش پوست تخم‌گذار با ظرفیت یک میلیون و 100 هزار قطعه در سال، 4 واحد پرورش بلدرچین با ظرفیت 78 هزار قطعه در سال، 6 واحد پرورش بوقلمون با ظرفیت 18 هزار و 500 قطعه در سال، یک واحد پرورش کبک با ظرفیت 12 هزار قطعه در سال، 10 واحد پرورش جوجه رنگی با ظرفیت 50 هزار قطعه در سال، 2 واحد پرورش مرغ مادر با ظرفیت 70 هزار قطعه در سال، 4 واحد ماشین‌های جوجه‌کشی با ظرفیت 110 هزار قطعه در سال و 12 واحد پرورش شتر مرغ با ظرفیت 2 هزار و 500 قطعه در سال داریم.

بیماری‌های برونشیت عفونی و گاموبرو بیماری طیوری هستند که این بیماری‌ها سبب خسارات زیادی به صنعت مرغداری می‌شوند و جهت جلوگیری از آن واکسیناسیون‌هایی توسط متخصصان دامپزشکی صورت می‌پذیرد.

تاکنون با آزمایش‌هایی که با مشارکت اداره محیط زیست در بحث بیماری آنفولانزای فوق حاد صورت گرفته مورد مثبتی از این بیماری در سطح استان و شهرستان گزارش نشده و بیماری آنفولانزای فوق حاد از کشورهای دیگر وارد می‌شود.

تسنیم:اهمیت تغذیه در حوزه دام مسئله‌ای غیرقابل انکار است، اقداماتی را در این راستا در دستور کار خود داشته‌اید؟

خسروی نیا: شعار امسال سازمان بهداشت جهانی نظارت از مزرعه تا سفره بوده و این برنامه سال‌هاست که در شبکه‌های دامپزشکی سطح کشور در حال اجرا است.

از زمان تولد دام پایش‌ها و واکسیناسیون‌های دامی صورت می‌پذیرد و دام در زمان بلوغ به کشتارگاه منتقل شده و گوشت دام ذبح شده پس از تأیید آزمایش‌های لازم در درجه حرارت پیش‌‍سرد در بازار عرضه می‌شود.

در بازار دامی نظارت‌هایی از مجموعه‌‎هایی همچون قصابی‌ها، مرغ فروشی‌ها، هتل‌ها، رستوران‌ها و تمام مکان‌هایی که از فراورده خام دامی استفاده می‌کنند صورت می‌پذیرد.

تسنیم:جایگاه فعلی خراسان رضوی و مشهد در حوزه دام در سطح کشور چگونه است؟

خسروی نیا: خراسان رضوی 10 درصد دام کشور را دارد و یک هفتم دام سبک و یک پنجم دام سنگین استان در مشهد است.

در سطح شهرستان مشهد بیش از 10 هزار واحد صنفی دام و طیور وجود دارد که توسط 15 اکیپ ثابت و سیار نظارت می‌شود و نتیجه بازرسی‌های صورت گرفته در یک ماه گذشته سبب معدوم‌سازی 70 تن فراورده دامی غیرمجاز بوده است.

معدوم‌سازی‌ها بر اثر تخلفات برخی افراد بوده که به ناچار مجبور به انجام این کار می‌شویم و با همکاری قوه قضائیه و تعزیرات بخشی از مجازات‌های تخلفات دامی و طیوری تشدید شده که حاصل آن منجر به کاهش تخلفات شده است.

تسنیم: تخلفات صورت‌گرفته در حوزه دام و طیور را چگونه رصد می‌کنید و اگر آماری در این حوزه در اختیار دارید بفرمائید.

خسروی نیا: در 6 ماهه نخست سال گذشته 342 پرونده به دادسرا و 99 پرونده به تعزیرات ارسال و 8 واحد متخلف پلمپ شد و امسال نیز در همین مدت 239 پرونده به دادسرا و 35 پرونده به تعزیرات ارسال و 16 واحد متخلف پلمپ شد و در مجموع 44 پرونده با 35 سال حبس و 258 مورد جریمه نقدی به ارزش 2 میلیارد و 580 میلیون ریال داشتیم، همچنین نصب پرده پلمپ در سر درب واحدهای صنفی عاملی مؤثر در جهت جلوگیری از بروز تخلفات بوده است.

دامپزشکی با مجموعه‌هایی همچون مراکز بهداشت، محیط زیست، جهاد کشاورزی، قوه قضائیه، نیروی انتظامی، تعزیرات و اتحادیه‌هایی که مجموعه‌هایشان با فراورده خام دامی و طیوری سروکار دارند تعامل و همکاری خوبی دارد و در این تعاملات به پیگیری موضوعاتی همچون بهداشت، سلامت و تخلفات این حوزه می‌پردازد.

با توجه به جمعیت میلیونی زائران امام رضا(ع) خوشبختانه شاهد رضایت‌مندی بالایی در دو مقوله فراوانی و کیفیت بالای محصولات دامی بوده‌ایم که این مهم را عنایات ویژه ولی نعمتمان حضرت علی بن موسی الرضا(ع) می‌دانیم.

در سال گذشته 44 میلیون قطعه طیور کشتار شده که 80 هزار تن گوشت حاصل شده‌اش بوده و 330 هزار گوشت ضبطی طیور داشته‌ایم.

در حوزه دام نیز از کشتار یک میلون رأس گوسفند و بز 21 هزار تن گوشت تولیدی و 10 تن گوشت ضبط شده، از کشتار 60 هزار رأس گاو و گوساله 15 هزار تن گوشت تولیدی و 51 تن گوشت ضبط شده و از کشتار 3 هزار و 150 رأس شترمرغ 156 تن گوشت تولیدی و 200 تن گوشت ضیط شده داشته‌ایم.

قربانی‌کردن دام از سنت‌های مسلمانان است و به حجاج توصیه می‌کنیم که ذبح دام را در کشتارگاه‌ها داشته باشند، زیرا انجام این کار در خارج از کشتارگاه مخاطرات فراوانی در حوزه‌های بهداشت، سلامت، روح و روان افراد دارد و از بروز بیماری CCHF جلوگیری می‌کند، همچنین در 6 ماهه نخست امسال 9 مورد فوتی در سطح کشور بر اثر ابتلای این بیماری شاهد بودیم که خوشبختانه در این رابطه موردی را در خراسان رضوی شاهد نبودیم.

ناظر ذبح شرعی در کشتارگاه‌های دام مستقر بوده و نظارت بازرسان را هم در این مکان داریم، همچنین ناظر سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز نظارت بر قیمت‌ها را برعهده دارد.

ذبح دام در کشتارگاه به صورت رایگان بوده و تنها هزینه گوشت از مشتری دریافت می‌شود، ضمن اینکه گوشت درخواستی جلوی درب منزل فرد درخواست کننده تحویل می‌گردد.

کنترل حجاج در بحث ابتلای به بیماری ویروس کرونا که در عربستان شایع بوده و از شتر به انسان منتقل می‌شود توسط ناظران دانشگاه علوم پزشکی که در فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد مستقر هستند صورت می‌گیرد و نمایندگان دامپزشکی هم در همین مکان جهت آماده‌سازی اذهان عموم در بحث کشتار دام در کشتارگاه‌ها حاضر هستند.

دامپزشکی به عقاید مردم احترام می‌گذارد اما درخواست این مجموعه این است که ذبح دام در کشتارگاه صورت گیرد تا با انجام این کار در محل مربوطه از بروز خطراتی که تهدیدکننده سلامت حجاج و خانواده‌هایشان است جلوگیری شود.

تسنیم:در مورد راه اندازی بازار مشترک دام سبک و سنگین مشهد زمان دقیقی برای افتتاح مشخص شده است؟

خسروی نیا: زمان راه‌اندازی بازار مشترک دام سبک و سنگین مشهد در جاده سیمان منوط به برنامه‌های بخش خصوصی بوده و هنوز این زمان مشخص نیست.

یک کشتارگاه اضطراری در تمامی کشتارگاه‌های مشهد پیش‌بینی شده که در این مکان ذبح اضطراری دام صورت می‌پذیرد.

تداوم برنامه‌های تبیین شده در آغاز سال 1394 در 6 ماهه دوم این سال به ویژه تمهیدات صورت گرفته در ایام عزاداری ماه‌های محرم و صفر در دستور کار این مجموعه قرار گرفته است.

در این ایام خاص تشدید نظارت‌ها را داریم و این نظارت‌ها در مساجد، حسینیه‌ها، تکایا، هیئات مذهبی، خیمه‌ها و دیگر مجموعه‌هایی که مجالس عزاداری را برپا می‌کنند به صورت ویژه خواهد بود و در صورت مشاهده تخلفی در هریک از مکان‌ها با فرد متخلف طبق قانون برخورد شده و گوشت دام ذبح شده‌اش هم در پرونده تخلفش ثبت و ضبط می‌شود؛ همچنین پس از پایان این ایام تمهیدات ویژه‌ای که برای مسافران نوروزی در ایام تعطیلات نوروز سال 1395 اندیشیده شده است اجرایی می‌شود.

گستردگی کاری دامپزشکی بالا بوده و متأسفانه این مجموعه دارای کمترین بودجه و اعتبارات دولتی است و حتی هر زمان که دولت با مشکل بودجه مواجه می‌شود دامپزشکی نخستین مجموعه‌ای است که از بودجه‌اش کسر می‌شود.

گفت‌وگو از سیدمحمد شخص‌ امام‌پور

انتهای پیام/