سقوط قندوز زنگ خطر چین و آسیای میانه را به صدا درآورده است

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، تصرف شهر قندوز در شمال افغانستان توسط طالبان فاجعه‌ای برای دولت اشرف‌غنی رئیس‌جمهور این کشور محسوب می‌شود که یک سال از عمر آن می‌گذرد.

این حادثه همچنین پیامدهای منفی برای منطقه نیز دارد اما سقوط قندوز بیش از دولت افغانستان، شکست مهلکی برای آمریکا و ناتو به شمار می‌رود زیرا آن‌ها بیشترین هزینه مالی و نظامی را از سال 2001 میلادی در این کشور پرداخته‌اند و با وجود هشدارها در مورد وخامت اوضاع شمال افغانستان، بیشتر نیروهای نظامی‌ خود را در سال جاری خارج کردند.

در حال حاضر حدود 9800 نیروی نظامی آمریکایی و ناتو در افغانستان حضور دارند و اوباما قول داده است که آن‌ها را تا سال آینده میلادی از افغانستان خارج کند که این مسئله موجب تحکیم موقعیت «ملااختر منصور» رهبر جدید طالبان افغان شده است و به اتحاد شبه‌نظامیانی که پس از انتصاب منصور برای این پست در حال انشعاب بودند نیز کمک کرده است.

در حال حاضر رقبای منصور توانایی انجام فعالیت گسترده‌ را ندارند و با رهبری وی نیز موافقت کرده‌اند.

با توجه به این مسائل، گفت‌گوهای صلح طالبان افغان و دولت کابل در معرض خطر قرار گرفته است.

با این حال، ناامنی‌ها در قندوز احتمالا بیشترین تهدید را برای آسیای میانه و شرق چین در پی داشته باشد زیرا این ولایت دارای مرز با هر دو منطقه است و می‌تواند به بزرگراهی برای شبه‌نظامیان آسیای مرکزی کمک کنند به طالبان افغان تبدیل شود. یکی از مقامات عالی‌رتبه در آسیای مرکزی بر این باور است که شبه‌نظامیان و هم‌پیمانان آن‌ها بزرگترین تهدید برای ثبات در این منطقه است.

زمانی که چند صد جنگجوی طالبان افغان در سپیده دم 28 سپتامبر در قندوز پیشروی می‌کردند با واکنش حداقلی حدود هفت هزار نیروی دولتی مستقر در این شهر روبرو شدند و تا اواسط روز این جنگجویان نیمی از شهر را تصرف کردند.

طالبان صدها زندانی را آزاد، بانک‌ها، ادارات دولتی، ساختمان‌های سازمان ملل و صلیب سرخ را غارت کردند و پس از حمله نیروهای خارجی به افغانستان در سال 2001 میلادی و سقوط طالبان، نخستین دولت‌ خود را در شهر قندوز بنیان نهادند. در حالی که دولت کابل مدعی شد که این شهر را پس از چند از تصرف طالبان افغان خارج کردند اما طالبان افغان حدود 70 درصد ولایت قندوز را در طول سال در اختیار دارند و در ماه ژوئن حمله‌ای به شهری با حدود 300 هزار نفری در این ولایت به راه انداختند.

جنگجویان این گروه از ماه ژوئن، در روستاهایی با فاصله هشت کیلومتری شهر قندوز حضور دارند اما نیروهای امنیتی دولت هیچ اقدام مناسبی در این خصوص انجام نداده‌اند.

پایگاه ایده آل

بوی سقوط شهرها و شهرستان از قندوز در سراسر منطقه به مشام می‌رسد. مقامات دیپلماتیک و اطلاعاتی غربی و آسیای میانه نیز در مورد غیر افغان بودن بسیاری از جنگجویان طالبان اتفاق نظر دارند. به عقیده آن‌ها، جنگجویان ازبک، تاجیک، ترکمن، قرقیز از گروه‌های افراطی در کشورهای آسیای میانه مانند حرکت اسلامی ازبکستان، اتحاد جهاد اسلامی و جماعت انصارالله نیز در صفوف طالبان افغان حضور دارند.

همچنین جنگجویان چچنی، اویغورها، عوامل القاعده، برخی از اعضای منتسب گروه تروریستی داعش و جنگجویان پاکستانی نیز به چشم می‌خورد.

این شبه‌نظامیان در دهه گذشته در مناطق قبایلی پاکستان و افغانستان ساکن بوده‌اند از ماه ژوئن سال گذشته میلادی، عملیات‌های ارتش پاکستان این شبه‌نظامیان را به افغانستان راند اما ارتش افغانستان هیچ اقدامی برای توقف این شبه‌نظامیان انجام نداد. سقوط قندوز به طالبان و هم‌پیمانانش این امکان را فراهم می‌کند تا با اعزام جنگجو و ارسال پول و مواد انفجاری، چین و آسیای میانه را نیز ناامن کنند.

روسیه که حدود هفت هزار نیرو در جنوب تاجیکستان دارد نیز همراه با چین وارد عمل خواهد شد بنابراین خطر گسترش تروریسم و درگیری‌های منطقه‌ای افزایش می‌یابد.

سقوط قندوز همچنین امکان تصرف ولایت‌های شمال شرقی افغانستان مانند بدخشان، کنر و نورستان را به طالبان می‌دهد که این مسئله به معنای دسترسی به تاجیکستان و آسیای میانه است.

آمریکا و ناتو نیز عدم تمایل برای تداوم حضور در منطقه را از خود نشان می‌دهند و روسیه و چین نیز که ارتش بزرگی در اختیار دارند نیز در حال حاضر برای مقابله با تروریسم و آغاز جنگ طولانی آماده نیستند.

این در حالی است که این چهار قدرت بزرگ می‌توانند با همکاری نظامی و دیپلماتیک به امنیت افغانستان و آسیای میانه کمک کنند در غیر اینصورت منطقه شاهد تصرف‌های بیشتر طالبان در افغانستان خواهد بود.

انتهای پیام/.