کشت درختان مثمر در خوزستان، راهی برای مقابله با ریزگردها

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، استان خوزستان با توجه به محیط جغرافیای گرم و مرطوبش پوشش گیاهی استپی و خاردار دارد که در زمستان به مراتع گرانبهایی از نظر پوششی تبدیل می‌شود و دارای نمونه‌های شاخصی از مهم‌ترین موقعیت‌های بوم‌شناسی و نوع‌های نباتی است که برخی از آنها در حال انقراض و نابودی‌اند.

استان خوزستان در گذشته دارای پوشش جنگلی انبوهی بوده ولی اکنون قسمت عمده آن بنا به دلایل مختلفی مانند آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع، خشکسالی و کم آبی حاصل از انتقال آب بین حوضه‌ای از بین رفته است.

یکی از آسیب‌هایی در که در چند سال گذشته خوزستان را تهدید کرده، موضوع گرد و خاک است که برخی از کارشناسان معتقدند با جایگزین کردن کشت درختان مثمر به جای درختان غیر مثمر و احداث کمربند سبز می‌توان از بروز ان جلوگیری کرد.

کاهش گرد و خاک با کاشت درختان مثمر

سیده نرجس خاتون مجتهدنجفی در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: کاشت درختان قرآنی مانند درخت نخل، انگور، انار، سدر و انجیر سبب ایجاد رطوبت و خنکی هوا می‌شود که در بسیاری از سوره‌های قرآن کریم به تأثیرات بسیار آن اشاره شده است.

وی افزود: کشت چمن و گیاهان غیرمثمر مانند اکالیپتوس و کهور در خوزستان از کارهای بیهوده‌ای است که از فرهنگ غرب وارد شده و این معضلات را در سبک زندگی هم می‌بینیم.

این فعال محیط زیست بیان کرد: یکی دیگر از اهداف جایگزین کردن کشت درختان مثمر کمک به محیط زیست است. با اجرای این طرح آلودگی هوا، خرابی خاک و شوری آب به حداقل رسیده و کم می‌شود و تا حدودی از بین می‌رود و تنوع زیستی جانوری و گیاهی تغییر مناسبی می‌کند.

وی گفت: در خوزستان یکی از منشاهای اصلی گردوخاک کشت گیاهان غیرمثمر از جمله کهور است چرا که این گیاهان با ریشه‌های قوی خود آب را از سفره‌های مهم زمین بیرون می‌کشند و هدر داده و سبب فرسایش خاک می‌شوند به طوری که آخرین یافته‌های دنیا بر این اساس است که یکی از ضررهای درختان بی‌ثمر در مناطق شیلی و آرژانتین، از بین رفتن آب شیرین است.

مجتهد نجفی افزود: یکی از اثرات مخرب این درختان این است که با داشتن پرز و پخش آنان سبب آلودگی‌ها و انتشار راحت گردوخاک در هوا می‌شوند در حالی گیاهان مثمر گرده سنگین دارند و هیچ آلاینده را نشر نمی‌دهند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، برخی از درختان مثمر جنگلی استان خوزستان عبارتند از بلوط، بنه، بادام، تبریزی، سدر، نخل، گز، شیشم و کهور است که 3 گونه سدر، نخل و گز ارزشی بسیار برای استان دارند.

درخت کُنار یا سدر از درختان خاص منطقه است. برگ این درخت ارزش اقتصادی دارد و گَرد سبز سدر، از ساییدن برگ این درخت به دست می‌آید و میوه آن نیز خوراکی است.

احداث نخلستان‌ها از عوامل استقرار تمدن بشر در گذشته بوده است. ذکر نام این درخت در آثار مذهبی، کتاب‌های مقدس چون قرآن مجید و تورات، اهمیت و ارزش این محصول مفید را آشکار می‌سازد.

گز غالباً به صورت درختچه و گاهی نیز درختی است. برخی از گونه‌های آن در نواحی گرمسیر و کویر و برخی در اراضی شوره‌زار و اراضی شنی دیده می‌شوند. گاهی نیز در بستر رودخانه‌ها می‌رویند. این گیاه برای احداث بادشکن و جنگل‌کاری و تثبیت شن‌های روان به کار می‌رود.

اجرایی شدن کشت درختان مثمر

عبدالحسن مقتدایی خردادماه امسال در جلسه بررسی جامع فضای سبز اهواز اظهار داشت: استان خوزستان مانند دیگر استان‌ها در زمینه فضای سبز دستخوش اتفاقاتی شد که از عدم آگاهی کافی خبر می‌دهد.

وی افزود: به منظور بیابان زدایی و اعتدال دمای هوا از گونه‌های درختی استفاده شد که فقط ‌می‌توان از زیبایی بصری این درختان استفاده کرد در حالی که به دلیل جانمایی نامناسب نسبت به مکان کاشت این درختان مشکلاتی از قبیل فعل و انفعالات مربوط به این دست از درختان در زیر خاک به وجود آمد.

استاندار خوزستان با اشاره به اینکه متأسفانه امروزه درختان اکالیپتوس و کونورپوس جایگزین درختان مثمر و کپور شده‌اند، گفت: این درختان بعد از رشد در برخی از زمینه ها به یک آفت تبدیل می‌شوند ولی در گذشته از بیدمجنون و انجیر در سطح شهر استفاده می‌شد که علاوه بر زیبای بصری فواید سلامتی و زیستی نیز به همراه داشت و درصدد جایگزین ساختن درختان مثمر به جای درختان بیابان زدا در سطح شهر هستیم.

وی افزود: به دیل تنوع جوی استان باید جمع آوری گونه‌ها را از نظر علمی انجام شود تا با توجه به تنوع جوی موجود در استان بتوان در هر شهرستان گونه های گیاهی متناسب را کشت کرد و لازم است از گونه هایی استفاده شود که علاوه بر ایجاد چشم انداز، مثمر نیز باشند به طور مثال در بلوارها از نخیلات استفاده شود.

وی افزود: با استفاده از برخی درختان مثمر می توان درآمدزایی کرد به طور مثال با کاشت درخت توت با توجه به صنعت ابریشم علاوه بر کاشت درختان مثمر اشتغال زایی ایجاد می شود چرا که در مبحث بهره وری آب را به گیاهی باید داد که از نظر بصری و ارزشی با اهمیت‌تر باشد.

لزوم کشت درختان مثمر

احمدرضا لاهیجان‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: کشور ایران جزو معدود کشورهایی بوده که در حدود 90 درصد جنگل‌هایش از درختان مثمر پوشیده بوده است.

وی با بیان اینکه در گذشته جنگل زاگرس مملو از درختان بلوط بوده و در تمام سطح کشور درختان مثمر بادام زمینی، گردو، انجیر گوهی و دیگر درختان مثمر و خوراکی به وفور دیده می‌شد، افزود: متأسفانه امروزه حتی در مناطق بیرون شهر نیز اکالیپتوس کاشته شده است.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست خوزستان بیان کرد: نمونه بارز به جا نمایی غلط در کشت درختان منطقه کارون 3 است که با وجود پوششی از درختان بلوط در حاشیه سد درختان اکالیپتوس کاشت شده است.

وی افزود: در منطقه کارون 3 به جای درختان اکالیپتوس باید درختان انجیر، کوهی بادام زمینی و یا درخت بلوط کشت می‌شد که عدم این کار نشان از بیراهه رفتن در مسیر کاشت صحیح درخت است.

لاهیجان‌زاده با بیان اینکه در مناطق شهری نباید به کاشت تک گونه‌ای اقدام کرد، عنوان کرد: با یک حادثه طبیعی مانند آفت، گرما و یا سرمای شدید ممکن است گونه کشت شده نابود و خسارت به بار آورد.

وی با اشاره به اینکه در خیلی از شهرها با توجه به فراخور طبیعت و اقلیمشان به کاشت درختان مثمر می‌پردازند، گفت: به طور مثال در شیراز درخت نارنج و در اصفهان گیاه توت فرنگی به وفور دیده می‌شود که علاوه بر ثمر برای مردم مزایایی نیز برای فضای سبز دارد.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست خوزستان با توجه به شرایط جوی خوزستان اظهار داشت: در خوزستان می‌توان درخت نخل و کنار که قابلیت های استفاده و ارزش های زیادی دارد را کاشت کرد و با کاشت درختانی که بومی استان هستند می‌توان به تدریج کونوکارپوس را حذف کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، با توجه به صنعتی بودن کلانشهر اهواز و تردد خودروهای فراوان باید برای جایگزین کردن کشت درختان مثمر و استفاده از محصول آنها از ظرفیت دانشگاه‌های خوزستان بهره برد تا این طرح در کوتاه مدت و با کم‌ترین هزینه اجرا شود.

گزارش از فاطمه طاهری

انتهای پیام / ب