منصور هادی و عربستان یک گام تا سقوط نهایی

اهمیت این گفتگوها بدان روست که تا پیش از آغاز آن عملا جناح های یمنی به دو دسته حامیان انصارالله و طرفداران منصور هادی تقسیم می شدند. با وجود دست بالای انصارالله در سطح کشور، منصور هادی از موقعیت برتری در سطح جامعه بین المللی به واسطه داشتن مشروعیت بین المللی برخوردار بود، حال اما با دستیابی به توافقی احتمالی میان انصارالله و برخی قبائل جنوبی یمن عملا قدرت و جایگاه منصور هادی کاملا فروخواهد پاشید.

کشور یمن تا 25 سال پیش به دو کشور یمن شمالی و یمن جنوبی تقسیم می شد. در سال 1990 و پس از گفتگوهای فراوان دو طرف به راه حل رسیدن به یک کشور موافقت نمودند، اما از آن زمان تا کنون جنوبی ها همواره شمالی ها را به قبضه قدرت متهم نموده و از تبعیض موجود در کشور گله داشتند. سقوط عبدالله صالح از قدرت و ناکارآمدی منصور هادی عملا جنوبی ها را بیش از هر زمان مجاب ساخت که به سوی تشکیل کشوری مستقل حرکت نمایند. تصرف صنعا از سوی انصارالله زمینه اتحاد موقتی را میان جنوبی ها و طرفداران هادی جهت رویارویی با انصارالله و حامیانش فراهم آورد. حال و در صورت دستیابی به توافقی میان حوثی ها و قبائل جنوبی، منصور هادی آخرین پایگاه های خود در یمن را نیز از دست خواهد داد.

گروه انصار الله در همین ارتباط اعلام کرده است که گفتگوهای مسقط میان رهبران حوثی ها و شخصیت هایی از جنبش جنوب فراتر از گفتگو میان شمال و جنوب یمن است و در حال تبدیل شدن به گفتگوی یمنی ـ یمنی است. ناظران معتقدند فرایند سیاسی از گفتگوها میان دولت قانونی و نیروهایی که عملا قدرت را در یمن در دست دارند به گفتگوی شمال و جنوب یمن در مسقط تبدیل شده است.

گفتگوهای مسقط در حالی تداوم دارد که پیشتر دو دور گفتگوها در صنعا ( پیش از آغاز حملات عربستان)، و ژنو ( یک هفته پیش) با حضور شخصیت ها و گروه های نزدیک به سعودی و منصور هادی به سرانجام نرسیده بود. برخی رهبران انصارالله گفتگوهای فوق را در تداوم گفتگوهای پیشین برای توافق جهت حل بحران کشور شان می دانند، گفتگوهایی که این بار بدون نزدیکان هادی ادامه دارد.

سلیمان الغولی، فعال سیاسی عضو گروه انصار الله گفت: «به نظر من این گفتگوها فراتر از گفتگوهای شمال و جنوب است. اگر بخواهیم از گفتگوهای شمال و جنوب سخن بگوییم، برخی از رهبران جنوب در مصر هم تحرکاتی دارند و ممکن است مواضعی هم در آنجا اعلام کنند. بعلاوه آنها به مسقط هم خواهند رفت. در آنجا نیز هنوز برخی از رهبران، چه رهبران حزب اصلاح یا حزب سوسیالیستی و حزب ناصری و غیره که آنها نیز به مسقط خواهند رفت، موضع خود را مشخص نکرده اند. از این رو، می توان گفت گفتگوهای مسقط مکمل واقعی گفتگوهایی خواهد بود که پیش از تجاوزات عربستان به یمن جریان داشت.»

پیشتر شماری از اعضای ارشد انصارالله اظهار داشته بودند که عضو عبدربه منصور هادی رئیس جمهور سابق فراری این کشور نمی تواند طرفی در گفتگوها و دستیابی به راه حل باشد. محمد البختی با تایید این موضع انصارالله افزود: ما به اصل شراکت و توافق در مرحله انتقالی تا زمان برگزاری انتخابات در یمن پایبند هستیم. ما خواهان هیچ امتیازاتی متناسب با قدرت و حضور میدانی خود نیستیم. جنبش انصارالله هرگز برای انحصارطلبی در تصمیم گیری های سیاسی تلاش نکرده است. ما با اینکه می توانیم خلاء را در قوه مجریه یمن پر کنیم، اما تاکنون برای اقدام یکجانبه در این مورد تلاش نکرده ایم.

مذاکره برد-برد

هم اکنون دولت حاکم بر صنعا حمایت دو جناح قدرتمند یمنی متشکل از حوثی ها و طرفداران علی عبدالله صالح را پشت سر خویش احساس می نماید. نفوذ صالح در نیروهای مسلح، وجود جمعیت کثیری از شیعیان زیدیه در شمال یمن عملا این منطقه را به ناحیه تحت نفوذ انصارالله تبدیل نموده است.

توافق احتمالی با برخی قبائل جنوبی یمن به رهبری علی ناصر رئیس جمهور پیشین یمن جنوبی را می توان مذاکره ای برد-برد دانست که طی آن طرف های گفتگو به اعطای امتیازهایی متقابل می پردازند. جناح حاکم در صنعا عملا هادی و عربستان سعودی را شکست داده و سیطره قدرت خود را در سراسر یمن خواهد گستراند و با خیال آسوده تر به مقابله با القاعده خواهد پرداخت. قبائل جنوبی یمن نیز با در اختیار گرفتن عدن و مناطق جنوبی از نوعی خودمختاری برخوردار خواهند بود.

برآورد تحولات یمن نشان می دهد که در صورت دستیابی دو طرف به توافقی پایدار، عملا تداوم حملات هوایی سعودی بی فاینده و ناکارآمد خواهد بود، چرا که پیاده نظام چندانی جهت حمایت از دولت مستعفی هادی و متحدینش در سطح منطقه موجود نخواهد بود، همین امر زمینه نگرانی فزاینده سعودی را در بر داشته تا آن جا که العربیه رسانه پادشاهی سعودی با حمله به برخی قبائل جنوبی یمن، آن ها را متهم به اتخاذ تصمیم هایی برای تجزیه این کشور نموده است. العربیه در این باره نوشته است «...روابط میان حوثی ها و برخی از گروههای وابسته به علی سالم البیض و علی ناصر که با ایران در ارتباط هستند، می تواند به جنگی جنوبی- جنوبی بینجامد. این جنگ تلاش برای گسترش مشروعیت و وحدت یمن را تضعیف می کند...»