«شمعدونی» خانواده‌های ایرانی را چگونه به تصویر میکشد؟
خبرگزاری تسنیم: در «شمعدونی» متاسفانه بحث‌های خواهر برادری از چارچوب نزاع و اصطکاک و توهین فراتر نمی‌رود و بیشتر تزاحم خانوادگی در داستان دنبال می‌شود. گفت و گوها بسیار سبک و سخیف و در بسیاری از موارد توهین آمیز است.
به گزارش گروه "رسانه‌ها" خبرگزاری تسنیم، نام سریال «شمعدونی»، نام زیبایی است که از یکی از گل‌های تزیینی بهاری اخذ شده است، اما افسوس که محتوای منفی و سبک، در پس این سریال و نام زیبای آن قرار گرفته است.
قرار است موضوع سریال حول خانواده و روابط خانوادگی بچرخد، اما در واقع آنچه در این سریال به چشم نمی‌آید، روابط سالم خانوادگی است؛ چرا که متاسفانه بحث‌های خواهر برادری از چارچوب نزاع و اصطکاک و توهین فراتر نمی‌رود و بیشتر تزاحم خانوادگی در داستان دنبال می‌شود. گفت و گوها بسیار سبک و سخیف و در بسیاری از موارد توهین آمیز است، چه در کلام کوچکترهای خانواده خطاب به بزرگترها و چه بالعکس...
به عنوان نمونه در صحنه ای، خاله خانواده، وارد منزل بزرگتر خانواده می‌شود و نوه پسری او می‌پرسد که چرا امروز آمده است؟ قرار بوده ایشان هفته‌ای یک نوبت بیشتر به آنها سر نزند. پس از آن، خاله با مجید هم کلام می شود و او را به عنوان یک بزرگتر نصیحت می‌کند. اما در کمال تعجب با کنایه و اعتراض مجید رو به رو می‌شود. نوع برخورد در این صحنه به گونه ای است که تنها احساس توهین و تحقیرِ بزرگترها به مخاطب منتقل می‌شود.
در صحنه ای دیگر، بزرگ خانواده و یکی از دامادها سکته می‌کند، داماد خانواده پس از خروج از بیمارستان به منزل شوهر خواهر خود می‌آید. میزبان پس از دیدن فهرست مواد لازم برای پذیرایی چند روزه در حضور پسر بچه‌ی بی ادب خانواده، برادر همسرش را چترباز خطاب می‌کند! این برخورد آن چنان توهین آمیز است که باعث می‌شود داماد با دلخوری از منزل شوهر خواهر خود بیرون رود.
این سریال در کنار اینکه سعی داشته از فرهنگ بومی برخی مناطق کشور سوء استفاده کند، به لحاظ جمع بندی و نگاه، اثری، لوده، پر از اغراق، فریب کاری، توهین و تحقیر است. این محتوا به نگاه بیمار، منفی و پوچ گرایانه سازندگان اثر برمی‌گردد. در فضای سینمای چند لایه شبه روشنفکری، معمولا استفاده از نماد و نمادگرایی حرف اول را می‌زند. متاسفانه در این سریال نیز از این شیوه بهره برداری شده است، چنانچه در دیگر آثار همین کارگردان به ویژه سریال‌های «ساختمان پزشکان» و «پژمان»، این موضوع به چشم می‌خورد. بحث نمادگرایی در «ساختمان پزشکان» باعث ایجاد بحث‌های فراوان درباره ابعاد لایه دومی سریال گردید به گونه‌ای که بسیاری از دلسوزان فرهنگی، صدا و سیما را به خاطر تولید این سریال نقد جدی کردند و رسانه ملی را مقصر دانستند.
آفت نمادگرایی در این سریال و دیگر فیلم ها نهایتا به نگاه پوچ انگاری و آبزورد می‌انجامد. متاسفانه کارگردان سریال «شمعدونی» و همفکران او در تلویزیون و سینما به دنبال ترویج تفکر چپ از نوع منفی و مبتذل آن هستند. این افراد تصور می‌کنند شرایط امروز جامعه با شرایط اختناق برآمده از ساواک در دهه پنجاه یکسان است. در آن زمان هر نویسنده یا کارگردانی که می خواست اشاره ای به آزادی کند، از نمادهایی چون سیم خاردار، کبوتر سفید، فضای ابری و تیره و سیاه، قفس و پرنده ای در آن و امثال آن بهره می‌برد.
امروز در شکل جدید این آثار همچون سریال های «ساختمان پزشکان» یا «شمعدونی»، بزرگتر خانواده نمادی از مسئولین جامعه است و بقیه افراد خانواده هر کدام با شدت و ضعف می تواند نماد اقشار موجود جامعه یا فرهنگ شکل گرفته در قالب اباحه در جامعه باشد، البته منکر نقاط ضعف و انواع معضلات گوناگون جامعه نیستیم، اما کار هنرمند صرفا نمی تواند به ثبت این واقعیت ختم شود؛ بلکه راه تعالی را یا حداقل اشاره به راه حل را باید از اثر هنری توقع داشت، وگرنه آثار اینگونه و شبیه آن حداکثر کار یک آینه را بیشتر انجام نمی‌دهند.
برای این مصداق به شعر ارزشمند حافظ دقت کنیم:
گر مسلمانی از این است که حافظ دارد وای اگر از پس امروز بود فردایی
لسان الغیب، حافظ، در این شعر ضمن اشاره به واقعیت احیانا تلخ جامعه موجود خود این نهیب را می زند که به فکر آینده نیز باشیم. در نمونه ای دیگر شاعر می فرماید:
از مکافات عمل غافل مشو گندم از گندم بروید جو ز جو
دقت در غایت نگری این اشعار تامل برانگیز است. جای سوال است که سریال «شمعدونی» که این شب‌ها دریکی از پربیننده ترین زمان های رسانه‌ی ملی روی آنتن می رود، چه میزان با این تفکر، فرهنگ و معارف قرابت دارد؟ در کدام قسمت مخاطب را نهیب می‌زند که مراقب رفتار و اعمال زشت خود باشد و یا تربیت بد فرزند چه نتیجه و عواقبی در آینده دارد. مگر بخش بزرگی از معضلات اخلاقی و فرهنگی جامعه ناشی از خلاء تربیت خانوادگی و یا رخنه رسانه‌های تصویری دشمن در خانواده های ما در یکی دو دهه گذشته نبوده است؟
منبع: ایران اسلامی
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
