زندگی‌نامه آیتالله یزدی به‌روایت تاریخ + سوابق انقلابی و اجرایی
خبرگزاری تسنیم: زندگی‌نامه و سوابق انقلابی و اجرایی رئیس جدید مجلس خبرگان رهبری را در این خبر می‌خوانید.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، اعضای مجلس خبرگان رهبری صبح امروز (سه‌شنبه) در هفدهمین اجلاسیه مجلس خبرگان (دوره چهارم) با اکثریت آرا، آیتالله محمد یزدی را به‌عنوان رئیس مجلس خبرگان رهبری انتخاب کردند.
*** فعالیت‌های قبل از انقلاب
آیتالله محمد یزدی همزمان با نهضت امام خمینی(ره) مانند بسیاری از روحانیون با این حرکت همگام و همراه شد. او به‌سال 1343 در مسجد امام حسن عسکری(ع) قم طی سخنرانی‌هایی تحت عنوان "زندگی ما، افکار ما" از اصلاح امور مملکت سخن می‌گفت.
در آن ایام در عصرهای جمعه، بیشتر جوانان به سینما می‌رفتند و جو سینماها آکنده از فیلم‌های زشت و مبتذل بود. حضرت امام(ره) با توجه به این معضل، از علما و طلاب خواسته بودند که جلساتی را در عصرهای جمعه برقرار کنند. رساندن این پیام امام(ره) در برخی از شهرها، به‌عهده آیتالله یزدی بود. یکی از آن جلسات، جلسه معروف مسجد امام حسن عسکری(ع) واقع در قم بود که هر یک از علما، 10 شب در آنجا به سخنرانی می‌پرداخت. هنگامی که نوبت به آیتالله یزدی رسید، به‌جای 10 شب، 20 شب آن جلسه را اداره کرد.
عنوان بحث‌های آیتالله یزدی در آن 20 شب، "انقلاب‌های تاریک و روشن" بود که امام(ره) نیز یک شب به آن محفل آمد و تا پایان جلسه هم حضور داشت.
وی پس از فوت "آیتالله بروجردی" برای مرجعیت امام(ره) فعالیت کرد و این امر را در سخنرانی‌های خود ترویج کرد تا اینکه در سال 1344 ساواک از سخنرانی وی در مسجد "بروجردی" کرمانشاه که آیتالله اشرفی اصفهانی امام جماعت آن بود، جلوگیری به عمل آورد و در سال 1345 به‌علت این‌گونه فعالیت‌ها ممنوع‌المنبر شد.
آیتالله یزدی پس از تبعید امام(ره)، به‌توصیهٔ ایشان به‌همراه آیتالله محمد محمدی گیلانی، آیتالله محمدتقی مصباح یزدی، آیتالله حسین مظاهری و آیتالله سید یحیی موسوی یزدی بحث‌های فقهی و تفسیری راجع به مسائلی همچون خمس، حکومت و ولایت داشتند که مباحث مربوط به ولایت به‌صورت کتابی تحت عنوان "امامت در شیعه" به چاپ رسید.
آیتالله یزدی نخستین مقاله‌های خود را در نشریه "حکمت" تحت عنوان "انسان شناسی" چاپ و منتشر می‌کرد. از جمله کتبی که در زمان طاغوت به چاپ رسید، کتاب "گمشدهٔ شما" در سال 1348 بود که توسط آیتالله یزدی منتشر شد و چاپ آن باعث شد فردی به‌نام "مردوخ" به‌بهانه آن، تهمت‌های ناروایی را به ساحت تشیع ابراز دارد. این مسئله باعث شد که آیتالله یزدی تهمت‌های او را در کتابی با عنوان "پاسخ به تهمت‌های مردوخ" پاسخ دهد که هر دو کتاب "گمشدهٔ شما" و "پاسخ به تهمت‌های مردوخ" مورد عنایت حضرت امام خمینی(ره) قرار گرفت.
در سال 1350، آیتالله یزدی، در مدرسهٔ "فیضیه" قم جلسات درس اخلاق برپا می‌کرد و تحت پوشش این جلسات مباحث سیاسی را مطرح کرد. این فعالیت‌ها عاقبت منجر به دستگیری و تبعید او به بندر "کنگان" شد.
ویژگی سخنرانی‌های آیتالله یزدی این بود که در سخنرانی خود ضمن بیان مکتب و روش اهل‌بیت(ع) و نیز خط‌مشی دشمنان آنها، واقعیات مبارزه و مصداق‌های کنونی دشمنی با اهل‌بیت را بیان می‌کرد؛ مثلاً درباره نهضت امام حسین(ع) سخن می‌گفت و بدی و پلیدی یزید و پیروانش را به مردم گوشزد می‌کرد. سپس حسینیان زمان و یزیدیان این دوره را با ویژگی‌های آنها و با انطباق با صدر اسلام بیان می‌فرمود. کتاب "حسین‌بن علی را بهتر بشناسیم" حاصل این سخنرانی‌ها بود که منتشر شد و چند بار، ساواک آن را از بازار جمع‌آوری کرد.
ساواک که این گونه افشاگری‌ها را برنمی‌تافت، آیتالله یزدی را بارها دستگیر و ممنوع المنبر کرد. از جمله دستگیری بعد از 21 رمضان در مسجد جامع قم و پس از سخنرانی در منزل "آیتالله گلپایگانی" را می‌توان نام برد.
*** فعالیت‌های بعد از انقلاب
امام خمینی(ره) پس از بازگشت از تبعید چهارده‌ساله به کشور در تاریخ 12 بهمن‌ماه 1357 تا دوازدهم اسفند همان سال در تهران حضور داشتند و سپس به شهر قم عزیمت کردند.
منزل شخصی امام خمینی(ره) برای انجام ملاقات‌ها کوچک بود و نیاز به خانه بزرگتری برای رفع و رجوع مسائل و پذیرش مردم و انجام دیدارهای مختلف بود. این مسئله موجب شد تا در منزل آیتالله محمد یزدی اقامت کنند.
در اولین سخنرانی امام(ره) در مدرسه فیضیه که شور و شوق فراوان و کثرت جمعیت مانع از انجام این سخنرانی بود؛ حضرت امام(ره) به ایشان دستور می‌فرمایند برای آرام کردن مردم ایراد سخن کنند و ایشان نیز امر امام(ره) را اطاعت نمودند که خاطرهٔ آن در اذهان حاضران در آن روز بزرگ، باقی مانده است.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از مراکز بسیار مهمی بود که در زمان رژیم طاغوت، خدمات شایانی را به مبارزات ملت ایران برای دستیابی به انقلاب اسلامی انجام داده است. آیتالله محمد یزدی، از آغازین روزهای تأسیس این مرکز، با آن همکاری داشته است.
ریاست دفتر امام(ره) در قم
گفتنی است دفتر حضرت امام(ره) در قم به‌صورت شورایی اداره می‌شد و حاج احمد آقا خمینی، آیتالله محمد یزدی، آیتالله محمدتقی اشراقی، آیت الله سید هاشم رسولی محلاتی و سید محمد غرضی از اعضای آن بودند و هر شب جلساتی را برگزار می‌کردند.
حضور در هیئت سه‌نفره حل اختلاف بین شهید رجایی و بنی‌صدر
اولین انتخابات ریاست‌جمهوری در تاریخ 5 اسفندماه 1358، در سراسر کشور برگزار شد و ابوالحسن بنی‌صدر توانست با 10747345 رأی و در واقع با 75.7% آرا به عنوان اولین رییس جمهور انتخاب شود.
جبهه‌بندی ایجاد شده در فضای انتخابات البته جبهه میان مدافعان خط امام و ولایت فقیه از یک سو و مخالفان نظام از سوی دیگر بود. کسانی که به بنی‌صدر رأی دادند، در واقع آرای خود را به‌واسطه ذهنیتی که از ارتباط نزدیک بنی‌صدر با امام(ره) داشتند، به صندوق‌ها ریختند. بنی‌صدر در نگاه عمومی یک مدافع خط امام(ره) شناخته می‌شد. علاوه بر اینکه به‌واسطه سخنرانی‌های مکرر در شهرها و استان‌ها شخصیتی معروف به شمار می‌آمد. این انتخاب زمینه‌ای شد برای بر ملا شدن هویت کسانی که نسبتی با انقلاب نداشتند و برای کسب موقعیت همراه آن شده بودند. بنی‌صدر که گمان می‌کرد 11میلیون رأی، چکی سفیدامضا به شخص اوست، جایگاه خود را خیلی بالا می‌دید و تلاش خود را برای گرفتن مجلس شورای اسلامی هم آغاز کرد.
بعد از انتخاب رئیس‌جمهور نوبت به انتخاب نخست وزیر رسید. پس از آنکه بنی‌صدر احتمال رأی ندادن مجلس به گزینهٔ پیشنهادی خود را دید، طی نامه‌ای از مجلس خواست افرادی را معرفی کند و رییس جمهوری از میان آنان نخست‌وزیر را انتخاب کند. پس از بررسی‌های انجام شده شهید محمدعلی رجایی به‌عنوان نخست‌وزیر برگزیده شد.
در این بازه زمانی اختلافات زیادی بین شهید رجایی و بنی‌صدر در گرفت و عملاً همکاری لازم با نخست‌وزیر نمی‌شد. آیتالله یزدی در کتاب خاطرات خود با نام "خاطرات آیتالله محمد یزدی" و در صفحه 506 آن، در این خصوص می‌گوید: «مدتی بعد قضیه بنی‌صدر و رجایی به وجود آمد و اختلافات این دو بالا گرفت.
بنی‌صدر همواره درصدد آزار نخست‌وزیر بود و مصوبات او را در وقت قانونی خود به تصویب نمی‌رساند و ایرادهای بیهوده می‌گرفت. اختلاف آن دو به مرحله‌ای رسید که قرار شد یک هیئت سه‌نفره حل اختلاف تشکیل شود و مشخص کند که حق با کیست تا بلکه اوضاع آرام شود. بنی‌صدر در روزنامه‌ای که برای خود به‌نام "انقلاب اسلامی" منتشر کرده بود و دیدگاه‌هایش را در آن بیان می‌کرد، همواره و در هر شماره از آن افکار عمومی را علیه روندی که به‌اصطلاح آن روز خط امام و انقلاب خوانده می‌شد، تحریک می‌نمود و در اهانت‌های گوناگون به شهید رجایی که کمترینش این بود که "ایشان متخصص نیست" فروگذار نمی‌کرد. در طرف مقابل هم روزنامه جمهوری اسلامی قرار داشت و مشغول خنثی سازی توطئه تبلیغاتی بنی‌صدر بود».
با گذشت بیشتر زمان، اختلافات بیشتر و مشخص‌تر شده و به نقطه اوج خود نزدیک می‌شود؛ در تاریخ 25 اسفند 1359، پیام 10ماده‌ای امام خطاب به مسئولین کشور صادر می‌گردد. اختلافات بنی‌صدر با دولت، مجلس و قوه قضاییه که از زمان انتخاب وی به ریاست جمهوری شروع شده بود، بعد از ماجرای 14 اسفند 1359 به اوج خود رسید.
طبق بند 6 این بیانیه، هیئت سه‌نفره حل اختلاف شکل گرفت. بنی‌صدر، حجت‌الاسلام اشراقی را به‌عنوان نماینده خود معرفی کرد؛ آیتالله مهدوی کنی، نماینده امام و آیتالله یزدی، نماینده حزب جمهوری اسلامی بود. هیئت حل اختلاف از 24 فروردین 60، جلسات متعددی را برای رسیدگی به اختلافات مسئولین برگزار کرد؛ و همواره با انتشار بیانیه، مقالات و روزنامه‌ها به دست برداشتن از اختلاف و حفظ آرامش دعوت می‌کرد.
بالاخره هیئت 3نفره در تاریخ 12 خردادماه 1360 اعلام کرد که مصاحبه‌ها و سخنان رئیس‌جمهور، تخلف از بیانیه 10ماده‌ای امام(ره) و قانون اساسی می‌باشد و هیئت 3نفره حل اختلاف که به‌خاطر اوج‌گیری اختلافات سران نظام، مطابق فرمان امام تشکیل شده بود، در نهایت رئیس‌جمهور را متخلف اعلام کرد و در تاریخ 1 تیر 1360 و در پی اعلام نظر مجلس که طی روزهای 30 و 31 خرداد بنی‌صدر که بر عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور رأی داده بود، امام بنی‌صدر را از سمت ریاست جمهوری عزل کردند.
*** برخی از سوابق اجرایی و فعالیت‌های سیاسی
رئیس دفتر حضرت امام(ره) در قم
عضو مجلس خبرگان قانون اساسی در سال 1358
امام جمعه موقت تهران در سال 1360
رئیس قوه قضاییه از سال 1368 تا 1378
عضو مجلس خبرگان رهبری از سال 1369
نمایندگی مجلس شورای اسلامی از سال 1361 تا سال 1368 در دو دوره متوالی از قم و تهران
نائب رئیس مجلس شورای اسلامی در ادوار اول و دوم
عضویت در شورای نگهبان در ادوار دوم، چهارم، پنجم و ششم
نمایندگی رؤسای سه قوه در هیئت سه‌نفره حل اختلاف بین شهید رجایی و بنی‌صدر
رئیس دادگاه انقلاب اسلامی قم و باختران
عضو مؤسس و دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
عضو و از مؤسسین جامعه روحانیت مبارز
عضو هیئت امنای حوزه علمیه شهید شاه‌آبادی و عضو هیئت امنای دانشگاه فاطمیه(ع) قم.
انتهای پیام/*
