بروز نشانه‌های اختلاف گروه ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای
خبرگزاری تسنیم: در حالی که مقامات آمریکایی به‌کرّات تأکید کرده‌اند که مجموعه کشورهای ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای با ایران وحدت رویه دارند، نشانه‌های اختلاف نظر بین آنها با ورود گفت‌وگوها به مراحل نهایی محسوس‌تر شده است.
به گزارش خبرنگار اعزامی تسنیم به وین، اصولاً از منظر ادبیات واقع‌گرایی، حفظ و کسب منافع ملی در اولویت و مقصد سیاست خارجی هر کشوری است و گره زدن آن به منافع دیگر کشورها وجهی ندارد. مذاکرات مجموعه کشورهای 1+5 (آمریکا، فرانسه، انگلیس، آلمان، چین و روسیه) با جمهوری اسلامی ایران درباره موضوع رسیدن به توافقی درباره فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز تهران در سالهای اخیر فراز و نشیب‌های زیادی داشته است. سرتیم هماهنگی این 6 کشور با منافع متنوع و گاه متضاد را در مذاکرات یک‌ساله اخیر کاترین اشتون به‌عهده داشته است که البته اهمیت مذاکرات وجهه‌ای بین المللی برای این دیپلمات انگلیسی نیز به‌همراه داشت.
دولت آمریکا به‌عنوان مهمترین طرف مذاکره با ایران به‌دلیل تلاش برای حمایت رقبایش از تحریم‌های یک‌جانبه واشنگتن تلاش داشته همواره گروه 1+5 را منسجم نگه دارد.
مقامات ارشد وزارت خارجه آمریکا از جمله وندی شرمن، معاون وزارت خارجه این کشور در اکثر اظهار نظرهای خود بر وجود وحدت رویه بین این کشورها درباره موضوع هسته‌ای ایران تأکید کرده است.
دیگر مقامات این کشور نیز در راستای حفظ این سیاست بارها این خط‌مشی را مورد تأکید قرار داده‌اند.
با این حال اظهار این واقعیت که گروه 1+5 شامل 6 کشور بسیار نامتجانس، با راهبردهای متفاوت و حتی متضاد بین المللی هستند آشکار و بدیهی است.
اختلافات راهبردی روسیه و آمریکا در مسائل خاورمیانه و بحران اوکراین از یک سو و رقابت روزافزون چین با آمریکا در همه عرصه‌های بین المللی بر کسی پوشیده نیست. به‌علاوه چین اصولاً در مذاکرات هسته‌ای چندان تحرک جدی از خود نشان نداده است و غالباً در سطح پایین حضور پیدا کرده است.
تروئیکای اروپایی نیز نه‌تنها با روسیه وارد تنش جدی در موضوع بحران اوکراین شده است بلکه با آمریکا نیز در موضوع ایران به اختلاف نظرهایی رسیده‌اند.
از همین روست که کاخ سفید با آگاهی بر این نقاط اصطکاک تلاش دارد حداقل سه کشور همسوی اروپایی را در اردوگاه خود حفظ کنند و وزیر خود را پیش از مذاکرات به پایتخت‌های اروپایی می‌فرستد و یا در حین مذاکرات دیدارهای فشرده‌ای با آنها برگزار می‌کند.
طی روزهای اخیر جان کری به لندن و پاریس رفت تا پیش از مذاکره با محمدجواد ظریف در وین هماهنگی‌هایی با دو عضو دائم شورای امنیت داشته باشد، همچنین شب گذشته در حالی که انتظار می‌رفت لوران فابیوس وین را ترک کند، تا نیمه‌شب در هتل پاله کوبورگ با جان کری به رایزنی پرداخت.
همراهی این دو کشور برای آمریکا به‌ویژه تلاش فرانسه برای برخی مانورهای سیاسی در نشان دادن انسجام 1+5 که به نظر می‌رسد اکنون تبدیل به "3 متکثر + 1+1" شده حائز اهمیت است.
از سوی دیگر بر اساس برخی رسانه‌ها از جمله خبرگزاری آلمان، برلین در مذاکرات هسته‌ای نقش متعادل کننده‌ای ایفا می‌کند که برخاسته از منافع اقتصادی زیاد این کشور در ایران و نیز سابقه هسته‌ای آن است.
همچنین روابط آلمان نسبت به دیگر کشورهای اروپایی با ایران بهتر است و غالباً در مقایسه با هیاهوی بیشتر فرانسه و انگلیس در حمایت از تحریم‌ها، برلین با ملاحظه بیشتری موضع گیری کرده است.
از سوی دیگر همچنان که یک دیپلمات فرانسوی روز گذشته به رویترز گفت بخشی از مواضع اخیر الیزه ناشی از شخصیت ضدایرانی و طرفدار اسرائیل وزیر خارجه این کشور ناشی می‌شود. ایده‌ای که تا حدی درست است چرا که کمیته مالی سنای فرانسه اخیراً در گزارشی از سیاست پیروی الیزه از تحریم‌های آمریکا علیه ایران انتقاد کرد و خواستار یک سیاست باثبات در قبال ایران شد.
اینکه دولت آمریکا مهمترین طرف ایران در مذاکرات هسته‌ای است بر کسی پوشیده نیست اما با ورود مذاکرات به روزهای حساس نهایی تلاش واشنگتن برای یک‌دست سازی 5 کشور رقیب دیگر به‌خصوص در حمایت از سیاست‌های یک‌جانبه و گاه زیاده خواهانه این کشور در مذاکرات روز به روز مشکلتر و پرهزینه‌تر می‌شود.
انتهای پیام/پ*
