۵۰۰ میلیون دلار صادرات و ۲۰۰ میلیارد تومان بازرگانی داخلی صنایع دستی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، این روزها دستگاه‌های دولتی هم و غم خود را برای تدوین پیش‌نویس‌های خود برای برنامه ششم توسعه گذاشته‌اند؛ برنامه‌ای که قرار است از از سال 1395 تا 1399 اجرایی شود و یک گام دیگر کشور را به تحقق سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در سال 1404 نزدیک کند. این برنامه از نظر نزدیکی زیاد به سال تحقق چشم‌انداز کشور، بسیار پراهمیت است لذا باید آن‌گونه نوشته شود که گام‌های نهایی را برای رسیدن به اهداف سند چشم‌انداز برداریم.

یکی از حوزه‌هایی که در برنامه‌های توسعه گذشته، بسیار مظلوم واقع شد و تقریباً سهم بسیار ناچیزی را بر خلاف وعده‌های مسئولان از این برنامه‌ها داشت، حوزه صنایع دستی بود که در هر زمان مسئولان از برنامه‌های جامعی در این حوزه و توجه به آن به عنوان اقتصاد جایگزین نفت سخنان دهان‌پرکنی به میان می‌آوردند اما در حد همان سخنان باقی می‌ماند و در عمل دو سرنوشت برای متن برنامه چندم توسعه در حوزه صنایع دستی باقی می‌ماند؛ حذف یا تعدیل.

نمونه این موضوع به دولت قبل برمی‌گردد که دبیر تدوین برنامه پنجم توسعه در حوزه صنایع دستی اعلام کرد که بعد از برگزاری نشست‌های فراوان کارشناسی، طرحی جامع را مهیا و به دولت ارائه کردیم اما آن‌چه به مجلس ارائه شد موجب تعجب ما شد چرا که تقریباً همه آن حذف شده بود.

در کوتاه‌ سخن، برنامه ششم در راه است، برای بررسی راهکارها و برنامه‌های حوزه صنایع دستی کشور به سراغ بهمن نامورمطلق، معاون صنایع دستی کشور رفتیم تا از زبان وی تلاش‌ها برای برنامه‌نویسی و اهداف صنایع دستی در این برنامه را جویا شویم.

وی معتقد است، این برنامه یکی از مهم‌ترین برنامه‌های پیش روی حوزه صنایع دستی است و حکم سرنوشت را برای صنایع میراثی کشورمان دارد و در صورت عدم دیده‌شدن توسط مسئولان، لطمات جبران‌ناپذیری را می‌خورد. متن گفت‌وگوی تسنیم با دکتر نامور مطلق را در زیر می‌خوانید:

*تسنیم: بیش از یک سال از زمان انتصاب شما در معاونت صنایع دستی می‌گذرد، مهم‌ترین هدفی که توانستید در این مدت محقق کنید و مهم‌ترین هدفی که در سال آینده در پی تحقق آن هستید را بیان کنید.

*نامورمطلق: ببینید! ما با توجه به تخریباتی که در دوره‌های گذشته در حوزه صنایع دستی شده بود در طی یک‌سال گذشته به دنبال تثبیت وضعیت صنایع دستی بودیم، به عبارت دیگر شعار «از تخریب تا تثبیت» را در پیش گرفتیم و این کار را به کمک تسهیلاتی که به امر تولید دادیم و آرامشی که در حوزه روانی برای هنرمندان از جمله دیده‌شدن آن‌ها در نظر گرفتیم تا حدودی محقق کردیم اما شعاری که برای سال آینده خود در نظر گرفتیم «از تولید به بازرگانی» است، چرا که با اقدامات انجام شده تا حدودی خیالمان راحت است که اندک تولیدی داریم و حال باید به دنبال بازاریابی برای فروش محصولات صنایع دستی برویم تا همین تولید آرام‌آرام جان گیرد و رشد کند، البته ارائه تسهیلات به حوزه تولید ادامه خواهد داشت.

*تسنیم: آیا شما این موضوع را که در برنامه‌های توسعه‌ای کشور به حوزه صنایع دستی کم‌تر توجه شده است را قبول دارید، اگر بلی، علت آن را در چه می‌دانید؟

نامورمطلق: متأسفانه این موضوع درست است، در برنامه پنجم و برنامه‌های پیشین، صنایع دستی نادیده گرفته شده است، این اتفاق به این دلیل صورت گرفت که صنایع دستی مورد باور قرار مسئولان نگرفت و مسئولان هنوز دید نوستالژیک به آن دارند، متأسفانه تصمیم‌گیران فکر می‌کنند، صنایع دستی همان صنایع گذشته است و فقط به خاطر این‌که یادی از گذشته باشد یک خاتمی روی میز می‌گذاریم. نبود این شناخت و فرهنگ تازه‌ای که صنایع دستی به واسطه آن در حال شکوفا شدن است باعث می‌شود صنایع دستی دیده نشود، آن‌قدر درباره صنایع دستی در دو برنامه گذشته اجحاف شد که آدم فکر می‌کند اراده شده بود صنایع دستی از ایران برچیده شود.

*تسنیم: برنامه ششم توسعه در حال تدوین است و در برخی حوزه‌ها پیش‌نویس‌هایی تدوین شده است، رئیس سازمان میراث فرهنگی هم اعلام کرده است که پیش‌نویس آن در هر 3 حوزه زیرمجموعه سازمان تقدیم دولت شده است، شما چه برنامه‌هایی را برای حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی در نظر گرفتید؟

*نامور مطلق: هدف‌هایی را در حوزه صنایع دستی در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی کردیم، یکی از آن‌ها این است که می‌خواهیم در حوزه اشتغال در صنایع دستی یک رشد نرم و در حوزه کیفی آن رشد سریع داشته باشیم، منظور از رشد نرم این است که امروز طبق اطلاعاتی که داریم -که البته این اطلاعات تقریباً قابل اطمینان نیستند و باید آن‌ها را بازسازی کنیم- چیزی حدود بین 300 تا 350 هزار نفر در صنایع دستی شاغلند که می‌خواهیم تا پایان برنامه پنجم آن را به 500 هزار نفر افزایش دهیم، می‌توانیم تعداد را از این بیش‌تر کنیم اما نکته اینجاست که فقط اسم‌نویسی نیست بلکه این افراد نیاز به حمایت دارند، نیاز به تسهیلات و بیمه نیازهای دیگر دارند و فکر نمی‌کنم شرایط فعلی آمادگی بیش از این را داشته باشد و ما نمی‌خواهیم با وقت و انرژی این افراد بازی کنیم، می‌خواهیم آنچه واقعاً توان صنایع دستی امکان‌پذیر است را انجام دهیم لذا سقف ما فعلاً نیم میلیون نفر است با تمام حمایت‌هایی که لازم دارند.

دوم این‌که می‌خواهیم بازرگانی خود را فعال‌ کنیم، امروزه می‌گویند 70 میلیارد تومان گردش مالی بازرگانی داخلی صنایع دستی کشور است، می‌‌خواهیم این عدد را به 150 میلیارد تومان تا پایان برنامه پنجم برسایم یعنی هدف مطلوب ما دوبرابر کردن و آرمانی ما سه برابر کردن آن است که بتوانیم این را به 150 میلیارد و اگر توانستیم به بالای 200 میلیارد برسانیم؛ ما کار را برای 200 میلیارد بسته‌ایم.

*تسنیم: در حوزه صادرات چطور؟ چه هدفگذاری برای این قسمت دارید؟

*نامورمطلق:در حوزه صادرات گفته می‌شود که البته این عدد قطعی هم هست، حدود 130 میلیون دلار صادرات صنایع دستی داریم که می‌خواهیم این عدد را به 300 میلیون دلار برسانیم و امیدواریم این کار انجام شود و برای همین موضوع میزان رشد سالانه را حساب کردیم، مطلوب ما 300 میلیون دلار است  اما ایده‌آل ما نیم میلیارد دلار است.

*تسنیم: نگاه مسئولان به این حوزه چگونه باید باشد؟ آیا به نظر شما 130 میلیون دلار توجه مسئولان را برای کمک به این حوزه جلب می‌کند؟

*نامورمطلق: ببینید! شاید الان 130 میلیون دلار پولی نباشد، اما مسئولان برای سرمایه‌گذاری روی حوزه صنایع دستی نباید به وضعیت فعلی ما نگاه کنند، بلکه باید نگاه به ظرفیت ما کنند، یعنی خواهش ما از تصمیم‌گیران در دولت این است که به وضعیت ما نگاه نکنید بلکه به ظرفیت ما نگاه کنید تا این حوزه بتواند پیشرفت کند، چون این حوزه ظرفیت‌های زیادی دارد که متأسفانه به خاطر بداندیشی‌ها و سوءمدیریت‌ها وضعیت آن بد است، اما ظرفیت بالایی دارد اگر این استفاده نشود ظرفیتش هم پایین می‌آید و اگر در آینده به خوبی از این پتانسیل استفاده نشود، ظرفیت آن کاهش می‌یابد و اگر استفاده شود، وضعیت خوب می‌شود لذا بستگی به نوع برخورد ما دارد.

ببینید! برنامه ششم بسیار برای ما اهمیت دارد و باید صنایع دستی در آن بسیار  پررنگ دیده شود چرا که عمر آینده درخشان صنایع دستی به این برنامه بسته است و اگر برنامه ششم برنامه خوبی برای صنایع دستی نباشد در آینده نمی‌توانیم آینده خوبی را برای هنرمندان صنایع دستی و هنر صنایع دستی داشته باشیم، مطمئن هستم اگر به صنایع دستی اعتماد شود، حتماً شکوفا می‌شود و موجب ارتقای بخش صادرات و ارتقای وضعیت زندگی ایرانیان خواهد شد.

*تسنیم: یکی از دردهای کهنه دیده‌نشدن صنایع دستی به مجلس هم برمی‌گردد که با وجود اشتغال بیش از 2 میلیون نفر در این حوزه متأسفانه حتی یک فراکسیون تخصصی هم در این حوزه نداریم، در این زمینه چه نظری دارید؟ آیا اقدامی انجام دادید؟

*نامورمطلق: ما دعوت می‌کنیم از نمایندگان مجلس تا فراکسیونی تخصصی در زمینه صنایع دستی در مجلس تشکیل شود، برای این‌که فراکسیون نشانه توجه است چیزی که اهمیت دارد، برایش فراکسیون تشکیل می‌دهند؛ به نظرم تشکیل فراکسیون در مجلس بیانگر توجه مجلسی‌ها به این قشری خواهد بود که برای ما عزت و احترام آوردند و از هویت و فرهنگ ما صیانت می‌کنند.

هویتی‌ترین صنعت ما صنایع دستی است و هویتی‌ترین هنر ما هنرهای سنتی است، ما در دنیا هر جا بخواهیم از کیان، هویت و شخصیت کشورمان دفاع کنیم و آن را به مرز تماشا بگذاریم همین هنرهای سنتی و صنایع دستی و فرش است و به عنوان نمونه نشان می‌دهیم، آیا این، استحقاق داشتن یک فراکسیون ندارد، این هنرمندان ما دردمندند و می‌خواهند با نمایندگانشان ارتباط برقرار کنند و ما می‌دانیم اگر این فراکسیون درست شود بر کار ما نظارت می‌کند، ما نیاز به این نظارت داریم و این اتفاق موجب قانون‌گذاری‌های مناسب می‌شود، صنایع دستی بیش از این‌که از اعتبارات کم، رنجور باشد از قانون‌های کم، رنجور است و این فراکسیون می‌تواند کمک کند، ما ارتباط کمی با نمایندگان داریم، می‌خواهیم این ارتباط را نهادینه کنیم، یعنی حوزه صنایع دستی علاقمند است ارتباطش را با مجلس به واسطه یک ارتباط، نهادینه، منظم و پیوسته کند تا با تعامل مشکلات را حل کنند.

نمایندگان به این دعوت هنرمندان و معاونت صنایع دستی لبیک بگویند، هر جا بگویند آماده‌ایم بیاییم و دعوت کنیم به ما کمک کنند تا هنرمندان ما با دغدغه کم‌تر و تمرکز بیش‌تری به کار هنری بپردازند تا در عرصه جهانی شکوفاتر شویم.

گفت‌وگو از مسعود ملکی

انتهای پیام/