لازمه ورود به بازارهای جهانی توجه به استانداردسازی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، منصور جلایر مدیرکل استاندارد آذربایجان غربی متولد خرداد 47 در شهرستان سلماس است.

وی تحصیلات آکادمیک خود را در مقطع کارشناسی مهندسی شیمی دانشگاه تهران و مقطع کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه ارومیه به ترتیب در سال‌های 72 و 89 به پایان رسانده است.

جلایر در سال 76 وارد سازمان ملی استاندارد شده و از سطوح کارشناسی به رده‌های بالا از جمله سمت مدیرکل استاندارد کهگیلویه و بویراحمد از سال 84 تا 87 ، مدیرکل استاندارد استان سمنان از سال 87 تا 90 رسیده است و از سال 90 تاکنون نیز مدیرکل استاندارد آذربایجان غربی است.

گفت‌وگوی تفصیلی خبرنگار تسنیم با مدیرکل استاندارد آذربایجان غربی پیرامون وظایف و مسئولیت‌های سازمان استاندارد و فواید آن در جامعه از نظر می‌گذرد.

تسنیم: تاسیس سازمان ملی استاندارد در ایران به چه زمانی بازمی‌گردد و وظایف و مسئولیت‌های این سازمان چیست؟

جلایر: سازمان استاندارد برای نخستین بار در سال 1304 در قالب مرکز اوزان و مقیاس شروع به کار کرد و در آن سال‌ها این نهاد زیر نظر وزارت اقتصاد بود، با تغییرات ایجاد شده در آن از جمله الحاق آن به وزارت صنایع و معادن و در نهایت در دو سال اخیر فعالیت سازمان ملی استاندارد زیر نظر نهاد ریاست جمهوری به صورت کنونی درآمده است.

تسنیم: معنی و مفهوم استاندارد چیست؟

جلایر: در حال حاضر استاندارد به یک واژه جمعی تبدیل شده است و همه از این کلمه استفاده می‌کنند اما واژه استاندارد خود به معنای نظم، قاعده، معیار و سنجشی است که مبتنی بر دانش و تجربه باشد تا اثربخشی لازم را در جامعه داشته باشد.

استاندارد به قدری در زندگی ما رسوخ کرده است که از یک تعریف فراتر رفته و به یک واژه و فرهنگ تبدیل شده است.

تسنیم: با اینکه واژه استاندارد در جامعه و در طول روز بارها و بارها مورد استفاده قرار می‌گیرد و مردم طالب کالاهای استاندارد هستند، اما هنوز اکثر کالاهای مورد استفاده از استاندارد معینی برخوردار نیستند، علت این مسئله را در چه مواردی ارزیابی می‌کنید؟

جلایر: قرار نیست سازمانی به عنوان سازمان ملی استاندارد تمام تولیدات و خدمات ارائه شده در جامعه را از نظر استاندارد بودن مورد ارزیابی و واکاوی قرار دهد، در واقع این کار حجیم قابل انجام نیست و از توان سازمان ملی استاندارد خارج است و می‌توان گفت که این خواسته در هیچ کشور دیگری نیز معقول و قابل اجرا نیست.

معمولا قابل قبول بودن و یا نبودن یک کالا باید از سوی جامعه تعیین شود و به همین دلیل افزایش آگاهی جامعه به منظور سنجش و انتخاب یک کالا و یا خدمت ضروری است و این انتخاب یعنی استاندارد.

در برخی از موارد جامعه به دلیل این که حق انتخاب ندارد متضرر می‌شود چرا که تولیدات و یا خدمات به گونه‌ای عرضه می‌شود که منافع مصرف‌کننده را به خطر می‌اندازد و مصرف‌کننده به دلیل این که نمی‌تواند از حق خود دفاع کند، سازمان‌هایی به منظور استیفای حق مصرف‌کننده تشکیل می شوند.

سازمان ملی استاندارد یکی از سازمان‌هایی است که با تدوین ویژگی‌های لازم در مورد کیفیت کالاهای مختلف به عنوان مبنای سنجش کیفیت آن، مبادرت به تعیین استاندارد آن می‌کند و در جامعه اطمینان‌بخشی لازم را می‌دهد که اگر کالای مورد نظر مطابق استاندارد نیست با تولیدکننده برخورد ‌شود و اگر هست، این اطمینان را می‌دهد که هیچ نگرانی از مصرف این کالا وجود ندارد.

از طرفی اصحاب رسانه با افزایش سطح آگاهی در جامعه، سبب می‌شود تا مصرف‌کننده کالای غیراستاندارد را انتخاب نمی‌کند.

سازمان‌های حمایت‌کننده مانند سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده باید از طرف مصرف‌کننده در صورت رعایت نشدن استانداردهای لازم اعلام جرم کند و از بروز خطر برای افراد جامعه جلوگیری کند.

به منظور اطمینان‌بخشی در مورد یک کالای خاص از نظر استاندارد بودن، عوامل بسیاری درگیر هستند از جمله سازمان ملی استاندارد، استاندارد لازم را تدوین کرده و اجرا و به کارگیری آن به سایر سازمان‌ها برمی‌گردد و اگر خلاف آن ثابت شود تولیدکنندگان باید پاسخگو باشند.

تسنیم: وظایف و ماموریت‌های اصلی سازمان ملی استاندارد چیست؟

جلایر: این سازمان چهار رکن اصلی در ارتباط با وظایف و ماموریت‌های خود دارد که تدوین استانداردها در تمام زمینه‌ها به عنوان معیار تخصصی، نخستین رکن این سازمان محسوب می‌شود واستانداردهای تدوین شده در اختیار جامعه قرار دارد که تمام وزارت‌خانه‌ها موظف به بکارگیری این استانداردها هستند.

رکن دوم استاندارد آموزش است و آموزش تخصصی به تولیدکنندگان و مسئولان کنترل کیفی در مراکز تولیدی جزو مسئولیت‌های مهم این سازمان است.

فرهنگ‌سازی به منظور مطالبه کالاهای استاندارد در جامعه مهم‌ترین رکن سازمان استاندارد است

ترویج و فرهنگ‌سازی در زمینه استاندارد رکن سوم سازمان ملی استاندارد است و با توجه به این موضوع اگر استاندارد تدوین شود و آموزش‌های لازم نیز در این زمینه ارائه شود اما فرهنگ‌سازی انجام نگیرد به طور یقین جامعه از مزایای استاندارد بهره‌مند نمی‌شود بنابراین نقش رسانه‌ها در ایجاد بسترهای لازم برای فرهنگ‌سازی بسیار پررنگ و اساسی  است، چرا که جوامعی که فرهنگ‌سازی لازم در آن‌ها از توسعه و رشد کافی برخوردار بوده، پیشرفت کرده‌اند.

با نبود فرهنگ‌سازی حتی اگر ده‌ها سال برای موفقیت در موضوعی خاص تلاش و کار شود، باز هم نتیجه مورد نظر کسب نمی‌شود، فرهنگ‌سازی در ارتباط با آگاهی بخشیدن به جامعه و مطالبه  آن از سوی مردم بسیار مهم است به عنوان مثال کم‌کم با سرد شدن هوا، لزوم ایجاد فرهنگ استفاده از کالاهای مرغوب جامعه مانند بخاری‌های هوشمند ضروری است، انرژی این بخاری‌ها کنترل شده است و در صورت نشست احتمالی و تمام شدن اکسیژن موجود در فضای اتاق بلافاصله خاموش می‌شود.

رکن چهارم سازمان ملی استاندارد اجرای استانداردها است، سازمان با نمونه‌برداری از کالای مورد نظر و انجام آزمایشات مربوطه در صورت عدم رعایت استانداردهای لازم با تولیدکننده برخورد می‌کند، بعضا سازمان با خریداری کالا از توزیع‌کنندگان اقدام به تست استاندارد می‌کند و مراحل طبق روال به جلو می‌رود، در مواردی هم با رسیدن شکایت از مردم و یا سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، استاندارد با انجام آزمایشات ضروری استاندارد بودن و یا نبودن کالا را مورد تایید قرار می‌دهد.

قانون سازمان ملی استاندارد را مکلف می‌کند تا در صورت عدم رعایت استاندارد در کالا و یا خدمت خاص، برخورد لازم را از جمله اعلام جرم به مراجع قضایی اجرایی کند.

تسنیم: فواید و مزایای استاندارد سازی چیست؟

جلایر: فواید استانداردسازی را می‌توان از چند بعد مورد بررسی قرار داد، هر کشوری که استاندارد در آن‌ها به کار گرفته شود، می‌تواند کالاهای خود را در بازارهای جهانی عرضه کند، هیچ کشوری نمی‌تواند بدون لحاظ کردن استانداردها و رعایت یک سری از مقررات ادعای موفقیت و پیشرفت کند.

بهره‌مندی از مزایای استانداردسازی در مرحله بعدی به جامعه برمی‌گردد به طوری که مصرف‌کننده از استاندارها بهره‌مند می‌شود و با اطمینان از حفظ کیفیت، سلامتی و ایمنی آن کالا را مصرف می‌کند.

همچنین تولیدکنندگان با رعایت استاندارها، به عنوان معیار تولید وارد رقابت با سایر تولیدکنندگان می‌شود.

در نهایت می‌توان نتیجه گرفت که اگر ما بخواهیم غیر از این عمل کنیم و استانداردها را نادیده بگیریم هم جامعه را متضرر کرده‌ایم و هم هیچ گونه تعاملی با  سایر کشورها نخواهیم داشت به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران استانداردهای خود را با استانداردهای بین‌المللی مطابقت می‌دهد و از آن‌ها استفاده می‌کند.

گفت وگو از المیرا پورعلی

انتهای پیام/ ب