حمایتی برای استقرار گروههای تئاتر در مشهد صورت نگرفته است
خبرگزاری تسنیم: کارگردان مشهدی تئاتر گفت: در حال حاضر بحث استقرار گروهها در مشهد مطرح شده است و تعدادی از هنرمندان تئاتر برای دریافت مجوز اقدام کردهاند اما هنوز از سوی مدیران فرهنگی بودجهای حمایتی برای استقرار گروههای تئاتر مطرح نشده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، فعالیت هنرمندان تئاتر در این عرصه هنری همواره نیازمند حمایتهای دولتی بوده است و از آنجا که این رشته هنری هزینههای زیادی دارد و برای تولید و استمرار آن این هزینهها باید از جایی تأمین شود همواره بحث حمایت از تئاتر به عنوان عاملی برای استمرار این هنر مورد تأکید بوده است.
یکی از مباحثی که در همین راستا مطرح میشود فعالیت گروههای تئاتر مستقل و ورود بخش خصوصی به این عرصه است، عدهای معتقد هستند که در شرایطی که اقتصاد تئاتر با مشکلات جدی روبرو شده است باید فعالیتهای گروههای تئاتر به شکل مستقل افزایش یابد و این عامل توسعه این هنر را به همراه دارد و عدهای دیگر معتقد هستند که فعالیت گروههای تئاتر به معنای قطع حمایت دولت از این هنر نیست و نباید باشد.
گروههای تئاتر مختلفی در مشهد مقدس وجود دارند که هر یک به تولید نمایشهایی میپردازند اما تعداد گروههایی که به طور رسمی ثبت شده باشند و دارای سالن نمایش و دفتر مجزا باشند زیاد نیست، در این زمینه تعدادی از پیشکسوتان و هنرمندان تئاتر مشهد سابقههایی دارند و در حال حاضر نیز تعدادی از هنرمندان تئاتر مشهد اقدام به تأسیس گروههای خصوصی تئاتر کردهاند.
در این زمینه با یکی از پیشکسوتان تئاتر مشهد که اقدام به تأسیس و ثبت گروه تئاتر کرده است صحبت کردیم و گفتوگویی تفصیلی با این هنرمند مشهدی داشتیم و برچی چالشها، موانع و مشکلات تأسیس گروه تئاتر و آموزش این هنر را با او در میان گذاشتیم.
شاپور ترکمن سرابی از جمله پیشکسوتان این هنر است که بیش از سه دهه در این عرصه فعالیت دارد، متن گفتوگوی ما با این هنرمند به قرار زیر است:
با سلام، ابتدا در مورد سابقه هنری خود در تئاتر توضیخات مختصری داده و سپس بفرمایید خود را متعلق به چه نسلی از تئاتر مشهد میدانید؟
قریب به 35 سال است که در تئاتر فعالیت دارم و اگر بخواهیم هنرمندان تئاتر مشهد را نسلبندی کنیم آنها به نسل پیشکسوتان گذشته در دهه 40 و 50 و بزرگانی مانند محمد علی لطفی مقدم و رضا صابری و نسل میانی د ر دهه 60 و 70 و نسل امروزی از دهه 80 به بعد تقسیم میشوند که در این میان من به دسته دوم تعلق دارم.
بنابراین خودم را متعلق به نسل میانی تئاتر مشهد میدانم که فعالیت هنری خود را در حوزه تئاتر از دهه 60 آغاز کرده و تا امروز نیز در این عرصه باقی مانده است.
فعالیت تئاتر در قالب گروهی را از چه زمانی آغاز کردید و کیفیت کار گروه کوچه به نظر شما چگونه ارزیابی میشود؟
گروه کوچه را از سال 68 تأسیس کردیم و از آن زمان تا امروز تمام نمایشهایی که توسط این گروه کار شده است با نام همین گروه کار شده و به نظرم در مجموع کارهایی که این گروه هنری تا کنون تولید کرده است مجموعهای ارزشمند است که افتخاراتی را نیز برای اعضای این گروه به همراه داشته است.
خوشبختانه اخیراً با اتفاقی روبرو شدیم که گروهها قرار است ثبت شوند و این اتفاق که برای نخستین بار میافتد به نظرم میتواند زمینهساز تحولات خوبی در حوزه تئاتر باشد، بر همین اساس مدارکی را به تهران ارسال کردهایم و نکته مهمی که به نظرم جا دارد روی آن تأکید کنم این است که گروه تئاتر ما بدون هیچ مانعی که سر راه آن ایجاد شود به راحتی به ثبت رسید.
تثبیت گروههای تئاتر در مشهد از چه زمانی آغاز شد و امروز این جریان در چه مرحلهای است؟
از مشهد در همین اواخر سه گروه تئاتر به ثبت رسیده است که گروه تئاتر کوچه یکی از آنهاست و با این که از این جریان یک سال و نیم میگذرد خوشبختانه هنرمندان تئاتر در مشهد از این فرایند استقبال خوبی نشان دادهاند و به نظرم پس از این شاهد گروههای دیگری نیر خواهیم بود.
از زمانی که این گروه ثبت شده است نیز تاکنون چند نمایش خوب داشتیم که یکی از آنها شور شهناز بود که توسط راضیه ایرانی نوشته شده بود و من کارگردانی آن را بر عهده داشتم، اضافه بر این کار یک تئاتر عاشورایی داشتیم که با عنوان نقل نامه عاشقی اجرا شد که خیلی زود به تولید رسید و ظرف پنج روز آماده شد.
در حال حاضر نیز شور شهناز در رابطه با واقعه ضربت خوردن حضرت علی (ع) در حال تولید است که تمرینات آن انجام میشود و برای جشنواره فجر امسال ارسال خواهد شد.
گروه "کوچه" در حال حاضر بر روی چه نمایشی کار میکند؟
در حال حاضر نیز بر روی دو نمایش طنز کار میکنم، یکی از آنها با عنوان خواستگاری چخوف و دیگری با نام قلم عمه خانم است که هر دو متن خارجی هستند و تمرینات ما برای اجرای این دو نمایش به طور همزمان است تا بتوانیم این دو نمایش را نیز برای اجرا آماده کنیم، این دو کار قرار بود برای نیمه نخست ماه مبارک رمضان امسال آماده شود که روند تولید آن با وقفه مواجه شد و به تأخیر افتاد، در حال حاضر نیز در حال انجام کارهای اداری این دو اثر برای دریافت مجوز هستیم که هنوز این فرایند ادامه دارد.
در خلال کار خود سعی کردیم که پس از دریافت مجوز گروه کوچه مکانی داشته باشیم و به تولید تئاتر بپردازیم و پس از رایزنیهایی که با اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شد مکانی را در مشهد مقدس برای گروه کوچه در نظر گرفتیم که این گروه در آنجا بتواند تمرینات خود را برای تولید تئاتر داشته باشد.
اضافه بر این به دنبال این هستیم که مجوز یک مرکز تولید تئاتر خصوصی را بگیریم تا بتوانیم به فعالیت خود به طوری حرفهایتر و تخصصیتر ادامه دهیم، و گروه کوچه امروز آمادگی دارد تا با تمام گروههای تئاتر دیگری که در مشهد مقدس کار تئاتر انجام میدهند همکاری کند.
به نظر شما تئاتر خصوصی تا چه اندازه نیازمند حمایتهای دولتی است؟
این که به تئاتر به طوری خصوصی نگاه کنیم و به این فرض باشیم که تئاتر خصوصی تئاتری است که از حمایتهای دولتی بینیاز است درست نیست و در هیچ کجای دنیا چنین چیزی مشاهده نمیشود و در پیشرفتهترین کشورهای دنیا نیز شاهد این هستیم که دولت و بخشهای خصوصی و غیر دولتی نیز به طور همزمان حمایتهایی از این هنر دارند.
به نظرم گروههای تئاتر میتوانند آموزشها و تمرینات خود را داشته باشند و تولیداتی مخصوص به خود ارائه دهند و به نظرم این طور میتوانیم به سمت تئاتر خصوصی برویم، از طرف دیگر فعالیت تئاتر خصوصی میتواند درآمدزایی داشته باشد و بخشی از کاهش بودجههای دولتی در این زمینه را جبران کند که این کمکهای مالی برای رونق تئاتر و استمرار آن بسیار موثر است.
جریان تئاتر خصوصی و گروهداری در تئاتر نیز باید جریانی سراسری در کشور باشد تا شاهد این باشیم که گروههای خصوصی تئاتر به تولیداتی میپردازند و از این طریق اقتصاد تئاتر را به سمت خودکفایی سوق میدهند.
چه آیندهای برای تئاتر خصوصی در مشهد میبینید و به نظر شما آینده این تئاتر با رعایت چه مواردی میتواند روشن و امیدوارکننده باشد؟
در کل آینده خوبی برای تئاتر خصوصی میبینم و به نظرم این جریان که به تازگی متأثر از عوامل مختلف فرهنگی و اقتصادی بروز پیدا کرده است در آینده نیز تحولات خوبی را در عرصه این هنر ایجاد میکند اما آنچه به نظرم اهمیت دارد این است که این جریان باید با برنامهریزی مشخص و دقیقی هدایت شود تا به بیراهه نرود.
اگر مسیر مشخصی در روند افزایش گروههای تئاتر و تئاتر خصوصی وجود داشته باشد مانعی در کار ایجاد نمیشود و کارها به سادگی پیش میرود و به نظرم مهم است که در این مسئله خودکفایی اقتصادی گروهها و سیاستگذاری در این راستا مورد تأکید مسئولان قرار بگیرد.
تاکنون راهکاری برای بهبود و تقویت تئاتر خصوصی به مسئولان فرهنگی استان ارائه دادهاید؟
در سالهای گذشته راهکارهایی را برای انجمن نمایش خراسان رضوی پیشنهاد کردیم و در اوایل دهه 80 این پیشنهادات مورد بررسی قرار گرفت اما متأسفانه در سیاستگذاریها اعمال نشد و آن پیشنهادات تا امروز اجرایی نشده است، این پیشنهادات که با عنوان مقاوله نامه تئاتر ارائه شد در شورایی ویژه مورد بررسی قرار گرفت اما باز هم از آن زمان تا امروز هیچ پاسخی درباره این مقاولهنامه دریافت نکردهایم.
دشواریهای کار در تئاتر به طور خصوصی از کجا ناشی میشود؟
دشواریهای کار تئاتر در عرصه خصوصی نیز بخشی از آن به هنرمندان و بخش دیگری از آن به مسئولان فرهنگی بر میگردد که به نظرم در حوزه مدیریت این مشکلات باید با برنامهریزی دقیق برطرف شود.
در حال حاضر بحث استقرار گروهها در مشهد مطرح شده است و تعدادی از هنرمندان تئاتر برای دریافت مجوز اقدام کردهاند اما هنوز از سوی مدیران فرهنگی بودجهای حمایتی برای استقرار گروههای تئاتر مطرح نشده است و نمایش شور شهناز به عنوان نمونه از گروه کوچه که در نوبت اجراست منتظر بودجه است.
نسل امروزی تئاتر مشهد به نظر شما تا چه اندازه ادامه راه پیشکسوتان را میرود و تا چه اندازه با نسل پیش از خود ارتباط دارد؟ روی هم رفته این نسل را چگونه ارزیابی میکنید؟
نسل جدید تئاتر مشهد نسل خوبی است و توانایی کافی برای اجرای تئاتر دارد اما به نظرم برای کار در تئاتر از انگیزههای کافی برخوردار نیست، به نظرم نسل جدید نسل پیش از خود را قبول نداشته و هیچ وابستگی میان نسل جدید و نسل گذشته وجود ندارد.
گفتوگو از نوید موسوی
انتهای پیام/