«تدلیس سیستماتیک» فرجی‌دانا در رأی اعتماد مجلس؟
خبرگزاری تسنیم: فرجی دانا در نطق خود در جلسه رأی اعتماد نمایندگان مجلس به وی، برنامه‌هایی را برای دانشگاه اعلام کرد که پیشگیری از ناآرامی در دانشگاه‌ها و همچنین تلاش جدی برای افزایش رشد علمی دانشگاه‌ها از جمله آنها بود.
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، فرجی دانا با وعده‌های خوبی برای آینده جامعه دانشگاهی و سطح علم کشور برای گرفتن رأی اعتماد مجلس وارد خانه ملت شد.
بخشی از بیانات فرجی‌دانا در جلسه رأی اعتماد مجلس به این شرح است:
* رئوس برنامههای من با تکیه بر رهنمودهای رهبری، قانون اساسی، اسناد بالادستی، برنامه پنجم توسعه و نقشه جامع علمی کشور است.
* دانشگاه برای آنکه بتواند رشد علمی خود را به‌صورت مستمر ادامه دهد نیازمند فضایی مساعد، امن، اخلاق‌مدار، قانون‌مدار و روحیه اعتماد است.
* اهداف بنده در وزارت علوم تلاش برای پیشبرد سیاست‌های کلی نظام در جهت توسعه علمی و استفاده کیفی از نظام علمی است.
* ارتقای سطح دانش، افزایش کارآفرینی، تقویت فضای امید و اعتماد دانشگاهیان و توجه ویژه به دانشگاه تازه‌تأسیس در مناطق محروم در اولویت کاری وزارت علوم قرار خواهد گرفت.
* ما باید نگاهی جدی به تبدیل علم به ثروت داشته باشیم که قطعاً این موضوع در اولویت برنامه وزارت قرار خواهد گرفت.
* دانشگاه‌ها باید الگوی واقعی و علمی در سازگاری علم و ایمان در جامعه باشند و البته این ویژگی را در اجتماع تحقق ببخشد.
* وزارت علوم به‌دنبال بازنگری متون، محتوا و برنامههای درسی درباره توسعه مبانی دینی و الگوی اسلامی در دانشگاه‌های کشور است.
* توسعه فناوری و نوآوری نیز که مهمترین بخش‌های تولید علم و ثروت است در اولویت کاری وزارت قرار خواهد گرفت.
فرجی‌دانا در گفت‌وگو با نمایندگان در کمیسیون‌های تخصصی و همچنین در صحن علنی مجلس به آنها وعده داد به‌خلاف آنکه از اعضای جبهه اصلاح طلبی به شمار آمده همه او را از پیروان راه مصطفی معین می‌دانند سیاست‌های اصلاحات برای جامعه دانشگاهی و به آشوب کشیدن و از بین بردن نظم و امنیت دانشگاه‌ها را هیچ‌گاه اجرایی نخواهد کرد.
حجت الاسلام روحانی نیز در جلسه رأی اعتماد به او مهمترین نکته‌ای که مطرح کرد، برقرار کردن فضایی آرام و علمی برای دانشگاه‌ها بود. او در این جلسه تأکید کرد: دکتر فرجی دانا به‌دلیل اخلاق، ادب و حلم می‌تواند وزیری باشد که ما شاهد دانشگاهی آرام‌تر و عالم‌تر در ماه‌های آینده باشیم چرا که چنین دانشگاهی مدیران لایق آینده را به جامعه تحویل خواهد داد.
فرجی دانا هم در این جلسه مواردی را به‌عنوان برنامههای خود مطرح کرد که با توجه به کارنامه کاری وی در طول 10 ماه گذشته بسیار جالب توجه است. او تأکید کرده بود: اهداف بنده در وزارت علوم تلاش برای پیشبرد سیاست‌های کلی نظام در جهت توسعه علمی و استفاده کیفی از نظام علمی است. افزایش کیفیت آموزش و پژوهش بر پایه نقشه جامع علمی کشور در تراز جهانی از اولویت‌های وزارت علوم خواهد بود تا دانشگاه‌ها را به جایگاه واقعی خود در جهان برساند. او همچنین تصریح کرد: من در این مدت کوتاه سعی کردم برنامه کاربردی و عملیاتی برای دانشگاه و وزارت علوم تدوین کنم.
به‌کارگیری مأموران آشوب در وزارتخانه
فرجی دانا در جلسه رأی اعتماد خود در پاسخ به سؤالی در مورد بازگرداندن دانشجویان ستاره‌دار و اساتیدی که در زمان فتنه فضای دانشگاه‌ها را به‌سمت جنجال آفرینی و آشوب کشانده بودند، پاسخی به نمایندگان نداد. او با این حال بنا به گفته‌های نمایندگان، در جلسه‌های خصوصی‌تر در کمیسیون‌های مجلس قول داده بود فضای دانشگاه را به فضای دوران پر فراز و نشیب اصلاحات بازنگرداند. اما در نهایت... مجلس بارها به او هشدار داد که نباید در عزل و نصبها تابع افرادی بیرون از وزارت علوم باشد اما در نهایت این عزل و نصبهایی از میان چهره‌های غیرخوشنام سیاسی (اینجا) است که او را به‌سرعت به جلسه استیضاح رهنمون شده است.
وزیر علوم با این حال به بخش مهمی از برنامههای خود جامه عمل نپوشاند و در این مدت تنها به فکر عزل و نصبهایی بود که زیاد به مذاق جامعه دانشگاهی و البته سیاسی کشور خوش نیامد. او که در جلسه رأی اعتماد نیز با این مسئله روبه‌رو شد که نمایندگان مخالفش می‌گفتند، با رفتن او به وزارت علوم امکان دارد حوادث سالهای 78 و 79 دوباره تکرار شود وی در پاسخ به این مسایل عنوان کرد که هیچ‌گاه اجازه چنین کاری را نمی‌دهد و سعی دارد دانشگاه را به محیطی امن و آرام برای فعالیت‌های علمی تبدیل کند. با این حال عزل و نصبهای صورت گرفته و بدعت‌گذاری برای انتخاب رؤسای دانشگاهی که حتی در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز مورد انتقاد رییس جمهور قرار گرفت، نشان داد او بیشتر از اینکه به فکر محیط آرام دانشگاه باشد، به‌دنبال اجرایی کردن ایده‌ای بود که توفیقی، سرپرست قبلی این وزارتخانه بر آن بود تا آن را به‌خوبی انجام دهد. این ایده بازگرداندن اساتید و دانشجویانی به فضای دانشگاهی بود که باعث به وجودآمدن فتنه‌های زیادی در محیط دانشگاهی شده بودند.
وعده‌های فرجی دانا با این حال در مدت چند ماه گذشته هیچ‌گاه به‌سمت اجرایی شدن هم نرفت. او یک ماه فرصت داشت که به بررسی انتقادات نمایندگان از وضعیت دانشگاهی پرداخته سیستمی را برای رسیدگی به این وضعیت بیابد. این یک ماه اما به هشدارها و تهدیدها و عملیات روانی رسانه‌های اصلاح‌طلب برای حمایت از وزیر گذشت و با وجود اینکه هیئت تعیین شده از طرف مجلس برای رسیدگی به این وضعیت، با حسن نیت خواهان بر طرف شدن مشکلات جامعه دانشگاهی بودند، فرجی دانا در حال آموزش دیدن برای به کار بردن شیوه بهزاد نبوی در روز استیضاح بود.
افشاگری به‌جای ارائه کارنامه مطلوب
نکته جالب توجه این است که رسانه‌های خبری حامی وزیر نیز به‌خوبی از این ماجرا پرده برداشته با یادآوری خاطرات دولت کارگزاران و وزیر صنایع سنگین این دوران که با تهدید نمایندگان توانسته بود از زیر بار استیضاح در برود، از فرجی دانا خواستند همین روش را عیناً به کار گیرد. بهزاد نبوی نمایندگان را به‌وسیله ماشین‌های اهدایی مجبور به سکوت در قبال مواردی کرد که در طرح استیضاحش آمده بود و فرجی دانا سعی کرد از موضوع بورسیه‌ها به همین سبک و سیاق استفاده کند. مجلس گرچه خاطرات زمان دولت هاشمی رفسنجانی را به‌خوبی به یاد دارد اما در عین حال روشهای برخورد با شیوه‌های قدیمی نیز در طی این سالها به‌خوبی آزمایش شده‌اند. به همین دلیل جنگ بر سر اسامی کسانی که از این بورسیه‌ها استفاده کرده‌اند بالا گرفت و درنهایت تهدید به افشاگری، به افشاگری درباره معاونان وزیر کشیده شد. فرجی دانا روز چهارشبه به‌احتمال زیاد نمی‌تواند با لیست کسانی که از بورسیه دولتی استفاده کرده‌اند نمایندگان را وادار به عقب‌نشینی از موضعشان سازد. او به‌جای این مسایل باید به فکر آمارهای نامطلوب از میزان کاهش یافتن سرعت رشد علم در کشور باشد.
پیشرفت علمی کشور در اغما
فرجی دانا تنها در روز رأی اعتماد مجلس به وظیفه خود درباره رشد علمی کشور اشاره نکرده و وعده‌هایی در این زمینه نداده بود. او پیش از این در مجلس ششم و دولت اصلاحات قرار بود به عنوان وزیر علوم معرفی شود اما در نهایت نتوانست رأی اصلاح طلبان را از آن خود کند زیرا آنان بر این عقیده بودند با وجود اینکه فرجی دانا از رهروان راه معین است، اما اگر معین نمره 15 در دوران مدیریتش گرفته، فرجی دانا مطمئناً با معدل 10 قبول خواهد شد. فرجی دانا با این حال از همان زمان شعار خود را به افزایش دادن سرعت رشد علمی کشور اختصاص داده و ضمن هشدار دادن درباره رشد شگرف تولید علم جهانی آن را به‌عنوان زنگ خطری برای برنامه‌ریزان دانسته و تصریح کرده بود: اگر لحظه‌ای غفلت نماییم و از همراهی قافله جهانی باز مانیم هرگز قادر به جبران فاصله تاریخی خود با مرزهای دانش و فناوری جدید نخواهیم بود. ضرورت انکارناپذیر آماده‌سازی کشور برای همراهی با سیر شتابان تولید علم و فناوری در سطح جهان اقتضا می‌کند که توسعه علمی به‌صورت دغدغه فراگیر تمامی مسئولین و فصل مشترک مساعی تمامی نیروها، گروه‌ها و جناح‌ها فراتر از رقابت‌های سیاسی رایج درآید. ازاین‌رو، اولویت ائتلاف برای توسعه علمی در رأس برنامههای اینجانب ارائه شده و انتظار آن دارد که تمامی قوای کشور در تحقق این راهبرد مهم ملی مشارکت فعالانه داشته باشند، راهبردی که باید به استقرار نظام جامع توسعه علمی و فناوری کشور منجر شود.
فرجی دانا گرچه در آن دوران اجازه نیافت شانس خود را در مدیریت فضای علمی کشور امتحان کند اما مجلس اصولگرا این شانس را به او داد و در نهایت با نتیجه عکس در این زمینه مواجه شد. اصحاب دانشگاه و نمایندگان مجلس هم‌اینک بعد از ده ماه از دوران وزارت فرجی دانا، نگرانند که تکرار سیاسی کاری‌های دوران اصلاحات در دانشگاه‌ها، رکود علمی آن دوران را تکرار و روند رشد علمی کشور را مختل کند و سقوط 2 پله‌ای جایگاه ایران در تولید علم بر اساس برخی گزارش‌ها، بر میزان نگرانی‌ها افزوده است.
رشد شتابان علمی طی یک سال اخیر و پس از روی کار آمدن تیم جدید مدیریتی نه تنها افزایش نیافت، بلکه با رشد منفی نیز همراه شد.
در سال 2012 کشورمان 40 هزار و 104 مقاله در اسکوپوس نمایه کرده و 1.6 درصد تولید علم دنیا را به خود اختصاص داد. اما دقت در نمودار نخست نشان می‌دهد که در سال 2013 که نیمی از آن تحت مدیریت تیم کنونی بوده، ایران با کاهش بیش از 1000 مقاله نسبت به سال 2012، 39 هزار و 99 مقاله نمایه کرد و سهمش از تولید علم دنیا نیز به 1.5 درصد کاهش یافت.
گزارش‌هایی که منتشر شده حاکی از آن است که اساساً مسیری که وزارت علوم در یک سال اخیر طی کرده، مسیر پیشرفت علمی نیست. بر اساس یک گزارش، بحث طرح‌های کلان ملی در سالهای گذشته در دانشگاه‌ها مطرح شد و با وجود کمبود هزینه، اجرای این طرح‌ها پیشرفت مناسبی را طی می‌کرد، اما به‌یک‌باره 47 طرح کلان در آخرین جلسه شورای عتف (علوم، تحقیات و فناوری) به 8 طرح کاهش یافت.
نهایتاً این روند باعث شد ایران که به جایگاه 15 جهان در تولید علم دست یافته بود، دو پله سقوط کرده در رتبه 17 قرار گیرد.
انتهای پیام/*
