از افتخار شاعر کرد به زبان فارسی تا برادر دوقلو خواندن ایران و عراق
خبرگزاری تسنیم: آخرین نشست شعرخوانی جشنواره شعر فجر عصر امروز در حالی برگزار شد که نجاری شاعر کرد با افتخار به زبان فارسی گفت: قطعاً اگر فارسی نمی‌دانستم به کردی این‌چنین تسلط نداشتم.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست شعرخوانی هشتمین جشنواره شعر فجر عصر امروز با حضور شاعران جوان و پیشکسوت شعر معاصر در خانه هنرمندان برگزار شد. اجرای بخش نخست این مراسم را که با حدود 45 دقیقه تأخیر آغاز شد، مهرنوش قربانعلی از شاعران جوان به‌عهده داشت.
«رزا جمالی» و «شیوا ارسطویی» از نخستین شاعرانی بودند که به شعرخوانی پرداختند. فهمیه غنی‌نژاد دکترای زبان‌شناسی تاریخی و تطبیقی نیز شعرهایی از آثار خود را برای حضار قرائت کرد و گفت: چه خوب شد که پس از چندین سال برگزاری جشنواره‌های مختلف میان جشنوارهها جایی نیز به شعر داده شد و چه خوبتر شد که این جای کوچک بالاخره وسیع‌تر شد و شاعران گوناگون به این فضا راه یافتند و چندصدایی به وجود آمد.
وی ادامه داد: همین تکثر و تنوع است که محیط را جشنواره‌ای کرده و شاعران با علاقه‌مندی‌های مختلف را گرد هم آورده تا علاوه بر شنیدن اشعار مورد علاقه خود از 2 مزیت دیگر نیز برخوردار باشند. اول اینکه با گونه‌های دیگر شعر نیز آشنا شده و دوم با شنیدن و تحمل شعرهایی که دوست ندارند، آستانه تحمل خود را بالاتر ببرند.
ریرا عباسی دیگر شاعر این مراسم بود که به‌عنوان نخستین برگزار کننده جشنواره شعر صلح در این مراسم حضور داشت. وی در سخنانی گفت: خوشحالم که در جمع متفاوتی هستم، برای من حضور در اینجا جالب است چرا که قرار بود در این مکان چندین برنامه با موضوع صلح برگزار شود و امروز تنها کسی که به‌صورت واقعی برگزاری یک جشنواره بین‌المللی را خوب درک کرده است، کاکایی است.
وی ادامه داد: همچنین برایم مشکل است در یک جمع متفاوت شعر بخوانم. در اینجا من نمی‌دانم وقتی کاری را انجام می‌دهم از خط قرمز چپ و راست عبور می‌کنم یا خیر، دلم می‌خواهد خط قرمزها را بشکنم. حتی برای کتابی که برایش زحمت کشیده‌ام چرا باید برای نام‌گذاری و استفاده از کلمه «ولنتاین» بجنگم. متأسفانه امروز بی‌اعتمادی‌ها به جایی می‌رسد که روز به روز دامنه‌اش گسترده‌تر می‌شود.
وی با بیان این مطلب "از سال 79 کار شعر صلح را در ایران آغاز کردم و سپس جشنواره بین‌المللی شعر صلح را راه‌اندازی کردم" گفت: بنده و همکاران برای برگزاری جشنواره شعر صلح همه‌چیز را در طبق اخلاص گذاشتیم، آن هم بدون پشتوانه. اگر امروز 8 سال از عمر شعر فجر می‌گذرد، شعر صلح عمر طولانی‌تری دارد، چرا نباید این شعر ادامه پیدا کند. من از مسئولان می‌خواهم این دیوار بی‌اعتمادی را کوتاه کنند.
عباسی ادامه داد: چندصدایی تنها در جشنواره نیست، بلکه اکنون آغاز چندصدایی است و باید برای ادامه آن زحمت کشید. وی همچنین اشعاری را که به خاطرات حضورش در اردوگاه‌های خرمشهر در زمان جنگ اختصاص داشت، قرائت کرد و پس از آن شعری را که برای برادر جانبازش سروده بود خواند.
موسی بیدج از اعضای شورای سیاست‌گذاری در سخنانی با بیان اینکه به خواسته عبدالجبار کاکایی قرار بود درباره ضرورت ترجمه سخنانی را بیان کند، گفت: به‌دلیل کمبود وقت و اینکه از من خواسته شده ظرف چند دقیقه سخنانم را بیان کنم از صحبت در این زمینه خودداری می‌کنم، امیدوارم روزی به ضرورت ترجمه پی ببریم.
وی ادامه داد: چندصدایی را که اکنون در حال شنیدن آن هستیم، من سه دهه است که رعایت کرده‌ام. آثار بیش از 150 شاعر ایرانی را ترجمه کرده و هیچ گاه فکر نکردم این شاعر با من دوست است یا نیست. چون من با همه دوست هستم و هرکس را تنها شعرش را دیدم و شعوری که در شعرش ریخته بود.
بیدج با اشاره به مجله‌ای در دست خود گفت: این مجله شعر در قاهره منتشر می‌شود که شعری از اشعار شاعران ایرانی را در خود دارد، در واقع بخشی از آنچه در این مجله آمده پیشنهاد کتاب 500 صفحه‌ای از شعر ایران است که قرار است در قاهره منتشر شود.
بیدج همچنین از «رفعت سلام» شاعر مصری، مترجم، روزنامه‌نگار و سردبیر نخستین مجله شعر مصر خواست که به روی سن آمده اشعار خود را قرائت کند.
بخش دوم شعرخوانی شاعران که اختصاص به شاعران پیشکسوت داشت، با اجرای شاهرخ تندروصالح ادامه یافت.
تندروصالح در ابتدای سخنان خود با بیان "بنا بود چندصدایی در جشنواره را شاهد باشیم" گفت: خدا را شکر که تا اندازه‌ای این امر محقق شد، اما آنچه دوستان شاعر قرار بود نشان دهند قابلیـت‌های شاعرانه است که امیدواریم در روزهای آتی این اتفاق رخ دهد.
وی همچنین از نامنظم بودن روند اجرای برنامه انتقاد کرد و از جلیل صفربیگی خواست تا شعری از آثار خود را با مضمون دلتنگی قرائت کند.
تندروصالح همچنین از محمدحسین جعفریان به‌عنوان یکی از شاعران اجتماعی که در شعر مدرن امروز ایران عرصه‌گشا بوده‌اند یاد کرد و جعفریان را نیز برای شعرخوانی به روی سن فرا خواند.
محمدحسین جعفریان به‌مانند همیشه شعری با مضمون دفاع مقدس را به‌شرح ذیل قرائت کرد:
آن روز اولین نفری بود که وارد شهر شدم
خیابان‌ها پر بود از کلاه و جسد
هنوز خانه‌هایی در آتش می‌سوختند
30 سال است تلویزیون هر سال از شهادت ما می‌گوید، در آن روز
و فیلم خیابانی را نشان می‌دهد از کلاه و جسد
وی همچنین رباعی به‌شرح ذیل را قرائت کرد:
در محضر عشق امتحان می‌دادیم
انگار به خاک آسمان می‌دادیم
ای شهره در آسمان هفتم
آن شب چه غریب در شلمچه جان می‌دادیم
جعفریان همچنین بخشهایی از شعر معروف خود "عاشقانه‌های یک کلمن" را که به جانبازان کلینیک درد بیمارستان خاتم الانبیاء(ص) تقدیم کرده بود قرائت کرد.
بهروز یاسمی نیز در سخنانی گفت: من تا پیش از این جشنواره، ادعا داشتم و می‌گفتم که سایه دولت باید از سر جشنوارهها کم شود، اما پس از این‌همه تلاش عظیمی که از مجموعه برگزار کننده جشنواره شعر فجر دیدم، اکنون معتقدم تا سال‌ها بخش خصوصی نمی‌تواند این‌گونه عمل کند. در تاریخ نیز همیشه شاعران وابسته به حکومت بودند و ما مشاهده می‌کنیم برای اینکه کتابشان در تاریخ ثبت شود آن را به پادشاهان تقدیم می‌کردند.
وی ادامه داد: البته دولت‌ها و حکومت‌ها می‌توانند از این‌گونه جشنوارهها حمایت داشته باشند، البته حمایت بدون دخالت، ما یاد گرفته‌ایم اگر حمایت می‌کنیم حتماً دخالت نیز داشته باشیم و تا زمانی که نتوانیم حمایت بدون دخالت از جشنواره داشته باشیم این سخت است که آن را به بخش خصوصی واگذار کنیم.
یاسمی ادامه داد: این دوره درگیری‌های ماهیتی اجرایی و حاشیه‌ای بسیار داشت، عجیب این بود که شعار اصلی جشنواره چندصدایی بود. از ریرا عباسی که می‌گفت ما تا پیش از این برای خودمان شعر می‌گفتیم تا محمدحسین جعفریان همه صداها به یک نقطه منجر شد و در واقع چندصدایی همان یک‌صدایی است.
محمدسعید نجاری شاعر کرد نیز در سخنانی با خطاب قرار دادن شاعران گفت: آیا ما واقعاً نوین بودن خود را اثبات کرده‌ایم، آیا توانسته‌ایم با این مسئولیت و امانت سنگین الهی که همان طبع شعری است ادای دین کنیم. ای‌کاش ما این جرئت را داشتیم که فقط در لاک خود نباشیم، آیا ما هیچ‌گاه با قلبی مالامال به شعر عرب نگاه کرده‌ایم. آیا ما مثل یک شاعر به شاعری که مذهب و اعتقادش با ما یکسان نبود گوش کرده‌ایم.
وی در ادامه با اشاره به اهمیت زبان فارسی گفت: من یک شاعر کرد هستم، طبعاً فارسی خوانده‌ام هرچند فارسی زبان دوم من است اما من به آن افتخار می‌کنم و می‌گویم که اگر فارسی نمی‌دانستم قطعاً به زبان کردی تا این اندازه تسلط نداشتم. زبان فارسی متعلق به همه است و نمی‌شود به این جزایر سرسبزی که کنارش است توجه نکرد، به‌ویژه زبان کردی چرا که تنها 10 درصد زبان ما با زبان فارسی فرق دارد، پس، بیایید فاصله‌ها را کم کنیم.
نجاری در پایان اشعاری از خود به‌زبان کردی را که بر سر مزار سعدی و حافظ سروده بود قرائت کرد. گروس عبدالملکیان و دینا کاکایی دختر عبدالجبار کاکایی آخرین شاعرانی بودند که در این مراسم شعرخوانی کردند.
پایان‌بخش مراسم نیز شعرخوانی شاعر عراقی علی الشلاح بود که پیش از قرائت شعر خود ایران و عراق را همچون یوسف و برادر دوقلویش خواند که فرهنگ، ادبیات و هویت مشترکی دارند.
انتهای پیام/*
