گلایه داوری اردکانی: قانون را «درست» بنویسید
خبرگزاری تسنیم: رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی گفت: من معلم دانشکده ادبیات بوده‌ام و علاقمند به زبان فارسی، اما گلایه‌ای دارم و آن اینکه قانون را باید درست نوشت، به شکلی که کسی نتواند بخش یا لفظی از آن را کم یا زیاد کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم نودمین سالگرد تأسیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی، صبح امروز سه‌شنبه 13 اسفند در تالار مشروطه با حضور حجت‌‌الاسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی، محمدحسین نوش‌آبادی معاون پارلمانی وزارت ارشاد، سیدرضا اکرمی نماینده مجلس شورای اسلامی، داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم و محمد رجبی، رئیس این کتابخانه برگزار شد.
رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی یکی از سخنرانان این مراسم بود که طی سخنانی گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم اهل سیاست هستیم، ارسطو در تعریف انسان می‌گوید «انسان حیوان سیاسی است». معلم با کتاب سر و کار دارد، اینجا هم کتابخانه مجلس است که در حال حاضر یکی از کتابخانه‌های مهم کشور به شمار می‌رود، بنابراین باید مرجع نمایندگان مجلس باشد و بیشتر کتاب‌هایی را مناسب کار قانون، قضا و حکومت را در خود جای داده باشد.
وی با طرح این پرسش که قانون و قانونگذاری از چه زمانی به وجود آمده است؟، گفت: آیا قانون و قانونگذاری با هم بوده‌اند؟ یا قانونگذاری مقدم بوده؟ و یا حتی این دو با هم پدید آمده‌اند؟ و یا قانون وجود داشته و پس از آن قانونگذاری پدید آمده است؟ در پاسخ باید گفت، قانون همیشه وجود داشته است، یعنی بشر از زمانی که بوده قانونی داشته است. زندگی بشر هیچ‌گاه بدون قانون نبوده است.
داوری اردکانی تصریح کرد: هیچ کدام از قانونگذاران قدیم، خود را قانونگذار نمی‌دانستند. قانونگذاران قانون بشری هیچ‌یک داعیه قانونگذاری نداشته‌اند. درست است که حکیمان قانونگذار بوده‌اند اما آنها حکمت می‌گفته‌اند و عنوان می‌کردند ما آنچه را هست بیان می‌کنیم زیرا ما زبان مردم هستیم.اما نخستین گروهی که در تاریخ داعیه‌دار قانونگذاری بودند، سوفسطاییان بودند، آنها می‌گفتند بشر برای تسلط قواعدی وضع می‌کنند اما در این گفته سوفسطاییان تعارض بود که بشر حق دارد قانون وضع کند، اما قانون برای غلبه است.
وی ادامه داد: تا قرن هجدهم هیچ‌گاه مجلس قانونگذاری وجود نداشته است، پس از انقلاب فرانسه مجلس قانونگذاری پدید آمد، پیش از آن نیز زمانی که سوفسطائیان داعیه دار قانونگذاری شدند، فلسفه برای حل تعارض موجود به وجود آمد. که اگر بشر قانونگذار است، قانون را از کجا می‌آورد؟
داوری اردکانی تصریح کرد: قانونگذاری که قانون وضع می‌کند، باید نزدیک به ضربان نبض و قلب جامعه باشد، باید نبض جامعه را در دست داشته باشد. این مسئله آموزش می‌خواهد اما به صرف آموزش حاصل نمیشود. سیاست را می‌شود، آموخت اما هر کسی سیاستمدار بزرگ نمیشود، سیاستمداران با آموختن به این مقام نرسیده‌اند. فرزند هر سیاستمدار ضرورتا سیاستمدار نمیشود.
وی گفت: سیاستمداران باید قانون وضع کنند؛ قانونی که از نفع شخصی گروهی دفاع کند، قانون بدی است و نظم را می‌شکند، به جای اینکه نظم را برقرار کند. از میان اهل قانون، حافظان نظم بیشتر قضات هستند، اهل سیاست پدیدآورندگان نظم‌اند و قوانینی که وضع می‌کنند برای ایجاد نظم است، همه اهل سیاست در این دو امر مشارکت دارند، هم قانون وضع می‌کنند، هم نظم به وجود می‌آورند. سیاست باید وضع موجود را حفظ کند، الا زمانی که انقلابی پدید می‌آید.
وی گفت: من معلم دانشکده ادبیات بوده‌ام و علاقمند به زبان فارسی، اما گلایه‌ای دارم و آن اینکه قانون را باید درست نوشت، باید به شکلی نوشته شود که کسی نتواند بخش یا لفظی از آن را کم یا زیاد کند، در قانون حرف‌های کلی و مبهم جایی ندارد. قانونی که نوشته می‌شود باید درست نوشته شود، اگر صد صفحه‌ای است و می‌شود، نود و هشت صفحه آن را حذف کرد، قانون خوبی نیست. گاهی ما مطالبی می‌نویسیم و یا خطابه‌های زیبایی را مکتوب می‌کنیم که وقتی به دست مجریان می‌دهیم آنها نمی‌دانند چه باید بکنند. باید قانونی نوشته شود تا وقتی دراختیار مجریان قرار می‌گیرد بدانند با آن چه کنند.
داوری اردکانی گفت: قانونگذاران مردم زمانه خود هستند. سخن زمان خود را شنیده و قانون وضع می‌کنند. این قانون دربردارنده رستگاری مردم است، البته اینجا بهشت زمینی محقق نخواهد شد. اینجا دار بلاست، اینجا اصلاح شده و ویران می‌شود. اگر زمان هم‌نفسی و همدمی باشد، قانونگذاران، قانونگذاران موفقی خواهند بود. اما باید گفت، هر چه قانون با مردم و روج فرهنگ و زبان مردم مأنوس‌تر باشد، کارسازتر است.
رئیس فرهنگستان علوم گفت: قانون سیاسی حاصل اراده تشریعی است، نه تکوینی. قانون وضع می‌شود، برای اینکه همه آن را رعایت کنند و اگر کسی رعایت نکند، مواخذه می‌شود، مورخان نیز می‌توانند به قانونگذاران کمک کنند، چرا که قانونگذاران بی‌نیاز از تاریخ نیستند و باید وضع جامعه خود را بدانند و خصوصاً باید تاریخ خود را به درستی بشناسند.
انتهای پیام/
