کنفرانس ژنو ۲ قطعا شکست خواهد خورد

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، عبدالباری عطوان تحلیلگر مسایل منطقه‌ای که از مخالفان دولت سوریه به شمار می رود، در مقاله جدید خود که در نشریه اینترنتی رأی الیوم منتشر کرده، نوشته است: ما هرگز نسبت به برپایی کنفرانس ژنو 2 یا امکان موفقیت این کنفرانس در رسیدن به راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه خوش بین نیستیم. این بدبینی به علت شکاف گسترده ای است که بین طرف های سوری در حاکمیت یا مخالفان وجود دارد و حجم مداخله های منطقه ای و بین المللی نیز در این بحران زیاد است.

دو اتفاق مهم در 24 ساعت اخیر روی داده است، این در حالی است که پیچیدگی های جدیدی نیز در این روند ایجاد شده که امیدهای اندک در مورد توافق در این کنفرانس را که قرار است چهارشنبه آینده برگزار شود، از بین برده است.

اول: دعوتنامه ناگهانی بان کی مون دبیرکل سامان ملل متحد بعد از تردیدهای طولانی برای ایران برای مشارکت در نشست ژنو 2 بدون پیش شرط و رد این دعوت از سوی عربستان سعودی و ائتلاف ملی سوریه که تحت سیطره این کشور قرار دارد.

دوم: اظهارات دیروز بشار اسد رئیس جمهور سوریه در گفتگو با خبرگزاری فرانسه که در آن بر عزم خود در ورود در انتخابات ریاست جمهوری در تابستان آینده خبر داده و تاکید کرد که به مبارزه برای دفاع از سوریه تا آخرین لحظه ادامه خواهد داد. وی پذیرش هر وزیر از سوی ائتلاف ملی مخالف سوریه در دولت انتقالی مورد نظر را رد کرد و این ائتلاف را مزدوران خارجی خواند که برای طرف های خارجی بویژه عربستان سعودی و قطر کار می کنند.

ما اعتقاد نداریم که ائتلاف سوریه در اوضاعی قرار دارد که بتواند هشدارهایی را برای سازمان ملل متحد و دبیرکل این سازمان بفرستد که وی دعوت از ایران را پس بگیرد، مگر اینکه این دعوت را بهانه ای برای عدم حضور خود در کنفرانس ژنو قرار داده و بعد از آن بود که آمریکا نیز عقب نشینی کرده و از بان کی مون خواست تا دعوت از ایران را پس بگیرد.

این عقب نشینی آمریکا می تواند به از بین رفتن تفاهم آمریکا  و روسیه در مورد این کنفرانس منجر شده و توافق دولت سوریه با هم پیمان ایرانی و امتناع دولت سوریه از حضور در این نشست می توان باعث بروز مصیبتی به نسبت برگزاری این کنفرانس باشد.

ائتلاف سوریه اصرار دارد که نتیجه کنفرانس ژنو باید کناره گیری بشار اسد از قدرت باشد، ولی اسد تصمیم دارد به مبارزه با تروریسم در سوریه ادامه دهد و بر کشورهای حامی و تامین کننده سلاح و پول برای این عناصر فشار وارد کند تا از حمایت از تروریسم دست بردارند. این بدان معنی است که شکاف بین دو گروه عمیق است و اگر نگوییم غیر ممکن، باید بگوییم مشکل بتوان این شکاف موجود را پر کرد.

دبیرکل سازمان ملل متحد حق دارد که دعوتنامه غیر مشروط برای ایرانی ها جهت حضور در این نشست بفرستد، چرا که این کشور یک کشور منطقه ای مهم است و هم پیمانان آن بویژه حزب الله لبنان و گردان های ابو الفضل العباس و سپاه پاسداران در سوریه وارد نبرد شده اند. بنابراین منطقی نیست که عربستان سعودی را به عنوان دشمن ایران به این کنفرانس دعوت کند و طرف مقابل آن را تحت فشارهای ریاض نادیده بگیرد.

عربستان سعودی در باتلاق خون مردم سوریه گرفتار آمده است، شاید دولت قطر رقیب سنتی و ازلی این کشور نقش مستقیمی را خواسته یا ناخواسته در وارد کردن ریاض به این باتلاق ایفا کرده باشد. عربستان نمی خواست در جایگاه قطر قرار بگیرد و فرماندهی تشکیلات مخالف سوریه را به تنهایی در دست بگیرد، از سوی دیگر وقتی با مخالفت های بخش هایی از ملت خود در اعتراض به این مداخله جویی و حجم بالای خسارت های مادی و انسانی آن مواجه شد و رسانه های سعودی هجمه ای را علیه روحانیونی که فتوای جهاد در سوریه می دانند را آغاز کردند، این موضوع دولت عربستان را در تنگنای سختی قرار داد و علامت های سوال زیادی در مورد حکمت این تصمیم ایجاد کرد.

راهکار سیاسی تنها ابزار خروج از این بحران و کاستن از خسارت های آن و توقف خونریزی سوری هاست، اما این راهکار در سایه اوضاع کنونی سوریه غیر ممکن است.

عربستان امروز در مسیر معکوس قرار دارد، یک وزیر خارجه عربی به من گفت که هنگامی که آمریکا خواستار اصلاح اشتباهات خود است و از جنگ با سوریه دوری کرد و کانال های گفتگو با ایران را باز کرد و زمانی که ترکیه در مناسبات خود بازبینی کرده و بعد از سه سال در حمایت سیاسی و نظامی سوریه در این روند تجدید نظر کرد، عربستان سعودی نیز باید بازبینی های مشابهی را انجام داده و از راهکار سیاسی برای حل بحران سوریه دفاع کند و شرایط برگزاری کنفرانس و آغاز گفتگوها در ژنو را فراهم کند.

ما بارها گفته ایم که توقف خروج عناصر دولت سوریه از ارتش و نیروهای دیپلماتیک این کشور و ادامه حمایت هم پیمانان این کشور عواملی است که می طلبد راهکارهای میانه برای حل بحران در نظر گرفته شود تا نفسی تازه شود، چرا که در این میان قربانیان این معرکه در وهله اول سوری ها و در مرحله بعد عرب ها و مسلمانان هستند.

دولت سوریه هنوز آنطور که باید و شاید نتوانسته معارضه را از بین ببرد، مخالفان نیز در براندازی دولت سوریه ناکام هستند. جماعت های تکفیری نیز که بار سنگین مبارزه با دولت سوریه را بر دوش می کشند، با ائتلاف روسیه و آمریکا علیه خود و ایجاد پروژه دولت اسلامی بر اساس شریعت مورد نظر خود در سوریه مواجه شده اند. بنابراین انتظار می رود در مرحله بعد از کنفرانس ژنو چه این کنفرانس تشکیل بشود یا نه، جنگی سخت علیه این عناصر آغاز شود، چرا که اولویت ها دیگر شامل براندازی اسد نیست و از بین بردن این گروه های تکفیری در اولویت قرار گرفته است. اعتماد به نفس و رضایت بشار اسد رئیس جمهور سوریه که در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه نیز انعکاس پیدا کرده بود، ناشی از همین موضوع بود.

موضوع ریاست جهوری بشار اسد دست کم در حال حاضر مسکوت گذاشته شده است، این در حالی است که معارضان مسلح وارد معامله هایی شده اند که در صورت برگزاری یا عدم برگزاری کنفرانس ژنو 2 در جریان است. بزرگترین اشتباهی که رسانه های عربی در این میان مرتکب شدند، اشاعه توهمات خود و تلاش برای همراه کردن افکار عمومی و دگرگون کردن واقعیت ها بود، درست مانند همان کاری که در آغاز بحران سوریه انجام دادند.

اگر این کنفرانس با امثال این اختلافات و شکاف ها بین دو قدرت بزرگ و سازمان ملل آغاز شود و به علت دعوت یا عدم دعوت از یک کشور در آستانه فروپاشی قرار گیرد، چطور می تواند بحرانی مانند بحران سوریه را که در اوج پیچیدگی قرار دارد، حل کند؟ مقدمات بد به نتایج بدتر منجر می شود و تنها خدا است که می تواند به داد ملت سوریه برسد.

انتهای پیام/