چگونه شورای عالی‌ از انحلال نجات یافت؟به جای‌اختلاف به داد دانش‌آموز برسیم

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی احمدی وزیر سابق آموزش و پرورش در بخش نخست گفت‌وگوی تفصیلی خود با خبرگزاری تسنیم عنوان کرد: برای اجرایی کردن سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیاز به الزامات و امکاناتی داریم از جمله اینکه بخش‌هایی از 150 اقدام و تحول بنیادین در دل این سند نیاز به پشتوانه قانونی لازم برای همراهی سایر دستگاه‌ها و تامین اعتبارات دارد بنابراین علاوه بر تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی باید این 150 اقدام از سوی آموزش و پرورش به مجلس پیشنهاد شود تا با تصویب مجلس پشتوانه حقوقی و قانونی مورد نیاز تامین شود.

در نهایی شدن برنامه درس ملی به دلیل تغییرات در مسئولان پیگیری کننده و عجله‌ توسط مسئولان فعلی آموزش و پرورش،‌وقفه‌ای صورت گرفت یعنی به جای تمرکز بر روی محتوا و اینکه محتوا شکل نظام آموزش و پرورش را تعیین کند بر روی ساختار متمرکز شدند و مبتنی بر مطالعات تطبیقی که از کشورهای دیگر صورت گرفته بود با عجله قالب 3.3.3.3 را به تصویب رسانده و همان مصوبه را به برنامه درس ملی الصاق کردند در حالی که برنامه درس ملی باید آن قالب را نتیجه می‌داد، هم اکنون در مقطعی هستیم با وجود اینکه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی ساختار 3.3.3.3 بود اما آموزش و پرورش به دنبال نظام 6.3.3رفته و یک سال تحصیلی نیز سپری شده است بنابراین نارسایی‌هایی که در عمل آموزش و پرورش با آن مواجه شده قابل بررسی است. بخش دوم گفت‌وگوی تسنیم با علی احمدی را می‌خوانید:

** تسنیم: آیا در سند تحول بنیادین جایگاه نیروی انسانی در نظر گرفته شده است؟ منزلت معلم به عنوان سربازان اصلی اجرای این موضوع تا چه حد مورد توجه قرار گرفته است؟

احمدی: غیر از برنامه تحول بنیادین آموزش و پرورش که باید همه جانبه در اختیار باشد موضوعی مورد توجه دیگر نیاز به معلمان، مدیران و سرپرستانی است که از عمق وجود این سند را باور کرده و انگیزه کافی برای مشارکت در اجرای این سند را داشته باشند یعنی به شیوه‌های تحول آفرینی در سازمان بزرگی به نام آموزش و پرورش  آشنایی داشته باشند که دستیابی به این موضوع نیاز به آموزش و بازآموزی مدیران و معلمان دارد.

نیاز به فناوری آموزشی، به کارگیری شیوه‌های یاددهی و یادگیری جدید، آئین نامه‌های پشتیبان کننده و محیط شاداب و آماده برای حضور معلمان و مربیان و انجام فعالیت‌های تربیتی، تمام این موادر در تدوین سند تحول بنیادین و سندهای پایین دستی ملاحظه شده است، راهکارهای بسیار متنوعی در این سند وجود دارد که مسئولان آموزش و پرورش باید تلاش کنند با همکاری خانواده‌ها و نهادهای پیرامون مدرسه آنها را پیاده سازی کنند.

در سند تحول بنیادین برنامه‌ها و راهکارهای مختلفی در نظر گرفته شده است، تقویت شایستگی‌های حرفه‌ای و اعتقادی مدیران و معلمان، فراهم کردن سازوکار اجرایی برای حضور آنها در فعالیت‌های تربیتی و پرورشی مدارس؛ ایجاد سازو کارهای لازم برای جذب و نگه داشت استعدادهای برتر و برخوردار از ارزش‌های اسلامی و انقلابی در رشته‌های تربیت معلم با تاکید بر تقویت انگیزش‌های معنوی و مادی معلمان از جمله برقراری حقوق و دستمزد در دوران تحصیل، ایجاد نظام بازآموزی مستمر و تسهیل در ادامه تحصیل با توجه به رتبه بندی معلمان از جمله این راهکارهاست.

** اختلاف نظر بنده و رئیس جمهور بر سر ماجرای دانشگاه فرهنگیان

استقرار نظام ملی تربیت معلم و راه‌اندازی دانشگاه فرهنگیان با رویکرد آموزشی، تخصصی و حرفه‌ای تربیت محور توسط وزارت آموزش و پرورش با همکاری دستگاه‌های ذیربط  از جمله راهکارهای موجود در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که این کار در زمان وزارت بنده شروع شد به گونه‌ای که مراکز تربیت معلم را با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان دانشگاه فرهنگیان تجدید ساختار کردیم و اساسنامه دانشگاه فرهنگیان را به شورای عالی انقلاب فرهنگی تقدیم کردیم.

زمان وزارت بنده بخش عمده اساسنامه در شورای انقلاب فرهنگی تصویب شد اما بر روی مسئله وابستگی این دانشگاه به آموزش عالی کشور یا آموزش و پرورش اختلاف نظری میان بین بنده به عنوان وزیر آموزش و پرورش و رئیس جمهور وجود داشت که این موضوع در جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی به جمع بندی نرسید بنابراین نهایی شدن اساسنامه دانشگاه فرهنگیان و ابلاغ آن طول کشید اما با وقفه ایجاد شده نظر بنده اعمال شد، در آن مقطع زمانی نظر این بود که دانشگاه فرهنگیان مانند سایر دانشگاه‌ها به وزارت علوم واگذار شود اما بنده معتقد بودم نیازهای آموزش و پرورش ویژه است بنابراین محیط دانشگاه فرهنگیان باید متفاوت باشد و در نتیجه باید یک دانشگاه اختصاصی برای معلمان داشته باشیم که سرانجام این موضوع شکل گرفت و امروز شاهد ایجاد دانشگاه فرهنگیان هستیم که زیر نظر وزارت آموزش و پرورش فعالیت می‌کند.

** چگونه شورای عالی آموزش و پرورش پابرجا ماند؟

 زمانی که بنده وزیر آموزش و پرورش بودم قرار بود تا شورای عالی آموزش و پرورش  مانند بقیه شورای عالی‌ها در مقطع زمانی دولت نهم منحل کنند اما باور ما این بود که شورای عالی آموزش و پرورش یک نهاد اساسی برای نظام تعلیم و تربیت است بنابراین  از رئیس جمهور خواستیم اجازه دهد تا شورای عالی آموزش و پرورش استمرار فعالیت داشته باشد و اگر رئیس جمهور فرصت حضور را ندارد بنده جلسات شورا را اداره و صورت جلسات را به رویت و امضای رئیس جمهور می‌رسانم در نتیجه این تلاش‌های شورای عالی آموزش و پرورش مستقر ماند و هم‌اکنون یک بازوی توانمند در خدمت آموزش و پرورش است.

** تسنیم: برای اجرای نظام 6.3.3 معلمان به قدر کافی آموزش دیده‌اند و تسلط کافی را نسبت به محتوای کتاب‌های تغییریافته دارند؟

احمدی: هر تغییر و تحولی که بخواهد در کشور پیاده سازی شود، مقاومت‌هایی در برابر آن به همراه شک و شبهه‌هایی وجود دارد بنابراین طبیعی است که تغییرات ساختاری در مجوعه بزرگ آموزش و پرورش حساسیت بیشتری را به همراه دارد، مسئولان آموزش و پرورش برای تصویب طرح 3.3.3.3 و 6.3.3 عجله کرده و نگذاشتند برنامه درسی ملی به اتمام برسد تا بدانیم مقتضای پیاده سازی این محتوا چه قالبی است، معتقدم محتوای آموزشی در بخش‌هایی باید برای جامعه شهری و روستایی مشترک و در بخش‌هایی متفاوت باشد همچنین محتوای تعلیم و تربیت باید در بخش‌هایی برای دختران و پسران مشترک و متفاوت باشد، زمان یاددهی و یادگیری برای دختران و پسران به اقتضای تفاوت‌ها در شرایط بلوغ و شرایط فکری متفاوت است پس نبایدنظام واحد و همسانی برای تعلیم و تربیت دختران و پسران در جوامع شهری و روستایی داشته باشیم یعنی وجوه ه اشتراک را باید مدنظر بگیریم.

** به جای دعوا و درگیری اشتباهات را اصلاح کنیم

مسئولان آموزش و پرورش در اجرای نظام 6.3.3 عجله کردند حتی کار تاحدودی جنبه تبلیغاتی گرفت برای اینکه بگویند کار مهمی در آموزش و پرورش انجام شده است، وقتی تغییرات شکلی و محتوایی است و به خانواده‌ها و مدارس برمی‌گردد، نارسایی‌ها زودتر آشکار می‌شود هم اکنون با گذشت یک سال تحصیلی ارزیابی از نظام آموزشی اجرا شده راحت‌تر صورت می‌گیرد، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس می‌تواند شورای عالی آموزش و پرورش  را مکلف به ارزیابی از نظام 6.3.3 کند الان به جای دعوا و درگیری بر سر این موضوع باید به داد مردم، مدارس و دانش آموزان برسیم و اگر اشتباهی صورت گرفته هر چه زودتر اصلاح کنیم.

** تسنیم: هم اکنون مشکلات آموزش‌و پرورش در بخش زبان آموزی چیست که دانش‌آموزان حتی پس از فارغ التحصیلی در حد کمی به زبان انگلیسی آشنا هستند؟

احمدی: در حال حاضر برای آموزش زبان عربی و انگلیسی در طول دوران تحصیل نارسایی‌های فراوانی داریم و در این آموزش‌ها تاحدی نقصان داریم که آموزشگاه‌های بیرون بیشترین نفوذ و تاثیر را در این زمینه دارند و حتی بر روی آموزش و پرورش سایه انداخته‌اند، اگرمی‌خواهیم دامنه آموزش زبان‌های خارجی را در مدارس توسعه دهیم این کار نیاز به مطالعات کارشناسی بیشتر و فراهم کردن امکانات لازم دارد چرا که هم‌اکنون حتی برای آموزش مکالمه زبان انگلیسی برنامه و آزمایشگاه نداریم و بیشتر بر روی گرامر کار می‌کنیم، در حقیقت باید مشخص شود از چه رده سنی آموزش زبان در مدارس شروع شود؟ برخی معتقدند در دوران دبستان آموزشی را نداشته باشیم و بعد از دوران ابتدایی آموزش‌ها شروع شود که این دیدگاه‌ها باید توسط افراد صاحب نظر بررسی شود.

** تسنیم: نظام رتبه بندی معلمان را تا چه میزان در کیفیت بخشی به نظام آموزش کشور و شرایط کار معلمان موثر می‌دانید؟

احمدی: نظام رتبه بندی معلمان یکی از زیر مجموعه‌های سند تحول بنیادین است که در زمان وزارت بنده پیگیر آن بودم و چارچوب کلی آن آماده و پیش نویسی برای این کار فراهم شد اما به دلیل مسائل سیاسی این کار با سرعت لازم پیگیری نشد هم اکنون با توجه به اینکه نظام رتبه بندی معلمان مصوبه قانونی شورای عالی انقلاب فرهنگی است باید تلاش کرد تا این موضوع در آموزش و پرورش تحقق یابد و معلمان و مدارس نیز در یک نظام رقابتی رتبه بندی شوند ولی اجرای این طرح باید با مشارکت معلمان و دستگاه تعلیم و تربیت توأمان اتفاق بیفتد و به صورت بخشنامه یک طرفه انجام نشود.

اگر معلمان بر اساس کیفیت فعالیت تعلیم و تربیتی،‌توسعه علمی و مشارکت در آن، نبوغ در شیوه‌های یاددهی و یادگیری، مدارک تحصیلی و سنوات خدمت، حضور و مشارکت مستقیم در فرآیند تعلیم و تربیت رتبه بندی شود و نظام پرداخت حقوق، مزایا و پاداش‌ها مبتنی بر این رتبه بندی صورت بگیرد می‌توانیم یک تحول بنیادین را در حوزه فعالیت معلمان رقم بزنیم این کار در دانشگاه‌ها صورت گرفته و اساتید در یک میدان رقابتی کار می‌کنند بنابراین باید این نظام را در آموزش و پرورش پیاده کرد و در جهت ایجاد انگیزه بیشتر در یک مکانیزم عادلانه کار بهبود کیفیت معلمان را پیگیر بود.

گفت وگو از :فاطمه امیرقهرمان

انتهای پیام/